10 NIEUWS
BREXIT AMBASSADEUR SIMON SMITS/
Hopen dat de brexit niet doorgaat, is wishful
thinking, zegt ambassadeur Simon Smits in
Londen. ,,Ik word aangeklampt door mensen die
zich verontschuldigen voor de brexit.''
man die zich afvraagt of hij zijn oude
moeder nog wel naar het Verenigd
Koninkrijk kan laten komen. Neder
landers die zich zorgen maken of ze
straks nog wel recht hebben op een
uitkering of hun pensioen. En of
ze straks überhaupt nog wel in
Londen, Southampton, Cardiff,
Birmingham of Edinburgh kunnen
blijven wonen.
Verontschuldigen
Smits kan niet alle zorgen weg
nemen. ,,Het enige wat je kunt doen
tegen onzekerheid, is plannen.'' Toch
noemt hij het overdreven om de
planning voor een no deal-brexit 'een
doemscenario' te noemen. ,,We zijn
gewoon reëel. Ik wou dat ik vrolijker
kon zijn, maar het is naïef om te
denken dat het wel losloopt of dat er
wel een oplossing komt. Ik help het
ze hopen, maar wat als dat niet zo is?''
Het akkoord dat er nu ligt, is 'goed
en fair', vindt Smits. De backstop, het
noodplan voor de Ierse grens waar
politiek verzet tegen is, zou hij liever
een andere naam geven. ,,Noem het
een vangnet, want dat is het, of de
Irish solution. Ik hoop voor de enorme
Nederlandse belangen dat de geest
van Sint-Valentijn een gunstige
invloed heeft op de stemming van
14 februari.''
,,Ik heb vrijwel dagelijks contact
met ministeries en politici. We trek
ken de grens bij inmenging, maar ik
heb in mijn lobby wel duidelijk
gemaakt wat de risico's zijn. Dat de
enige zekerheid is dat we een periode
van onzekerheid tegemoet gaan. En
Onzekerheid is niet de
beste voedingsbodem
voor handel en
investeringen
dat onzekerheid niet bepaald de beste
voedingsbodem is voor handel en
investeringen. Consumenten én
bedrijven houden dan de hand op de
knip.''
Toch moeten we niet vergeten dat
het Verenigd Koninkrijk ook na
29 maart onze 'North Sea neighbour'
blijft, stelt Smits. ,,De goede relatie
zal blijven, maar ze zitten niet meer
aan tafel in Brussel. Het is straks ook
aan ons kabinet om vaker naar
Londen te vliegen om te zorgen dat
de band hecht blijft.''
Dat mensen uit EU-landen in het
Verenigd Koninkrijk zeggen Britse
vijandigheid te voelen, is iets wat
Smits niet herkent. ,,Integendeel, ik
word aangeklampt door mensen die
zich verontschuldigen. Die zeggen 'Ik
weet ook niet wat we aan het doen
zijn' en 'Het spijt me zo'. Door jonge
ren, die nog niet mochten stemmen
bij het referendum. Door ouderen,
die nog voor onze vrijheid hebben
gevochten in de Tweede Wereld
oorlog. Zij zien de EU niet als een
boekhoudclub, maar als waarde
gemeenschap tegen een Derde
Wereldoorlog.''
Sommige dagen zou Smits wel een
kristallen bol willen hebben. Om
even te spieken hoe dit jarenlange
proces afloopt. Of hij nog hoopt dat
de hele brexit wordt afgeblazen? ,,Dat
is wishful thinking, daar heb je niks
aan. May is zeer standvastig. Maar
never say never."
Ambassadeur
Simon Smits reed
recent als bijrijder
in een vrachtwa
gen van transport
bedrijf Jan de Rijk
van Schiphol
Cargo naar het Londense vliegveld
Heathrow, de truck geladen met een
Rolls-Royce-vliegtuigmotor. De rit
ging 'ongelooflijk vlotjes'. Het enige
korte oponthoud kwam door Smits
zelf, doordat de Britse paspoortcon
troleur zich verbaasde over het zien
van een diplomatiek paspoort.
Lachend: ,,Die dacht: wat doet een
ambassadeur in een vrachtwagen?
Maar dat duurde nog geen minuut.''
Na de brexit gaat Smits de reis
herhalen. Kijken hoe het dSn gaat. De
zorgen zijn groot. ,,Er zijn zeker
duizenden Nederlandse bedrijven
die zakendoen met het Verenigd
Koninkrijk. Ze hebben nooit iets te
maken gehad met de douane, hebben
nooit formulieren hoeven invullen,
zich nooit zorgen hoeven maken over
het transport.''
Het is naïef om te
denken dat het wel
losloopt of dat er wel
een oplossing komt
Voordat het goederenvervoer na de
brexit vlekkeloos kan verlopen, moet
er nog een hoop gebeuren, zag Smits
bij een werkbezoek aan Her Majesty's
Revenue Customs in de haven van
Dover. ,,Daar komen en gaan tiendui
zend vrachtwagens per dag. Tot mijn
verbazing werkt de douane daar nog
op MS-DOS. Dat is heel goed tegen
jonge hackers - die hebben absoluut
geen idee wat dat is - maar dat moet
natuurlijk straks wel worden geüp-
datet.''
Ook de bezorgdheid onder de
150.000 landgenoten in het Verenigd
Koninkrijk is groot. Zo groot, dat
Britse kinderen en partners zich
steeds vaker laten naturaliseren tot
Nederlander. Iedere twee maanden -
het wordt voor Smits bijna lopende-
bandwerk - ziet hij er tientallen op
een speciale naturalisatieceremonie
op zijn ambassade. ,,Bij de laatste
ceremonie die ik deed, was het
overgrote deel Britse kinderen van
een Nederlandse moeder. Maar ook
de groep Britse echtgenoten van
Nederlanders die opteren voor het
Nederlandse staatsburgerschap,
zien wij echt toenemen. Zij zien
het als vangnet. Ze willen zich niet
per se in Nederland vestigen, maar
wel de garantie dat ze met een EU-
paspoort straks nog vrij door de
Europese Unie kunnen reizen.''
Bezorgd
Het ambassadeurschap van
Smits staat vanaf het begin in
het teken van de brexit. ,,Ik
ging op 23 juni 2016, de avond
van het referendum, rond één
uur 's nachts naar bed en toen
ik de tv om half zeven 's och
tends weer aanzette, was ik
verbaasd. In de Evening Stan
dard - het gratis krantje dat ze
bij de metro uitdelen - leek
leave-campagneleider Nigel
Farage zijn nederlaag al toe te
geven door te zeggen dat hij
zijn best had gedaan.''
Smits maakt de daadwer
kelijke brexit én de nasleep
nog mee; door een verlen
ging van zijn plaatsing blijft
hij tot zeker begin 2020 in
Londen. Op zijn ambas
sade, met de grootste
Nederlandse consulaire
afdeling ter wereld, mel
den zich aan de lopende
band bezorgde land
genoten. ,,Geen geval is
hetzelfde, er is geen one-size-
fits-all."
Smits geeft voorbeelden. Een
Nederlandse vrouw die getrouwd is
met een Brit en van wie het ene kind
een Brits paspoort heeft en het an
dere een Nederlands
maandag 4 februari 2019
GO
FOTO GUUS SCHOONEWILLE
II
'Onze enige
zekerheid is
onzekerheid'
Hanneke Keultjes
Den Haag
II