voornamelijk voor witte mensen. Bezoe
kers zeiden na afloop: ik heb nooit stilge
staan bij dit verhaal. Heel fijn om te horen,
maar ook pijnlijk. Want mijn ouders zijn
hier al vijftig jaar. Kennelijk hebben veel
mensen nooit nagedacht over de vraag hoe
het die grote groep verging nadat ze naar
Nederland kwamen. Dit migratieverhaal
moet onderdeel worden van het Neder
landse dna.''
En het kan, zegt hij, veranderen, je open
stellen voor vernieuwing. Kijk naar zijn
ouders. ,,Zij kwamen in een andere wereld
terecht. Door hun kinderen en kleinkinde
ren, die Nederlanders werden, moesten ze
hun blik verruimen. Dat hebben ze ook
gedaan. Ze kijken naar Nederland met een
open blik, geen afkeurende blik.''
,,Ik probeer me een beetje los te rukken van
dat gevoel van loyaliteit, maar dat lukt me
niet. Omdat ik me op bepaalde momenten
heel Marokkaans voel. Als een politicus iets
lelijks zegt over de Marokkaanse gemeen
schap, dan zegt hij dat ook over mij. Ik ben
me daar altijd erg bewust van. Ik heb in
mijn opvoeding meegekregen dat ik anders
was. Me moest gedragen. Ik heb altijd de
behoefte gehad te laten zien dat ik een
goeie ben. Waardoor ik altijd net wat netter
was dan mijn Nederlandse vrienden.''
,,Ja, en ik hoop echt dat dit voor mijn kin
deren niet zo zal zijn. Het is ook pijnlijk,
dat over één kam scheren. En er is veel aan
de hand, hè. De grote baas, de premier, zegt
gewoon dat nieuwkomers zich maar moe
ten invechten. Thierry Baudet praat over de
'homeopatische verdunning' waardoor de
Nederlandse cultuur verloren dreigt te
gaan. Waarom doet de politiek daar zo aan
mee, de tegenstellingen in stand houden?
Het is in het belang van de partij, maar niet
in dat van de burger die ze dienen.
Ik ben vaak benaderd door politieke
partijen. Maar ik heb geen zin in dat spel.
Mensen zeggen vaak na een speech 'je
moet de politiek in'. Hell no."
,,Ik merk dat ik me pessimistisch voel over
de toekomst. Maar dan komt al snel een
stemmetje: dat mag niet. Ik heb nota bene
twee kinderen die voortkomen uitfusion.
Dus ik moet in 'ja' blijven geloven, al is het
maar voor hen.
Ik wouergens wou ik dat ik net als veel
andere Nederlanders gewoon een krantje
kon openslaan en zien wat er allemaal mis
is in de wereld en dan denken: oké, balen
- en dan lekker doorgaan met dagelijkse
dingen. Het grote verschil is: de meeste
mensen hebben weinig te verliezen. Hun
identiteit wordt niet aangevallen, bespot
of gecriminaliseerd. Die van mij wel. Ik
trek het me aan.
En ik wil iets achterlaten, van betekenis
zijn. Zo'n Ieder 1-verhaal, dat komt door
dit gevoel. Dat ik in ieder geval kan vertel
len als ik straks 80 ben: dat heeft opa ook
gedaan, hè. Met tienduizend man zijn we
de straat opgegaan voor gelijkwaardigheid.
Voor liefde, voor hoe mooi deze samenle
ving is. Er is héél veel wat beter kan, waar
we aan moeten werken, maar in the end is
dit gewoon eenfakking mooi land met
geweldige mensen. Ik heb twee prachtige
kinderen, Nederlands-Marokkaans-Indo
nesisch. Dat is toch schitterend? Dat is rijk
dom.''
Je lijkt je altijd verantwoordelijk te voe
len voor de Nederlands-Marokkaanse
gemeenschap. Je kunt ook zeggen: wat
kan mij het schelen.
Is dat overcompensatie?
Door de polarisatie kom je snel tussen
twee vuren te staan. Aan de ene kant
radicalen uit 'eigen' kring, aan de an
dere mensen die Marokkanen zien als
geitenneukers, zelfmoordbommen, uit
keringstrekkers, antisemieten, lover
boys, zoals je opsomde in je 5-meilezing.
ZATERDAG 9 FEBRUARI 2019 15