Beste school door traditioneel lesgeven
Alleen dodelijk voor essen
5
ZIEKE ESSEN TEGEN DE VLAKTE
Staatsbosbeheer is
gisteren gestart met
het kappen van essen
die besmet zijn met de
schimmel
essentaksterfte. Aan
de kuststrook tussen
Vlissingen en
Zoutelande gaan in vier
weken zo'n duizend
bomen tegen de vlakte.
Onder het lawaai van
kettingzagen coördi
neert boswachter
Benjamin Walhout
(foto) de kap van de
essen. Gisterochtend werden in
Zoutelande de eerste bomen al ge
kapt en in stukken gezaagd. ,,Op 15
maart zijn we klaar. Dan begint
het broedseizoen", vertelt Wal
hout. Een rupskraan met houtgrij
per klemt intussen een boom vast
terwijl de stam van onder wordt
doorgezaagd. ,,We werken hier
heel gecontroleerd. Eerst hakken
we een valkerf onder in de stam,
zodat we de vallende boom in een
richting kunnen dwingen. De
kraan laat de es dan langzaam zak
ken. Walhout wijst naar de zieke
bomen, gemarkeerd met neon-
groene verf. ,,Besmette essen her
ken 's je zomers aan kale takken. In
de winter zie je het aan bastwoe-
kerziekte, rotte 'proppen' op de
bast. Ook de binnenkant van de
stam is dan vaak al aan het rotten.
In de doorsnede van een zieke es
zie je die rot als donkere vlekken,
die steeds groter worden."
Resistent
In het stukje bos bij Zoutelande
zijn niet alle bomen gemarkeerd
,,Nog niet! Als ouders belangstel
ling hebben, zijn ze van harte wel-
kom voor een gesprek, maar het is
natuurlijk wel zo dat wij een school
op reformatorische grondslag zijn.
Ouders ondertekenen een verkla
ring waarmee ze instemmen met
die identiteit. Wij zijn daarin zeer
uitgesproken."
,,God vraagt van ons dat we ons
best doen en steeds streven naar
verbetering. Iedereen die hier op
school rondloopt, niet alleen de le
raren, is diep gemotiveerd. Daar
mee wil ik andere scholen absoluut
niet tekortdoen, maar dat is wat ik
hier zie. Daarnaast zijn wij wellicht
wat behoudender, ook in de manier
van kennis doorgeven. Door de
eeuwen heen zie je een traditie van
de leraar die uitlegt en voordoet en
de leerling die luistert en nadoet.
Of het nu een docent is of predikant
of ouderling. Goede uitleg, goed
luisteren en dan mag de leerling
daar zelf iets mee doen. Ook bij ons
wordt vaker zelfstandig gewerkt,
maar dan individueel, niet in
groepjes."
,,Dat is te danken aan het onder
wijskundig beleid van mijn voor
ganger. Ik ben hier pas sinds augus
tus in dienst. Wij gebruiken han
delingswijzers: daar staat in welke
manier van werken het best is bij
een bepaald probleem. Daardoor
gebruikt iedereen dezelfde metho
des, ongeacht in welke klas of welke
leraar. Wij maken veel gebruik van
oude, beproefde werkwijzen en
werken niet digitaal. Nakijken en
bespreken van toetsen alléén is niet
genoeg. Bij ons wordt al het werk
dat kinderen in de klas maken, die
zelfde dag nog nagekeken. De dag
erop moeten de kinderen hun eigen
fouten verbeteren voor er verder
gewerkt wordt. Altijd is er de mo
gelijkheid klassikaal of met de leer
kracht persoonlijk na te gaan hoe de
fout ontstaan is. Het gaat dan om de
procedure, de denkfout."
,,Ouders kiezen allereerst voor ons
vanwege de identiteit. Dat wij goed
presteren, is een bonus. Goed on
derwijs is voor ons trouwens ook
sociale vorming en aandacht voor
het welbevinden van het kind. Die
aspecten worden in dit cijfer niet
meegenomen."
met groene verf: sommige essen
zijn niet ziek. ,,Het is niet goed te
verklaren waarom een deel resis
tent is voor de
essentak-
sterfte.
Som
mige
ge-
bie
den
heb
ben
maar een
paar zieke essen,
andere plekken tellen er veel meer.
Op enkele stukken wordt dus veel
gekapt, al verwachten we geen
echte kaalkap. Als dat wel zo blijkt
te zijn, kunnen we herplanting
overwegen." Het hout van de ge
kapte essen krijgt een nieuwe be
stemming. ,,Al het hout wordt ge
recycled. Dikke boomstronken
worden brandhout, terwijl de
dunne essen worden verwerkt tot
spaanplaten."
Toekomst
Hoe de ziekte zich in de toekomst
ontwikkelt, weet de boswachter
niet. ,,We hebben nog geen
nieuwe kap op de planning staan.
Toch kan het zomaar zijn dat er
nog veel meer gekapt moet wor
den. Dat is het vervelende van de
essentaksterfte: je weet niet hoe
snel de ziekte zich verspreidt.
ESSENTAKSTERFTE
dinsdag 19 februari 2019
GO
Bomenkap aan kust begonnen
Thomas Clement
Zoutelande
Zeeland scoort van alle provin
cies het beste in het jaarlijkse
scholenonderzoek van RTL
Nieuws. Gemiddeld behaalden
de scholen een 7,3. Zeven scho
len kregen een 8,5 of hoger,
slechts één school kwam onder
de zes uit. Met een score van
8,92 voert de Terneuzense ba
sisschool D.L. Aangeenbrug de
ranglijst aan. Vier vragen aan di
recteur Meeuwes den Otter.
Ondine van der Vleuten
Terneuzen
Bijna een 9. Dat is een heel mooi
rapportcijfer. Vanmorgen al veel
telefoontjes gehad?
Reformatorische en trouwens
ook islamitische scholen doen
het uitzonderlijk goed in het
scholenonderzoek. Er rust blijk
baar zegen op.
Directeur Meeuwes den Otter
Dat kan toch niet het enige zijn
waardoor u zulke goede resulta
ten boekt.
Hoe belangrijk is deze score nu
voor u?
Joost de Groot zaagt een zieke es in stukken. fotodirk-jan gjeltema
Boswachter Karel Leeftink is
actief op Walcheren en is be
kend met de boomziekte. „Es
sentaksterfte is een schimmel
die alleen dodelijk is voor essen.
Deze schimmel ziet eruit als een
paddenstoel. Aangetaste bomen
zijn (deels) kaal en hebben rotte
plekken in de stam. De wind ver
spreidt de schimmel door de
sporen van de paddenstoelen de
lucht in te blazen. Als de sporen
op een es terechtkomen, dringt
de schimmel de boom in."
,,De rot die daardoor ontstaat
onderbreekt de sapstroom,
waardoor de boom als het ware
stikt. Ongeveer 30 procent van
de essen is tegen de schimmel
resistent, maar de meeste
bomen leggen het loodje. Soms
zijn bomen al maanden of zelfs
jaren ziek zonder dat iemand dat
door heeft gehad. Wanneer de
ziekte in de boom is doorge
drongen is er geen redmiddel:
het is wachten tot de boom af
sterft."
