"M
16
'Soms wil men
eraan vasthouden
dat iemand vermist
is, al wijst alles op
een dood'
Bekende
vermissingen
zoeken als de politie stopte. Loofden
beloningen uit voor tips. Er keken
meer dan 1,5 miljoen mensen, dus dat
was een enorm publiek. We losten
door de uitzendingen wel tot 40 pro
cent van de zaken op.
,,Er zijn zo veel lieve achterblijvers
en ik denk dat ik hen nog steeds kan
helpen, want ik heb inmiddels een
groot, wereldwijd netwerk. Toen in
ternet en social media opkwamen,
dachten we: nu kan iedereen zelf
mensen wel terugvinden, maar dat
lukt toch niet. Maar internet heeft het
wel moeilijker gemaakt om helemaal
te verdwijnen.''
Milieu
,,Een vermissing. Het kan iedereen
overkomen, in elk milieu'', meent Lee
man. ,,Er zijn zoveel scenario's. Neem
de verdwijning van Corrie van der
Valk, uit de horecafamilie, in 2001.
Daarvoor zijn we toen nog helemaal
naar India gegaan voor opnames, om
dat ze mogelijk bij een sekte zat. In no
vember vorig jaar bleek na dna-onder-
zoek dat ze al sinds 2001 in een ano
niem graf in België lag." Van der Valk
doodde waarschijnlijk zichzelf door
voor een trein te springen.
Het gaf die familie duidelijkheid
over het lot van Corrie. Maar het ont
nam hun ook de illusie dat ze nog
leefde, waar dan ook. Is weten dat ie
mand dood is beter dan in onzeker
heid blijven over een vermissing?
,,Soms zie je dat mensen eraan vast
willen houden dat iemand vermist is,
ook al wijst alles erop dat iemand dood
is. Dan is bijvoorbeeld na jaren ie
mands auto gevonden in het water,
met kledingsresten en een bot. Maar
als dat bot niet goed genoeg blijkt voor
dna, blijven mensen ontkennen. Want
de dood is onherroepelijk. Als je blijft
denken dat iemand nog leeft, kun je
nog fantaseren.''
Voor anderen is de constatering van
de dood juist een opluchting: de zoek
tocht is voorbij. ,,Dan is er een graf
waar je naartoe kunt om te rouwen."
Uit onderzoek van psychologe Lon-
neke Lenferink aan de universiteiten
van Groningen en Utrecht kwamen
vorig jaar sterke aanwijzingen dat
achterblijvers van een langdurig
vermiste het daadwerkelijk
zwaarder hebben in hun rouw
proces dan de nabestaanden
van iemand die een natuur
lijke dood is gestorven. De
helft van de achterblijvers had
gemiddeld vijftien jaar na de
vermissing nog 'verhoogde
rouwklachten'. Ze hadden
nog een intens verlangen
naar de vermiste persoon
en waren obsessief bezig
met de omstandigheden
waaronder hun geliefde was verdwe
nen. Ter vergelijking: bij nabestaanden
van een overleden persoon lag dat per
centage van nabestaanden met derge
lijke obsessies na zes maanden al op 10
procent. Daar hoort wel de aanteke
ning bij dat het bij die personen om
een natuurlijke dood ging: dus geen
misdrijf.
De psychologe wijst ook op de prak
tische problemen die een vermissing
nog moeilijker te verwerken maken:
pas na vijf jaar kunnen familieleden
een verklaring van vermoedelijk over
lijden krijgen. Dat levert vijf jaar ad
ministratieve en bureaucratische wan
hoop op. Abonnementen of een hypo
theek die doorlopen, een levensverze
kering die niet uitkeert.
Lenferink ontwikkelde daarom ook
een speciale therapie voor achterblij
vers van mensen die langer dan drie
maanden zijn vermist. Die behande
ling is anders dan rouwtherapie. Len-
ferink: ,,Bij normale rouwverwerking
is het verlies onomkeerbaar. Bij ach
terblijvers na vermissing kan zo'n aan
pak juist weerstand oproepen. Deze
therapie bij vermissing gaat meer over
het leren aanvaarden van onzeker
heid.''
Als de geliefde vermiste getraceerd
is en dood blijkt te zijn, kdn dat een
einde van de onzekerheid zijn, maar
het kan ook een nieuw gat vormen.
Loes Leeman: ,,Je hebt tientallen jaren
naar je vermiste moeder gezocht, je
komt er uiteindelijk achter dat ze
overleden is en dan blijkt uit gesprek
ken met 'nieuwe' halfzussen die je
hebt leren kennen dat je moeder
geen leuk mens was. Dat is ver
schrikkelijk. Dat je beseft: als ze
nog had geleefd, hadden we ru
zie gekregen."
Ook dat laatste gebeurt. Want
na de vreugde over een her
steld contact, volgt de uit
daging om het weer goed
te krijgen. „Dan gaat
het soms toch weer
fout. Omdat men
sen proberen te
snel de verloren
jaren in te halen.
Of omdat er be
paalde problemen
uit het verleden
weer de kop op ste
ken."
ZATERDAG 23 FEBRUARI 2019 GO
H
Tanja Groen
(dan 18 jaar) uit
Schagen verdwijnt
op 1 september
1993 als ze 's
nachts van een
feestje op de stu
dentensociëteit
naar haar kamer in
Maastricht fietst.
Nu, ruim 25 jaar
later, is er nog
steeds geen spoor
van haar.
Germa van den
Boom (dan 19
jaar) uit Nieuwen-
dijk wordt zondag
ochtend 29 juli
1984 door haar
buurjongen thuis
afgezet na een
avondje stappen in
Gorinchem. Maan
dag komt ze niet
opdagen bij haar
vakantiebaantje.
Ze is verdwenen.
Maarten Geurts
(toen 26 jaar) uit
Breda had op 28
mei 1990 een af
spraak op het sta
tion van Eindho
ven. Geurts, een
bekende in het cri
minele circuit, zou
door twee vrien
den zijn afgezet op
het station in
Breda. Hij is nooit
meer gezien. Zijn
moeder gaat er
van uit dat hij ver
moord is.
Loes Leeman:
„Altijd dat verdriet.''
FOTO MARNIX SCHMIDT
VERVOL
GINA 15
