Ik heb geleefd
'Ik heb geen vrede met het
einde, bij leven wil je niet dood'
19
'We
hebben
veel
moeten
inleveren.
Sauna,
wandelen,
feestjes.
Allemaal
voorbij'
Maar als je samen optrekt met de EU en een paar
bondgenoten, ga je over een miljard. Dan kom je
in de buurt."
China is wereldleider als het gaat om het verwer
ken van data. Het Chinese bedrijf Huawei wil het
westen 5G leveren, het volgende mobiele netwerk
(vijfde generatie), waarmee in een flits gigantisch
veel data kunnen worden verzonden.
,,Huawei is een Chinees bedrijf en valt dus onder
de Chinese overheid. Het moet zich conformeren
aan de wensen van de Chinese staat. Dat hoeft
Cisco niet en Ericsson, een andere belangrijke 5G-
leverancier, hoeft dat ook niet. Wij hebben hier in
het Westen wet- en regelgeving waaraan bedrijven
zich moeten houden en als Cisco en Ericsson dat
niet doen, dan worden ze voor de rechter gedaagd."
,,5G is het mobiele netwerk van morgen dat we
reldwijd moet worden uitgerold via de Nieuwe
Zijderoute, een politiek investeringsplan om de
handel met Azië, Europa en Afrika te stimuleren.
Huawei heeft de capaciteit om op een vierkante
kilometer een miljoen
Iphones, pc's en andere ap
paraten te laten draaien,
vijf keer zo veel als op het
huidige 4G-netwerk. Wie
dat aanbiedt, zet de stan
daard en heeft een enorm
economisch voordeel. Dan
ontstaat een nieuwe eco
nomische realiteit. Dus
ook een politieke realiteit.
Eigenlijk word je een eco
nomische kolonie van
China."
De nieuwe
,,Omdat China dan ook op
andere terreinen invloed
gaat uitoefenen. Dat pro
beren ze al met hun Con-
fucius-instituten, die veel
meer zijn dan onschuldige
centra voor Chinese taal en cultuur. Het zijn pro
pagandamachines. Voor je het weet, zie je dat po
litici een zwaai maken naar China en accepteren
dat er allerlei concessies worden gedaan ten aan
zien van onze privacy. Voor je het weet kijken ze
in China naar al onze data. De vraag is of je dat
wilt."
,,De tentakels van de staat zitten ook in die ge
meenschappen. Daar moeten we veel voorzichti
ger mee zijn. Je moet misschien geen Chinezen
toelaten tot alle studierichtingen die er zijn."
,,Ik ben niet aan het China-bashen. Ik denk strate
gisch en doe precies wat de Chinezen ook doen.
Deze discussie voer ik ook in China.''
,,Het enthousiasme waarmee ze zich ontwikke
len. De Chinezen zijn bezig hun rechtmatige plek
onder de zon in te nemen. Die geestdrift vind ik
heel prettig en die staat haaks op de instelling die
wij in Europa hebben. Je kunt het gerust een ma
gistrale prestatie noemen dat China binnen een
paar generaties 700 miljoen mensen uit de ar
moede heeft getrokken. Alleen zou ik me in hun
autocratische systeem niet thuis voelen. Maar ja,
ik ben geen Chinees."
Soms denkt Theo Verhoeven
(78): ze houden me voor de
gek. Hij heeft acute leuke
mie, maar voelde zich nog
geen minuut ziek. De
bloedkanker werd in de zomer van
2017 gevonden tijdens een 'apk', zoals
hij het zelf zegt. Tien jaar eerder was
hij genezen van blaaskanker en het
leek hem slim weer eens te laten
checken of hij gezond was.
Hij bleek dodelijk ziek. ,,Ik werd di
rect in het ziekenhuis opgenomen.
Zat ik daar in mijn spijkerbroek tus
sen de zieke mensen." Bevreemdend.
Die winter was hij, net als anders,
twee maanden met zijn vrouw in
Portugal geweest. Standaard vierden
ze daar zijn verjaardag in februari, op
een terrasje. Over de kliffen van de
Algarve hadden ze lange wandelin
gen gemaakt. Uren buiten gezeten.
,,We houden van de warmte", vertelt
hij. ,,Nu mag ik niet meer in de zon."
Verhoeven was te oud voor een
stamceltransplantatie, maar werd in
geloot voor een nieuwe, levensver
lengende behandeling in het Haga
Ziekenhuis: een combinatie van me
dicijnen en chemo.Vorige maand
kreeg hij zijn 75ste kuur. ,,Krijg ik nu
een lintje?" vroeg ik. Alle verpleeg
kundigen kent hij inmiddels bij
naam. Het kankermedicijn, dat via
een infuus zijn arm in loopt, is deel
van zijn bestaan geworden. Rustig
ligt hij op de afdeling, met muziek op
zijn oren. Bidt hij tot Maria.
,,Eerst ging ik mee", mengt zijn
vrouw zich in het gesprek. ,,Maar op
een gegeven moment zei hij 'ga lek
ker thuis op het dakterras liggen, joh'.
Dat vond ik zo oneerlijk. Ik in de zon,
hij in dat ziekenhuis. Maar het went.
Ik kan toch niks doen."
De acute leukemie mag hem dan
nooit hondsberoerd hebben gemaakt,
de pillen deden dat wel. Twee keer
riep hij uit dat het voor hem zo niet
meer hoefde. Zijn blaas speelde op,
hij kreeg neusbloedingen, infecties
teisterden zijn mond en maakten zijn
knieën dik. Hij stopte met de medi
cijnen, alleen de chemo bleef over.
Nu leven Theo en zijn vrouw hun le
ven tussen de behandelingen door.
De buitenlandse reizen hebben ze in
geruild voor hotelarrangementjes in
Nederland en de riante auto voor een
kleintje - zodat zp straks niet met
zo'n grote bak zit. ,,We hebben wel
veel moeten inleveren hoor", vindt
hij. ,,Wandelen, saunabezoeken,
klussen, feestjesallemaal voorbij.
Laatst werden we uitgenodigd voor
Soldaat van Oranje. In overleg met
mijn hematoloog heb ik nee gezegd.
Ik heb geen weerstand, moet men
senmassa's mijden om te voorkomen
dat ik een virus oploop."
Verhoeven werkte het grootste deel
van zijn carrière bij computerbedrijf
IBM. Begon na de mulo bij de ge
meente Nijmegen op de afdeling
'mechanische administratie'. Data uit
het bevolkingsregister werden opge
slagen op ouderwetse ponskaarten.
In de avonduren en de weekends
draaide hij eerst nog mee in de bak
kerij van zijn vader in Gendt. Elf kin
deren waren er thuis. Nog voor hij in
het bezit was van een rijbewijs
bracht hij al bestellingen rond. In de
jaren 70 deed de computer zijn in
trede. Verhoeven groeide mee met
IBM, verhuisde uiteindelijk naar het
nieuwe hoofdkantoor in Zoetermeer.
Een geluk, vindt hij. Want daar ont
moette hij Gea, zijn tweede vrouw.
Met de eerste, met wie hij twee doch
ters had gekregen, was het stukgelo
pen. ,,Maar we gaan goed met elkaar
om. Ook nu, tijdens mijn ziekte."
Op zijn 54ste kon hij met een
mooie regeling IBM verlaten. Nog
even werkte hij voor zichzelf, toen
begon het grote genieten. ,,We had
den een vrij zorgeloos leven."
Tot dat slechtnieuwsgesprek bij de
dokter. Ook Gea kon het nauwelijks
bevatten. ,,Dan keek ik naar hem met
een brok in mijn keel en dacht: hoe
kdn dat nou?"
Hij begon dingen te regelen. Legde
een 'informatiemap' aan die nu voor
hem op tafel ligt. Op het voorblad
prijkt een inhoudsopgave: notaris,
adressen, hypotheek, wilsbeschik
king. ,,Dat geeft rust", zegt hij. Met
zijn vinger gaat hij langs de adressen
in de lijst. Hij heeft er al zeker vijf
moeten doorstrepen. Vrienden en
kennissen die onlangs doodgingen
aan kanker. Dat hij er nog steeds is,
noemt hij ook geluk.
Heeft hij dan vrede met zijn nade
rende einde? ,,Nee, dat niet. Bij leven
wil je nooit dood." Tenzij, zegt hij, de
aftakeling hem zo hard raakt dat hij
zijn waardigheid verliest. ,,Ik wil niet
kwijlend in een rolstoel eindigen."
Hij vindt het pijnlijk dat hij geen
deel meer uitmaakt van het vereni
gingsleven. Altijd zat hij in het be
stuur van de voetbal- of tennisclub.
Nu is hij geen betrouwbare partij
meer, te vaak moet hij afzeggen we
gens een kuur of vermoeidheid. En
het kan elk moment afgelopen zijn.
Het doodgaan zelf jaagt hem geen
angst aan. Misschien, denkt hij
hardop, omdat hij van die acute leu
kemie nog altijd niets heeft gemerkt.
Kijkt hij in de spiegel, dan ziet hij ge
woon Theo. Het maakt zijn hele ziek
teproces zo onwerkelijk.
ZATERDAG 23 FEBRUARI 2019
Waarom is Huawei eigenlijk een probleem?
Degene die de infrastructuur aanlegt, bepaalt
hoe die wordt gebruikt, zegt u in uw boek.
WERELDORDE
ROB DE WIJK
Hoe China sluipenderwijs
de macht overneemt
De nieuwe wereld
orde. Hoe China
sluipenderwijs de
macht overneemt
Auteur: Rob
de Wijk
Uitgever: Balans
Prijs: €23,99
Waarom zou ik daar als
Nederlandse burger wak
ker van liggen?
De Confucius-instituten, maar ook de duizen
den Chinese studenten die hier zijn, moeten
zich allemaal conformeren aan de Chinese
zienswijze. Zijn het allemaal spionnen?
En toch schrijf u ook vol bewondering over hoe
de Chinezen dit aanpakken.
Wat vindt u leuk aan China?
Annemarie Haverkamp praat met mensen over hun leven en het einde dat nadert.
FOTO FRANK JANSEN
Theo Verhoe
ven, voormalig
IBM-medewer-
ker
Wilt u ook
uw verhaal
vertellen?
Annemarie@
persgroep.nl
