'Het is tijd
om kritisch
te zijn over
dingen die
in mijn
gemeenschap
aan de
hand zijn'
Die kus, hoe moest dat nou?
Hij ging trouwen en daar hoorde natuurlijk
een kus bij. Dé kus. Op de lippen. In het
volle aanzicht van familie en vrienden. Zijn
ouders. Kon dat wel?
Nasrdin Dchar: „Uiteraard heb ik Amy
gekust tijdens onze bruiloft. Ik vond het
heel lastig. Zoenen terwijl je vader en je
moeder het kunnen zien, dat doe je niet.
Dat hoort niet. Dat is not done. In Marokko
is een kus op het voorhoofd al het toppunt
van intimiteit. Zo ben ik opgevoed.
Mijn ongemak was niet nodig. Na de kus
begonnen mijn zussen en mijn moeder
spontaan een traditioneel Marokkaans
liedje te zingen dat altijd op bruiloften
wordt gezongen, ter zegening van het hu
welijk. Mijn vader zat met z'n trilkinnetje
naar ons te kijken. Het was een heel mooi
moment.''
Dchar is een acteur tussen twee culturen,
zoals dat dan heet. Oflieverfusion, een
versmelting daarvan. Geboren in Steen
bergen, gevormd in Rotterdam. Beroemd
geworden op het Nederlandse filmdoek,
de Nederlandse televisie en in het Neder
landse theater. Met een Nederlands Gou
den Kalf in de kast, voor zijn rol in road-
movie Rabat (2011).
Maar zijn hart maakt nog steeds een rad
slagje als hij landt in Oud ja. ,,Ik kom af en
toe in Marokko; voor bruiloften of een be
grafenis. Of voor werk, en voor filmfesti
vals. Ik zeg altijd: Nederland is mijn thuis,
in Marokko heb ik een huis. Wat er gaaf is?
Op het moment dat de deur van het vlieg
tuig opengaat, dat je Marokko inademt.
De geuren, chaos, het onvoorspelbare, het
prikkelende. Ook gaaf: de waarde van fami
lie, voor mij heel belangrijk. Gastvrijheid.
Bij Marokko heb ik altijd het beeld van die
berad, zo'n Marokkaanse theepot, met alle
maal glaasjes eromheen. Na het eten mop
pen tappen en dan is er altijd wel iemand
die een darboeka, een trommel, pakt. Dan
wordt er gezongen. En gedanst.''
Het is deze warmte die hij vast wil hou
den, aan zijn kinderen wil doorgeven. Als
ze gaan slapen, fluistert hij ze een paar Ma
rokkaanse woordjes toe. 'Enna ken moet alik',
jij bent alles voor me. Zijn dochtertje van 4,
Dina, zegt dat dan terug. ,,Ik merk dat ik er
heel blij van word, ik vind het rijkdom. En
hoe vet is het dat als we naar Marokko gaan,
ze zich kunnen uiten in die taal. Maar het
kan beter. Ik praat altijd Nederlands, mijn
vrouw is Nederlands, mijn kinderen. Ik
merk dat ik de taal langzaam aan het verge
ten ben. De cultuur. Dat vind ik een pijn
lijke gewaarwording.''
Niet iedereen is gecharmeerd van zijnfu-
sion, bleek ook weer in december. Het is
balanceren op het slappe koord. Postte hij
een foto op Instagram van zichzelf in een
djellaba naast de kerstboom thuis, vrede
op aarde, brak online een shitstorm los.
Honderden reacties, vooral vanuit 'zijn'
gemeenschap, Marokkaanse Nederlanders.
Dat hij een tata was, een Hollander, een
afvallige, een house mocro, en dat hij met
zijn kankerkop naar de hel zou gaan.
Een paar weken later was het opnieuw
raak, maar toen kwam de kritiek uit au-
tochtonië. Hij tikte societyjournalist Evert
Santegoeds op de vingers via Twitter toen
die in Shownieuws de namen van twee Ma
rokkaans-Nederlandse acteurs uit De Lui
zenmoeder verhaspelde. ,,Het leek me een
kwestie van fatsoen dat hij zou weten hoe
je die uitspreekt. Het is zijn vak tenslotte.''
Had hij niet moeten doen. 'Kijk je toch naar
een andere zender?' reageerde een 'pro
Nederlander'. 'Ofbeter nog: terug naar
huis en daar je tv aanzetten.' Ook weinig
subtiel: 'Nasrdin Dchar kan ik ook niet
uitspreken. Daarom noem ik je altijd lul.'
Tegen zoveel venijn is geen kruid gewas
sen. Of toch? Wie zijn levensloop een
beetje volgt, weet dat juist Dchar zoekt naar
verbinding, in zijn rugzak zit een flinke
portie positivisme en zachtaardigheid.
,,Leef met een groot hart'', hield hij zijn
toehoorders voor tijdens zijn 5-meilezing
in 2017. Met zijn maatschappelijke bewe
ging Ieder 1, die in 2016 in Amsterdam tien
duizend man op de been bracht tijdens een
mars voor verdraagzaamheid, probeert hij
de oprukkende polarisatie een halt toe te
roepen. Ook in zijn jongste theaterproduc
tie draait het om hoop, geloof en vooral veel
liefde. ,,We leven in een 'nee'-tijdperk,
mensen staan met de ruggen naar elkaar'',
zegt hij. ,,Er mag wel wat meer 'ja' in. Liefde
is niet alleen een mooi onderwerp, het is in
deze tijd zó belangrijk."
Het resulteerde in JA, zijn vierde solo
voorstelling, die op 14 februari in de Stads
schouwburg in Amsterdam in première
gaat; een persoonlijke vertelling over hem
zelf en Amy, zijn Brabantse schone met een
vleugje Indisch bloed. Een match made in
heaven, maar voordat de relatie kon worden
beklonken met een ring, moest er nog heel
wat water door de Rijn stromen.
De verkering met een Nederlands meisje,
en hoe dat te vertellen aan papa. Seks voor
het huwelijk. De Kus, al dan niet op de
mond. Alcohol op de bruiloft. Een hoop
hschouma, schaamte, afkeuring, dingen die
niet horen in de Marokkaans-Nederlandse
gemeenschap. Zelfs niet voor een jongen
die in Steenbergen is geboren en getogen
en verliefd wordt op een Steenbergs meisje.
,,Ik vond het heel spannend om het te
verwerken in de voorstelling, omdat je als
kijker kunt denken: dit is veel te privé, ik
hoef dit niet te weten. Zijn die relatieperi
kelen niet meer iets voor de psycholoog?"
Lacht. ,,Daar zit onzekerheid. Dit verhaal
is deels gedramatiseerd, geromantiseerd,
10
