8 NIEUWS
RECONSTRUCTIE DEAL KINDERPARDON
Een week lang houden vier partijen elkaar gegijzeld in de discussie over
het asielvraagstuk. Totdat D66 en ChristenUnie met een handreiking komen die
premier Rutte ruimte biedt. Het blijkt de doorbraak te zijn die uiteindelijk tot een
oplossing leidt. Het regeerakkoord wordt aangepast.
aandag 28 januari.
Premier Mark Rutte
leunt met zijn lijf
over tafel. Hij kijkt
van rechts naar links
alle toppers van de vierpartijenco-
alitie aan. Op de werkkamer van vi-
cepremier Hugo de Jonge, de plek
van het wekelijkse coalitieoverleg,
trekt de premier maandagochtend
een streep in het zand. ,,Dit is mijn
rode lijn, jongens. Dit ga ik niet
meemaken.''
Sybrand Buma (CDA), Gert-Jan
Segers (ChristenUnie) noch Rob
Jetten (d66) of Klaas Dijkhoff
(VVD) reageren. Even valt het stil.
Ze kennen allemaal de impact van
het begrip 'rode lijn' in de diploma
tie. Het is oorlog, als je die over
schrijdt. Maar toch gaat het gesprek
'beheerst' verder, alsof het niet is
gezegd.
Het is het eerste topoverleg van
de coalitieleiders waar Rutte bij is,
sinds het CDA is 'gedraaid' en een
ruimer kinderpardon bepleit. Dat is
een majeure verschuiving in de
politieke verhoudingen: plots is er
een meerderheid in de Tweede Ka
mer vóór. Terwijl in het regeer
akkoord na slepende onderhande
lingen anders is afgesproken.
Bovendien heeft de Christen
Unie de inzet van de politieke strijd
verhoogd. Tot er een nieuwe asiel
regeling is, mogen geen kinderen
worden uitgezet, heeft Kamerlid
Joël Voordewind laten optekenen
in dagblad Trouw.
Rutte is daardoor bedrukt terug
gekeerd van een week met twee
buitenlandse trips naar de Antillen
en Davos. ,,Ik zie niet hoe dit gaat
vliegen.'' Tegennatuurlijk voor zijn
doen, zegt de premier: ,,Ik ben som
ber.'' Maar zijn waarschuwing
komt niet helemaal overeen met de
stemming in de coalitie.
Vooral CDA, ChristenUnie en ze
ker D66 zijn in hun hoofd al een
stap verder, de 'rode lijn' al voorbij.
Die lijn is namelijk: breken we het
regeerakkoord nou open of niet?
Rutte wil dat weten.
Dijkhoffkrijgt er al een week niet
een echt antwoord op. Dat verhoogt
namelijk de prijs die de andere drie
partijen moeten betalen voor aan
passingen. Door het regeerakkoord
echt open te breken, kan gewoon
met een wit vel papier écht het hele
asielpakket worden heronderhan
deld.
Als de fractieleiders later op die
maandagmiddag in de Tobias As
serzaal van het ministerie van Jus
titie en Veiligheid bijeenzitten,
zonder Rutte, gebeurt dat alsnog.
Het is vooral J etten die er 'zuurstof
inbrengt door expliciet te stellen:
„Kunnen we het niet groter ma
ken?"
Dan kunnen de vier eindelijk
echt beginnen met onderhandelen.
Wrevel
Dat heeft wel een week geduurd.
De draai van het CDA heeft voor
wrevel gezorgd.
Een dag voordat het CDA het
nieuws bekend laat worden via
deze krant (18 januari), is Jetten al
even naar Buma gelopen. Hij is
geïnformeerd over de aanstaande
publicatie. De D66'er weet dat het
bij het CDA intern rommelde. Maar
zó ruiterlijk pleiten voor het par
don? Dat heeft hem wel verrast. „Is
dit wat ik denk dat het is, Sybrand?"
vraagt hij. Die beaamt: het CDA is
om.
Als het nieuws een dag later op
straat ligt, belt Segers met Dijkhoff:
„Vreemde move", zegt Segers.
„Maar niet onaangenaam. Ik tel
mijn zegeningen."
Dijkhoff hoort die eerste maan
dag Buma aan, maar zit er nog ge
hard in. Zeker omdat ChristenUnie
nu openlijk een uitzetstop bepleit.
Intern zegt de WD'er: „Het vuur
tje was al aan, nu is er olie op ge
gooid."
Maar Segers is stoïcijns. „Jon
gens, ik trek me hier niets van aan.
Jullie weten waar ik sta.'' Op zijn
partijcongres in november is een
motie aangenomen die oproept tot
een uitzetstop, zolang er onderzoek
loopt naar de lange asielprocedu
res.
Probleem is alleen: iedereen zit
veilig in z'n eigen groef. Er worden
vooral partijstandpunten opge
dreund in de dagen erna. Overigens
in totale rust. De vier leiders delen
een karaktereigenschap, valt hen na
enkele dagen op. Ze zijn onder
koeld, beheerst.
Jetten en Segers zijn afgelopen
maandagmiddag de eersten die een
geste doen. De D66-leider doet het
onbevangen. „Hoe gaaf zou het zijn
als we echt een pakket kunnen
neerleggen?" In zijn ooghoek denkt
hij Buma en Dijkhoff even te zien
fronsen bij zoveel naïviteit. Maar
ook Segers doet een duit in het
zakje. „Kunnen we niet breder kij
ken?"
Het is voor Dijkhoff signaal dat er
ruimte is voor heronderhandelen
van het regeerakkoord. Tot nu toe
doken de andere drie weg in proce
dures: de commissie die de asiel
procedure al aan het onderzoeken
is, moest er maar naar kijken. Nu
kan Dijkhoff ook iets inhoudelijks
eisen van de drie anderen. „Van mij
hoeft het allemaal niet, maar als jul
lie per se een breder pakket willen,
weet dan wat wij in het verleden
hebben genoemd."
Dat lijstje heeft Dijkhoff paraat.
Het afschaffen, of veranderen, van
de discretionaire bevoegdheid is er
één. Net als het beëindigen van de
kinderpardonregeling.
Segers kan daarin mee. In een te
lefoontje met Dijkhoff heeft Segers
al gehint op 'één keer een gebaar
maken' via een pardon voor de ze
venhonderd asielkinderen die nu
buiten het pardon zijn gevallen. En
dan: beëindigen. Want Segers rede
neert: het kinderpardon is al een
dode letter. Er komen nu al amper
kinderen voor in aanmerking. Lie
ver nu de 'restgroep' helpen.
De optie is maanden eerder, in de
kabinetsformatie, ook al eens ter ta
fel gekomen. Niemand in de
Hondsrugzaal van het ministerie is
verbaasd als Segers het nu herhaalt.
De fractieleiders niet, maar de par
tijwoordvoerders evenmin.
Voordeel is ook: er zitten asielken
ners om tafel. Dijkhoff was staats
secretaris van Asiel, Buma deed
asielzaken bij de Raad van State,
Jettens partner werkt bij immigra
tiedienst IND.
Dat Rutte er eerst niet is en zich
er later niet mee bemoeit, wordt
niet als een handicap ervaren. ,,We
zijn een zelfsturend team'', grapt
vrijdag 1 februari 2019
GO
Boven een bord
nasi gaan de
puntjes op de i
.1
Tobias den Hartog
Jan Hoedeman
Den Haag
Klaas Dijkhoff; asiel
kenner bij uitstek.
Rob Jetten; geste aan
Dijkhoff.
r
Staatssecretaris Harbers;
nasi in wachtkamer. fotos anp
Gert-Jan Segers (CU):
'breder kijken'.
FOTO DAVID VAN DAM
BfegBBBggg
f - y...
Sybrand Buma op weg naar de
vergadering met zijn fractie over
het kinderpardon.