Kan teler snel van bestrijdingsmiddel af?
10 ZEELAND
Psycholoog Boluijt acht voorstelling geschikt voor kinderen
Een jongen en een meisje. Ze staan
op de rand van een ravijn in Noor
wegen. Zullen we?, vragen ze zich
af in de voorstelling Norway.Today.
Het is internationaal het meest ge
speelde stuk van de 21ste eeuw.
Jongeren en suïcide, het is een
zwaar thema. Kunnen we met onze
leerlingen naar deze voorstelling
van Theaterproductiehuis Zeelan-
dia gaan? Een voor de hand liggende
vraag, omdat met name de hoge
school in Vlissingen maar ook di
verse middelbare scholen met stu
denten en scholieren willen gaan
kijken. Na een repetitie, waarbij
vertegenwoordigers uit het
Zeeuwse onderwijs en hulpverle
ning aanwezig waren, werd er ge-
We moeten jongeren
juist laten zien dat het
leven ook een opgave
kan zijn
sproken over het gevaar dat jonge
ren door het theaterstuk met zich-
zelfin de knoop zouden kunnen ra
ken. In elk geval vooraf even met de
leerlingen praten, was toen de con
clusie.
Nu donderdag de voorstelling in
de Middelburgse schouwburg in
première gaat, leggen we de vraag
voor aan psycholoog Huibrecht Bo-
luijt. Hij houdt kantoor in Middel
burg en zag in de voorbereiding
twee keer hoe Ayisha Siddiqi en
Joost Koning onder leiding van re
gisseur Eva Line de Boer aan Nor
way.Today aan het 'bouwen' waren.
,,Ik snap dat er uiterste voorzichtig
heid wordt betracht. Dat is nood
zaak, want de voorstelling gaat over
leven en dood. Ik hoop dat ik niet te
kritisch naar collega's overkom,
maar soms kan die voorzichtigheid
doorslaan. In het stuk gaat het over
de risico's van kopieergedrag via so
ciale media. Jongeren in de zaal
Voor jongeren is het
leven moeilijk te
begrijpen. Daarom
zijn er voorbeelden
nodig
kunnen zich in dit geval identifice
ren met twee gelijken op het po
dium. Je ziet de twee spelers strijd
leveren. Maar ze houden vast aan
hun wil om te leven. Dat is een po
sitief gegeven, waarmee jonge toe
schouwers zich volgens mij heel
goed kunnen identificeren. Dit kan
absoluut een preventief effect heb
ben. Het eigen lijden wordt gepro
jecteerd op de acteurs. De afloop
biedt de toeschouwer uiteindelijk
nieuwe perspectieven. Dat vind ik
goed aan dit stuk."
,,De vraag of we onze leerlingen dit
toneelstuk over het thema suïcide
aan kunnen doen, vind ik correct,
het antwoord lijkt mij helder. Artis
tiek leider Alex Mallems van Zee-
landia zei het na een eerdere try-
out treffend: 'er zijn sinds de oud
heid theaterstukken geschreven die
veel explicieter over zelfdoding
gaan, ook met jonge toeschouwers
in de zaal'. We moeten jongeren
juist laten zien dat het leven ook
een opgave kan zijn. Niet alleen
praten, je moet de kwestie expliciet
maken."
,,Dat zou verschrikkelijk zijn. Maar
dan nog is het de vraag in hoeverre
de voorstelling daaraan heeft bijge
dragen. Het kan ook zo zijn dat dit
theaterstuk jongeren juist van zelf
moord afhoudt. Maar dat is lastiger
vast te stellen."
,,Het is zonder meer zo dat steeds
meer jongeren hulp zoeken. Met
name klachten over burn-out en
depressie nemen toe. Die ontwik
keling doet een appèl op de mensen
die de maatschappij inrichten. Je
kunt zeggen dat we met z'n allen
verdwaald zijn. Hoe rijpt de vol
wassene? Die vraag wordt nauwe
lijks meer gesteld. Voor jongeren is
het leven moeilijk te begrijpen.
Daarom zijn er voorbeelden nodig,
thuis en in het onderwijs. Jongeren
hebben baat bij een vrije en tevens
sturende, strenge omgeving. Een
vrij klimaat is prima. Maar je moet
op het juiste moment stoppen met
polderen. Jongeren worden te vroeg
gezien als volwassenen."
Het onderzoek richt zich op akker
bouw, groente-, fruit- en bollen
teelt. De 7500 akkerbouwers en
tuinders, ongeveer de helft van het
aantal teeltbedrijven, krijgen mor
gen een vragenlijst die ze online
kunnen invullen. De Wageningen
University Research (WUR) wil
zo een beeld krijgen van de moge-
lijke kansen en de belemmeringen
die telers ervaren als ze binnen
twee jaar het gebruik van de gewas
beschermingsmiddelen verminde
ren. Het gaat dan vooral om midde
len die de bodem en de lucht het
meest belasten. Ook moet het on
derzoek uitwijzen hoe boeren het
beste kunnen worden gesteund als
ze hun teelten willen vergroenen.
Alternatieven
Hoewel telers, tussenhandel en su
permarkten ervan bewust zijn dat
voedselproductie duurzamer moet
worden, is het in de praktijk niet al
tijd makkelijk om minder te spui
ten of te stoppen met bepaalde ge
wasbeschermingsmiddelen, signa
leert ook WUR-onderzoeker Lie-
neke Bakker. Doorgaans zijn akker-
bouwers en tuinders best bereid
om te vergroenen, maar er zijn dik
wijls nog geen bio-alternatieven
voor middelen die gewassen be
schermen tegen onkruid, ziekten
en plagen.
Telers zijn best bereid
te vergroenen, maar
er zijn dikwijls nog
geen alternatieven
Zo mag in de suikerbietenteelt het
zaaigoed niet meer worden gecoat
met neonicotinoïden. Dat speciale
jasje beschermt bietenplanten te
gen allerhande insecten. Ondanks
een sterke boerenlobby besloot
landbouwminister Schouten bie
tentelers recent geen vrijstelling te
geven op het Europese verbod op
neonicotinoïden. Cosun, de moe
dercoöperatie van de Suikerunie,
vroeg Schouten daarop snel alter
natieve insectenbestrijders voor de
suikerbietenteelt toe te laten.
Uien
De Zeeuwse uiensector heeft ove
rigens nog tien jaar om een alterna
tief voor de kiemremmer maleïne
hydrazide te ontwikkelen. Het
middel dat in verband wordt ge
bracht met kanker, mag van Brussel
tot 2027 worden gebruikt. De kiem-
remmer is van levensbelang voor
de export van bewaaruien, want
maleïne hydrazide zorgt ervoor dat
de uien hard blijven en tijdens
transport niet ontkiemen. De uien-
sector heeft nog wel een andere
kopzorg. Volgend jaar is de insecti
cide fipronil niet meer beschikbaar
voor de telers. Met dat middel geven
De uiensector heeft
nog tien jaar om een
andere kiemremmer
te ontwikkelen
ze het uienzaad een coating die de
hapgrage uienvlieg moet weer
staan. Door het zaad te coaten, hoe
ven de telers niet meer specifiek te
gen uienvliegen te spuiten.
dinsdag 19 februari 2019
Theater over jeugd en suïcide
Psycholoog Huibrecht Boluijt: ,,Het eigen lijden wordt geprojecteerd op de acteurs.'
Jongeren en suïcide, daarover
gaat de theatervoorstelling Nor-
way.Today. De vraag rees of het
stuk wel geschikt is voor jonge
ren. Jazeker, meent psycholoog
Huibrecht Boluijt. Het kan zelfs
een preventieve werking heb
ben. ,,De afloop biedt de toe
schouwer uiteindelijk nieuwe
perspectieven.''
Jan van Damme
Middelburg
-Huibrecht Boluijt
In het stuk flirten jongeren met
de dood. Dat kan hard aankomen.
- Huibrecht Boluijt
Anders gezegd: het is juist goed
dat jongeren Norway.Today zien.
Maar stel, na de voorstelling
pleegt een jongere suïcide.
U zit bijna twintig jaar in het vak.
Ziet u een trend in de hulpvra
gen?
Norway.Today gaat donderdag
in première in de Stadsschouw
burg Middelburg. Morgen
(woensdag) kan daar ook een
try-out worden bezocht. Ko
mende weken in Zeeland nog te
zien in Goes, Wissenkerke, Ril
land, Oostburg en Terneuzen.
Alle speeldata en locaties, zie:
theaterzeelandia.nl
Willen en kunnen boeren en
tuinders het gebruik van milieu
belastende gewasbescher
mingsmiddelen verder terug
dringen? Die vraag stelt de on
derzoekspoot van de Wagenin-
gen Universiteit binnenkort aan
7500 telers.
Frank Balkenende
Colijnsplaat
