O
\^m
DE WEEK VAN PHLIPPEN
14
Oudere Russen moeten sinds 1 januari
vijf jaar langer doorwerken voordat ze
met pensioen mogen. De btw is omhoog
gegaan en de inflatie stijgt. Na het 'feestjaar'
2018 staat de gewone Rus een onzeker 2019
te wachten.
De Wereldhandelsorganisatie
(WTO) kwam deze week
met een nieuw initiatief: sa
men afspraken vastleggen over e-
commerce. Eerst een aantal landen
in een kopgroep (Europa, VS en Ja
pan) en later mogen andere landen
als China meedoen. Waar gaat het
dan om? Om afspraken zoals: mo
gen bedrijven je spammen, staan
we toe dat locatiedata gebruikt
worden en waar mogen die data
worden opgeslagen? De afspraken
moeten vastleggen in hoeverre be
drijven hun digitale diensten onge
hinderd overal kunnen afzetten en
klantdata kunnen uitlezen. Praten
over digitale samenwerking? Men
sen, het is 2019!
In feite is het WTO niet de enige
organisatie die oubollig is. Sinds
Trump lijkt de hele wereld te zijn
teruggeworpen in het pre-internet
tijdperk. Wereldhandel gaat bijna
alleen nog maar over sojabonen,
staal en Harley Davidsons. Natuur
lijk, ook bij veel digitale aankopen
moeten er uiteindelijk spullen op
een schip de zee over, maar een
groot en groeiend aandeel van onze
consumptie is natuurlijk digitaal.
Denk bijvoorbeeld aan Netflix of
het digitale abonnement op The
Economist en Uber. Wij hebben
sinds een paar maanden geen auto
meer en als we niet kunnen fietsen,
gebruiken we het Amerikaanse
Uber. Staan mijn ritjes en alles wat
ik tijdens de rit op mijn telefoon
bekijk, opgeslagen op een Ameri
kaanse server?
bliksemafleider. Jarenlang was dit
overlegorgaan de drijvende kracht
achter steeds verdergaande globali
sering. Dat de goedkope Chinese
handelswaar die het Westen over
spoelde de maakindustrie en veel
van zijn werknemers in Europa en
Amerika overbodig maakte, was
voor de WTO-onderhandelaars
lang slechts een lelijke bijkomstig
heid. Sommigen beweren dat die
globaliseringspush de opkomst van
de boze witte man en het popu
lisme hebben veroorzaakt. Ik weet
niet of dat juist is, maar ik kan me
wel goed voorstellen dat ze bij de
WTO graag eens ander nieuws naar
buiten willen brengen. Over e-
commerce bijvoorbeeld. Lekker
modern, hoognodig ook. Dat zal
nauwelijks controverse opwekken,
toch?
Niet dus. Want als het aan de
Amerikanen ligt, dan kunnen data
ongehinderd over grenzen stro
men. Techreuzen verbeteren daar
mee hun algoritmen en wij betalen
dan voor een betere service. Maar
wat als China er dan bij komt? De
Chinese overheid ziet de data die
Ik kan me voorstellen
dat ze bij de WTO
graag eens ander
nieuws naar buiten
willen brengen
bedrijven als Huawei over klanten
verzamelen, als een staatsaangele-
genheid. Huawei was deze week
ook in het nieuws omdat er ver
moedens (maar geen bewijzen)
zijn van spionage via de 4G-net-
werken waardoor zo'n beetje alle
digitale informatie bij ons stroomt.
En laten we Facebook niet verge
ten. Deze maand bleek dat Face
book 5-jarige kinderen bewust
heeft aangezet tot aankopen van
soms honderden dollars. Toen ou
ders zich beklaagden dat dit niet de
bedoeling was geweest, weigerde
Facebook het geld terug te storten.
Wij consumenten zullen lang
zaam moeten leren dat digitaal ge
mak onze grootste valkuil is. We
hebben toezichthouders nodig om
ons tegen onszelf te beschermen.
De Europese privacywet beschermt
ons hiertegen. En ook al zit het in
novatie soms danig in de weg, ik
heb het liever dan dat een WTO
onze digitale dijken platwalst.
KPN
DSM
De vitaminepro
ducent profi
teerde van een
adviesverhoging
door Goldman
Sachs.
Signify
Adyen
REPORTAGE ONZEKER RUSLAND
,,Weet je waarom een baby huilt als
hij wordt geboren'', vraagt bouwer
Andrej Ivanov (59) grinnikend. ,,Om-
dat hij weet welke shit hem in dit le
ven te wachten staat.'' Meteen voegt
de inwoner van de stad Balasjicha,
zo'n 20 kilometer van Moskou, eraan
toe: ,,Maar je moet optimistisch zijn.
Het gaat voor Rusland helemaal goed
komen in 2019.''
Balasjicha is de snelst groeiende
stad in de regio Moskou en kent veel
sociale problemen. ,,Maar waar heb je
die niet?'', kaatst Ivanov de bal terug.
Kom bij hem niet aan met gezever
over btw-verhogingen en langer
doorwerken tot het pensioen. Hij
vindt dat zijn landgenoten niet zo
moeten zeuren. ,,Bij jullie in Europa
betalen ze toch ook al 40 procent be
lasting?''
Rond het Rode Plein in Moskou
lijkt in de verste verte geen sprake
van crisis. Radiojournaliste Jana Ser-
gejeva (34) is net in Moskou komen
wonen. Ze heeft vertrouwen in de re
gering en 2019. ,,Ja, de prijsverhogin
gen voel ik al wel. Daar moeten ze
wat aan doen'', knikt ze richting het
Kremlin. ,,En ik zou willen dat de
overheid dichter bij de mensen komt
te staan en beter naar ons luistert.''
Een jaar geleden rond deze tijd
hing er in Rusland een sfeer van ver
wachting: komende presidentsver
kiezingen en het WK voetbal zorg
den voor een positieve vibe. Maar het
'feestjaar' 2018 is voorbij en een
nieuw jaar vol sociaaleconomische
hobbels is begonnen. Uit peilingen
van het onafhankelijke Levada-cen-
trum blijkt dat inmiddels 57 procent
van de Russen het ontslag van de re
gering wil, omdat ze die verantwoor
delijk acht voor dalende inkomsten
en stijgende prijzen.
Positivisme
Daarom doen de Russische leiders er
alles aan positivisme uit te stralen.
President Poetin en premier Dmitri
Medvedev laten niet na erop te ha
meren dat de economie op rolletjes
loopt. Evenals in 2017 kende Rusland
vorig jaar een lichte groei (1,8 pro
cent). De landbouw zorgt voor re
cordoogsten en de autoindustrie en
chemiesector kruipen langzaam
maar zeker uit een diep dal.
Maar is en wordt het allemaal wel
zo geweldig als de Russische macht
wil doen geloven? De pensioenleef
tijd is per 1 januari verhoogd van 55
naar 60 voor vrouwen en voor man
nen van 60 tot 65. Daarnaast ver
hoogde de regering de btw van 18
naar 20 procent en verwacht de Cen
trale Bank een inflatie tot 5,5 procent,
waar dat vorig jaar 2 procent was.
Volgens oud-minister Aleksej Koe-
drin van Finananciën, tegenwoordig
voorzitter van de Algemene Reken
kamer en erkend onheilsprofeet,
heeft Rusland in feite met 'stagnatie'
te maken, het spookwoord uit de
jaren 70 en 80.
Ook Andrej Movtsjan, econoom
van liberalere snit, gelooft niets van
de officiële cijfers. ,,De statistieken
die de overheid ons voorschotelt, ko
men totaal niet overeen met de waar
heid. We leren wat dat betreft veel
van onze Chinese vrienden'', zegt
Mavtsjan sarcastisch.
Verrassingen
Gevraagd naar zijn voorspelling voor
2019, barst hij los in een litanie die je
bijna naar de prozac doet grijpen. ,,Er
staat geen grote verandering op til.
Het bruto nationaal product is gesta
biliseerd, verhoging daarvan hangt
zoals gebruikelijk af van de olieprij
zen. Mooie verrassingen staan ons
niet te wachten, maar slechte ook
niet: alles is al doorberekend in de
prijzen'', schetst Movtsjan een pie
pend en krakend afremmende eco
nomie. Door de toenemende inflatie
zal de retailverkoop dalen, gaan indi
viduele inkomsten van mensen ver
der omlaag en is een financiële crisis
mogelijk, met name aan de consu
mentenkant.
Is er dan geen enkel lichtpuntje?
Movtsjan: ,,De landbouw kende in
derdaad twee goede jaren wegens re
cordoogsten en een zwakke roebel,
waardoor de export van producten
groeide. Ook de autoverkoop steeg
afgelopen jaar. Maar de agrosector is
altijd afhankelijk van de oogst en au
todealers hadden vorig jaar te maken
met een 'inhaalslag': veel Russen
vervingen auto's die twee jaar eerder
al hadden moeten worden ingeruild.
Dat is nu geweest, waardoor de ten
dens dit jaar niet doorzet.''
De liberale politicologe Tatjana
Vorozjejkina is eveneens pessimis
tisch. ,,De verhoging van de btw, de
inflatie en de verhoogde pensioen
leeftijd zullen het armste deel van de
bevolking hard raken. Uit een recent
@sandraphlippen
E-commerce
Handelsafspraken over e-com-
merce zijn voor de WTO ook een
m Sandra Phlippen is hoofd Neder
land bij het Economisch Bureau
van ABN Amro en docent aan de
Erasmus School of Economics.
O
zaterdag 2 februari 2019
GO
De overname
geruchten hiel
den ook giste
ren nog aan.
-U%
Het verlichtings-
bedrijf ziet de
animo voor ge
wone lampen af
nemen.
W
Het betaalbedrijf
kreeg een ad
viesverlaging van
KBC Securities.
o
Russische
Joost Bosman
Moskou/Balasjicha
Uit peilingen blijkt dat 57 procent
van de Russen het ontslag van de
regering wil, omdat ze die verant
woordelijk acht voor dalende inkom
sten en stijgende prijzen.
