6,03
ECONOMIE 17
1'49
1,20
w
Amsterdam
Het is vaste prik: elk jaar zijn zie
kenhuizen weer meer kwijt aan de
medicijnen die ze voorschrijven of
verstrekken, de medisch specialis
tische zorg. De kosten voor deze
geneesmiddelen stijgen elk jaar
zo'n 8 tot 9 procent. Dat komt door
dat er meer nieuwe en dure medi
cijnen op de markt komen. Ook het
aantal patiënten neemt toe. In 2017
is er naar verwachting 2,1 miljard
betaald voor deze groep medicij
nen. In totaal nemen deze pillen
zo'n 9 procent van het totale
ziekenhuisbudget in beslag.
Die kostenstijging gaat knellen
bij de ziekenhuizen. Afgesproken is
dat de totale kosten voor medisch
specialistische zorg maar heel be
perkt mogen stijgen. Al die finan
ciële ruimte wordt nu opgeslokt
door de alsmaar duurdere medicij
nen. Dat betekent dat er straks be
zuinigd moet worden op andere
ziekenhuiszorg, waarschuwt de
Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Dat is bepaald geen aangenaam
vooruitzicht voor ziekenhuizen.
Kunnen ze straks minder hartope
raties uitvoeren, omdat er meer
kankerpatiënten geholpen zijn? Of
kunnen minder vrouwen bevallen
in het ziekenhuis?
Altijd vergoed
De kostenstijging wordt deels door
de ziekenhuizen zelf veroorzaakt.
Sommige verzekeraars hebben af
spraken met het ziekenhuis dat de
kosten voor dure medicijnen altijd
vergoed worden. ,,Wij willen dat de
medicijnen altijd beschikbaar zijn
voor patiënten die ze nodig heb
ben'', zegt Christina Rompa van
Zilveren Kruis daarover. Als er een
uitgavenplafond wordt afgespro
ken, kan het zijn dat een kankerpa
tiënt te horen krijgt dat het budget
voor zijn medicijn op is.
Maar zo'n boodschap wil
geen medisch specialist
geven en ook de verze
keraar zit niet te wach
ten op dit soort di
lemma's. Vandaar dat
sommige verzeke
raars afspreken dat de
kosten sowieso ver
goed worden. Dat be-
r tekent wel dat de kans
op forse kostenstijgingen
groot wordt, waarschuwt de
NZa. Ziekenhuizen hebben dan
geen prikkel om zuinig aan te doen
met de dure medicijnen: de verze
keraar betaalt toch.
Dat is een reden dat verzekeraar
VGZ niet aan deze zogenoemde
nacalculatie doet. Maar Zilveren
Kruis zegt dat ze ook geen blanco
cheque aan het ziekenhuis geven.
,,We maken wel afspraken dat de
medicijnen zo goedkoop mogelijk
worden ingekocht en zo effectief
mogelijk worden gebruikt'', zegt
een woordvoerder.
Tot op heden lukt het de zieken
huizen nog redelijk om alle zorg te
leveren. ,,Maar dat vergt de nodige
stuurmanskunst", zegt Wouter van
der Horst van de Nederlandse Ver
eniging van Ziekenhuizen. ,,Ze
moeten dan bijvoorbeeld kiezen
Medicijnen moeten
altijd beschikbaar
zijn voor de patiënten
die ze nodig hebben
tussen geboortezorg of dure
geneesmiddelen. Dat betekent niet
dat de geboortezorg niet geleverd
wordt, maar dat de cliënt wordt
doorverwezen naar een ander
ziekenhuis bijvoorbeeld. En soms
wordt er gratis zorg geleverd.''
De uitdaging wordt wel steeds
groter. In 2022 komt er geen cent
meer bij voor de ziekenhuizen. Ter-
KRITIEK
wijl de kosten wel oplopen. Zie
kenhuizen zoeken dus actief naar
mogelijkheden om goedkoper zorg
te leveren. ,,Dat kan bijvoorbeeld
door zorg aan huis te leveren. Pa
tiënten kunnen ook handelingen
thuis verrichten in plaats dat een
verpleegkundige of arts in het zie
kenhuis dat doet. Dat scheelt ook
kosten'', aldus Van der Horst.
Toch wordt nadrukkelijk geke
ken naar mogelijkheden de kosten
van medicijnen te beteugelen. Die
stijging komt vooral door nieuwe
geneesmiddelen tegen kanker en
medicijnen voor zeldzame aandoe
ningen. De kosten voor dergelijke
medicijnen kunnen oplopen tot
500.000 euro per patiënt per jaar.
De afgelopen tijd ontstond veront
waardiging toen farmaceuten de
prijs van hun medicijnen fors ver
hoogden. Zo kocht de Zwitserse
farmaceut Novartis een medicijn
dat is ontwikkeld door het Erasmus
MC. Na de overname verzesvou
digde de prijs.
Minister Bruno Bruins, die ver
antwoordelijk is voor de zieken
huiszorg, vindt dat de geneesmid
delenproducenten hun macht
soms misbruiken. Hij heeft al eens
geopperd dat patenten misschien
minder lang geldig moeten blijven.
Een patent geeft de fabrikant een
monopoliepositie voor een bepaald
medicijn en daardoor kan de
farmaceut de prijs bepalen.
Goedkoper
Ook is de minister voorstander van
de zogenoemde magistrale
bereiding van medicijnen. Dan
maakt een apotheker of ziekenhuis
het medicijn na voor de eigen
patiënten. Dat is stukken goedko
per dan het dure middel van de
farmaceut.
Ook de NZa doet onderzoek naar
mogelijkheden de medicijnen
goedkoper in te kopen. Daarbij
wordt in kaart gebracht hoe ze dat
in het buitenland doen. Maar ook
wordt nadrukkelijk gekeken hoe
verzekeraars en ziekenhuizen geza
menlijk betere prijzen kunnen
afdwingen bij de fabrikanten. Dat
geeft meer inkoopmacht.
Zorgverzekeraar VGZ wil ook dat
er meer wordt gelet op de effectivi
teit van de dure geneesmiddelen.
In de praktijk blijkt dat zes van de
tien patiënten geen of maar
beperkt baat heeft bij een nieuw
medicijn. Daar valt dus nog veel
geld te besparen.
Bovendien moet er meer naar
alternatieven voor de dure genees
middelen worden gezocht.
6,12
■■■-1,07
1,65
2,52
donderdag 7 februari 2019
GO
Peet Vogels
- Christina Rompa, Zilveren Kruis
De farmaceutische industrie
waarschuwde deze week
dat de discussie over de me
dicijnprijzen het vestigingskli
maat voor farmabedrijven
onder druk zet. De farmasec-
tor zorgt voor 65.000 banen,
zeggen de fabrikanten.
Ze vinden de kritiek op de
medicijnprijzen niet terecht.
Slechts een van de tien ont
wikkelde geneesmiddelen
komt op de markt. Dat middel
moet de kosten van die
andere negen medicijnen
goedmaken. Dat rechtvaar
digt een hoge prijs en een
lang patent. De kritiek dat
fabrikanten torenhoge mar
ges maken op de medicijnen,
is niet terecht, vinden ze. De
prijs zou eigenlijk nog veel
hoger moeten zijn. Want het
rendement op de investerin
gen die ze doen, is maar
1,9 procent.
naam
sk
omzet
ljdatum
lj
hj
hj datum
winst p/a
Aalberts
31,38
1,26
7331126
27-12-18
27,43
44,85
13-03-18
1,85
ABN Amro
21,86
2,25 HH
60413720
27-12-18
19,81
26,40
11-05-18
2,95
Aegon
4,60
1,68
34720396
27-12-18
3,92
6,13
24-04-18
0,89
Ahold Delhaize
23,43
0,30 1
75448888
22-02-18
17,44
- 23,49
29-01-19
1,48
Akzo Nobel
76,69
1 -0,14
49700128
22-01-19
73,66 -*■
93,96
20-09-18
3,29
Altice Europe
1,99
4,57 HUH
34543752
03-04-18
1,22
3,63
21-06-18
-0,07
ArcelorMittal
21,27
3,15
124524531
02-01-19
17,06
30,77
17-05-18
1,49
ASML Hold.
164,00
3,40
289638244
03-01-19
130,12
-*■189,50
24-07-18
4,95
ASR Nederland
37,96
1,33
13398976
20-12-18
33,40
43,02
05-10-18
6,06
DSM, Kon.
85,80
1,04
61028067
24-12-18
68,00
93,04
24-09-18
7,81
Galapagos
87,72
-1,62
30084608
29-06-18
70,64
105,35
13-09-18
-2,27
Gemalto
50,64
1 -0,12
6265718
19-03-18
49,10
50,80
17-12-18
-4,71
Heineken
80,40
-0,47
34444031
18-01-19
74,28
93,54
20-07-18
3,39
ING Groep
11,06
404419091
27-12-18
9,09
15,37
08-02-18
1,26
KPN, Kon.
2,71
■1 -1,71
47189071
30-08-18
2,14
2,80
31-01-19
0,12
NN Group
37,33
0,13
23976106
27-12-18
33,60
-39,99
10-10-18
6,29
Philips Kon.
33,87
■-0,10
60014964
04-01-19
29,05
40,01
28-09-18
1,78
Randstad
44,10
0,02
18798957
03-01-19
36,41
59,54
16-02-18
2,39
Relx
19,52
-1,11
39116956
15-02-18
15,86
19,76
06-02-19
1,56
Roy. Dutch Shell A
27,96
0,20
244735457
27-12-18
24,64
31,38
22-05-18
1,56
Signify NV
22,74
-1,22
19111645
08-01-19
18,92
33,50
26-02-18
2,11
Unilever
48,30
152514864
05-03-18
42,13
50,16
21-08-18
4,00
Vopak, Kon.
44,50
0,00
9622631
13-02-18
33,37
45,99
30-01-19
1,84
WFD Unibail-Rod.
152,48
-1,12
80529258
02-01-19
130,18
199,55
30-04-18
24,43
Wolters Kluwer
55,30
■■-0,90
25407446
14-02-18
39,19
55,80
06-02-19
2,38
naam
sk
omzet
ljdatum
lj
hj
hj datum
winst p/a
Adyen
Air France-KLM
661,00
11,04
0,89
0,55
34948174
19691979
13-06-18
11-06-18
400,00
6,65
758,90
11,45
12-09-18
08-02-18
2,42
-0,64
AMG
32,06
6147985
03-01-19
25,72
53,45
14-06-18
1,91
Aperam
28,50
22849642
21-12-18
21,27
44,87
13-02-18
4,23
Arcadis
ASM Int.
11,50
43,57
2097920
8528478
27-12-18
10-12-18
9,99
33,71
20,06
63,00
26-02-18
12-03-18
0,82
8,06
BAM Groep, Kon.
BE Semiconductor
3,13
23,48
4056136
16256032
27-12-18
25-10-18
2,36 ■*-
14,42
4,28
44,60
03-05-18
27-03-18
0,05
4,64
Boskalis Westm.
Corbion
23,09
25,76
■-0,17
■■-0,62
7045278
778270
14-12-18
20-12-18
20,10
22,88 ■*-
31,82
29,96
27-02-18
18-07-18
1,13
1,44
Eurocommercial
Flow Traders
27,98
26,62
0,1-4 1
1778553
6427451
21-01-19
08-02-18
26,08
22,64
37,18
38,00
17-07-18
24-04-18
0,54
0,85
Fugro
GrandVision
9,46
19,19
1 -0,78
7968516
1167278
27-12-18
23-03-18
7,00
17,70
14,08
22,96
22-05-18
02-11-18
-1,89
0,90
IMCD
Intertrust
65,75
14,50
0,54WW
0,00
4246542
2742161
04-04-18
01-11-18
48,68
13,36
68,40
17,94
01-10-18
23-02-18
1,47
0,97
OCI N.V.
PostNL
19,29
2,27
7439424
7575015
28-12-18
28-12-18
16,81
1,88
29,60
3,96
04-09-18
20-02-18
-0,50
0,33
SBM Offshore
Sligro Food Gr.
14,96
33,00
0,77WW
0,00
10390471
715660
18-07-18
06-02-19
10,14
32,85
17,12
46,40
10-10-18
18-07-18
-0,76
1,84
Takeaway
TKH Group
57,80
42,34
WW -0,52
0,05W
4625352
1423258
04-04-18
27-12-18
41,00
38,36
70,10
60,15
27-08-18
22-05-18
-0,97
2,04
TomTom
WDP
7,43
132,60
WWWWWWWWW -5,57
37926968
5341168
19-09-18
14-02-18
5,72
95,50
9,11
134,60
09-08-18
04-02-19
-0,87
10,68
Wereldhave
27,76
0,69WW
5152737
27-12-18
25,98
34,37
11-05-18
1,68
AEX
DAX 30
-43,26 (-0,38%)
536,63
11.324,72
13.000
12.000
550,0
11.000
450.0
10.000
DOW JONES
CAC 40
25.411,98
0,46 (0,00%) 5.079,05
-4,29 (-0,08%)
27.500
5.600
25.000
5.200
4.800
22.500
4.400
20.000
EURO US DOLLAR
OLIE
1,1367
-0,0038 (-0,33%) 62,45
0,33 (0,53%)
1,200
1470
1.140
1,110
okt
dec
feb
r
75.00
45.00
AANDELEN TOP-10
Grootste stijgers
naam sk
ING Groep
Aperam
Altice Europe
ASML Hold.
ArcelorMittal
Fagron
ASM Int.
Alfen
ABN Amro
OCI N.V.
11,06
28,50
1,99
164,00
21,27
16,77"
43,57
14,08
21,86
19,29
+/-
0,64
1,62
0,09
5,40
0,65
0,42
1,07
0,33
0,48
0,36
naam sk
6,12 TomTom 7,43
6,03 KPN, Kon. 2,71
4,57 Galapagos 87,72
3,40 Fugro 9,46
3,15 Flow Traders 26,62
2,57 B&SGroup12,90""
2,52 Signify NV 22,74
2,39 Kiadis Pharma 9,28
2,25 WFD Unibail-Rod. 152,48 -
1,88 Relx
19,52
Meest verhandelde
+/- naam sk omzet
0,44 -5,57 ING Groep 11,06 404419091
0,05 -1,71 ASML Hold. 164,00 289638244
•1,44 -1,62 Roy. Dutch Shell A 27,96 244735457
0,15 -1,58 Unilever 48,30 152514864
•0,40 -1,48 ArcelorMittal 21,27 124524531
:0,17""-1,27 WFD Uniba'il-'Rod '152,4880529258
0,28 -1,22 Ahold Delhaize 23,43 75448888
0,11 -1,17 DSM, Kon. 85,80 61028067
1,72 -1,12 ABN Amro 21,86 60413720
•0,22 -1,11 Philips Kon. 33,87 60014964
EUROTOP
naam
AB Inbev
ABB NA
Adidas NA
Air Liquide
Airbus
sk
69,15
19,66
202,00
105,85
102,08
+/-
0,02
0,06
0,80
1,15
0,08
naam
0,03 Diagei
0,31
0,39
1,07
0,08
sk
Diageo 2.925,00 -
Dt. Post NA 26,15
Dt. Telekom NA 14,34
Enel 5,18
Engie 13,97
+/-
40,50
0,02
-0,15
0,01
-0,14
naam
1,37 National Grid
0,08 Nestlé NA
1,00 Nokia
0,19 Novartis NA
sk
843,90
86,98
5,32
89,36
0,96 Novo-Nordisk AS B319,20
+/-
3,40 -0,40
0,42 -0,48
0,01 0,26
0,18 0,20
1,10 -0,34
Allianz vNA
187,12
-0,48
-0,26
Eni
14,86
-0,08
-0,54
Orange
13,57
-0,07
-0,48
Amadeus IT
66,70
0,60
0,91
Essilor-Luxottica
111,00
-0,65
-0,58
Roche Hold. GS
268,35
-0,15
-0,06
AstraZeneca
5.690,00
-19,00
-0,33
Fresenius
47,04
-0,03
-0,06
Safran
114,70
-1,75
-1,50
AXA
20,57
0,06
0,27
GlaxoSmithKline 1.548,00
25,4
1,67
Sanofi S.A.
76,04
-0,80
-1,04
Banco Santander
4,12
0,02
0,46
Glencore
305,30
1,60
0,53
SAP
92,91
0,01
0,01
BASFNA
65,85
-0,31
-0,47
HSBC Hold.
650,60
-2,90
-0,44
Schneider Electr.
64,14
0,56
0,88
Bayer NA
69,07
-0,21
-0,30
Iberdrola
7,24
0,01
0,14
Siemens NA
95,41
-0,92
-0,96
BBVA
5,24
0,02
0,34
Inditex
24,91
-0,13
-0,52
Soc. Générale
26,50
0,44
1,69
BMW St
73,65
0,04
0,05
Intesa Sanpaolo
2,04
0,05
2,39
Telefonica
7,61
0,01
0,07
BNP Paribas
41,87
0,73
1,77
Kering
444,70
-6,50
-1,44
Total
48,78
-0,12
-0,25
BP PLC
554,00
7,00
1,28
Linde PLC
143,50
-1,95
-1,34
UBS Group
13,06
0,04
0,31
Brit. A. Tobacco
2.733,50
0
0
-1,69
Lloyds Bank.Group
58,26
0,22
0,38
Vinci
77,52
-0,50
-0,64
CRH
25,64
0,00
0
0
0
L'Oréal
217,20
-2,70
-1,23
Vivendi
22,79
-0,07
-0,31
Daimler NA
51,95
-0,96
-1,81
LVMH
288,10
-3,05
-1,05
Volkswagen Vz.
149,40
0,08
0,05
Danone
64,80
-0,09
-0,14
Münch. Rück vNA
199,85
1,55
0,78
Zurich Insur. Grp
314,90
-0,50
-0,16
VALUTA
VERKLARING
naam
aankoop
verkoop
Amerikaanse
1,27
1,03
Australische
1,81
1,38
Canadese
1,70
1,30
Engelse pond
0,98
0,79
Israëlische Shekel
4,88
3,39
Japanse Yen
141,80
108,35
Turkse lira
7,02
4,96
Zwitserse frank
1,27
1,03
sk slotkoers, ho hoog, la laag,
+/- verschil t.o.v. slotkoers vorige dag,
ytd% verschil t.o.v. slotkoers vorig jaar,
lj laagste koers afgelopen 12 mnd,
lj datum datum laagste koers afgel. 12 mnd,
eventuele onjuistheden op deze pagina.
Bron koersen en grafieken: vwd:
GRONDSTOFFEN
naam 19:25 uur +/-
Dutch Natural Gas 18,92 -0,22-1,16
Dutch Power 49,08 0,13 0,27
LME Copper Cash 6.210,0 36,00 0,58
Brent Oil 62,45 0,33 0,53
Goud $/ons 1.309,7 -5,43-0,41
Platina - 1e maand 812,0 -8,90 -1,08
Sugar - ICE US Roll 12,90 0,10 0,78
Zilv. $-c./ons 15,71 -0,15-0,92
