'Geef vergoeding na
gedwongen werken
met giftig chroom-6'
'Te veel geld uitgegeven voor spoordeals'
4
RUDI LUBBERS OUD-BOKSKAMPIOEN
Het gaat slecht met oud-topbokser Rudi Lubbers en zijn
partner. De twee bivakkeren onder erbarmelijke omstandigheden
in een busje op een afgelegen plek in Bulgarije. De situatie is zo
'nijpend' en 'onmenselijk' dat gevreesd wordt voor hun leven.
Dat rapport concludeert dat de ge
meente Tilburg en de NS grote fou
ten hebben gemaakt toen ze ruim
achthonderd mensen op een NS-
werkplaats in Tilburg met chroom-
6, een gevaarlijk antiroestmiddel,
lieten werken. Werklozen werden
er verplicht aan het werk gezet. Ze
moesten onder meer oude trein
stellen schuren.
De commissie vindt dat iedereen
die op de werkplaats heeft gewerkt
een schadevergoeding moet krijgen.
Betrokkenen die een ziekte hebben
opgelopen die door chroom-6 ver
oorzaakt kan zijn, moeten een uit
kering ontvangen afhankelijk van
de ernst. ,,Geef een vergoeding die
recht doet aan het leed'', aldus com
missievoorzitter Peter van der Vel
den. Chroom-6 kan tot kanker en
longziekten leiden.
Volgens de commissie was de NS
op de hoogte dat in oude verflagen
chroom-6 zat, maar de informatie
over de gezondheidsrisico's werd
niet met de gemeente Tilburg ge
deeld. De gemeente zorgde op haar
beurt niet voor maatregelen. ,,Er is
onnodig leed veroorzaakt'', zei Van
der Velden.
VVD-Kamerlid Thierry Aartsen
vindt het 'verschrikkelijk' dat men
sen de dupe zijn geworden. ,,We
moeten hier lering uit trekken, zo
dat dit niet alleen in Tilburg, maar
in heel het land niet meer gebeurt.''
SP'er Jasper van Dijk noemt het
'dwangarbeid in ruil voor kanker'.
Hij roept de NS op snel met de
conclusies te komen van een eigen
onderzoek naar het gebruik van de
stof op andere werkplaatsen. ,,Er
moet helderheid komen over welke
mensen in ons land nog meer met
die giftige stof hebben gewerkt.''
Eerder was Defensie al op de
hoogte van de schadelijkheid van
chroom-6 en deed te weinig. Nu
geldt volgens de parlementariër
hetzelfde voor deze gemeente en de
NS. Van Dijk: ,,Hier is het zelfs nog
erger doordat mensen verplicht
werk moest uitvoeren zonder in
formatie over de risico's. Deze men
sen hebben recht op een royale
schadevergoeding.''
Vreselijk
D66 noemt de uitkomsten 'vrese
lijk'. De regeringspartij wil dat
staatssecretaris Van Ark in kaart
brengt of er elders nog grote zaken
met chroom-6 spelen, aldus Ka
merlid Steven van Weyenberg. Hij
vindt het vaststellen van een scha
devergoeding voor de gedupeerden
geen zaak voor de landelijke poli
tiek. ,,Maar volgens mij hebben de
onderzoekers duidelijk gehint hoe
ze daarover denken.''
Het is maar de vraag of Ria nog
leeft. Ze ligt in een foetushouding
verstopt onder een deken in een
wit, aftands bestelbusje. De deu
ren van het busje zijn kapot, het is
stervenskoud. Rudi Lubbers praat
tegen haar. Hij noemt haar liefko
zend zijn 'meisje', 'lief' en 'schat'.
Maar ze praat niet terug en be
weegt niet meer. Alsof ze dood is.
Het busje staat eenzaam in een
stuk niemandsland in de buurt
van de Zwarte Zee. Als een nietige
stip in een kale, uitgestrekte Bul
gaarse steppe waar in de wijde
omtrek geen teken van leven
zichtbaar is. Daar leven de twee
met twintig zwerfhonden.
Oud-profwielrenner Rini
Wagtmans, die hulpacties voor
Lubbers coördineert, kreeg gister
ochtend een alarmerend telefoon
tje van een Nederlander die in
Bulgarije woont en de twee heeft
bezocht. ,,Het is onmenselijk'', laat
de man aan Wagtmans weten.
,,Dit verdient hij niet.''
Wagtmans spreekt van een
'schokkende' en 'zorgwekkende'
situatie. ,,Ze leven praktisch in de
open lucht. Rudi heeft met kus
sens en karton een soort barricade
gemaakt om de kou buiten te hou
den. Hij heeft geen water, stroom
en eten. Ze overleven dit niet als
het te koud wordt.''
De bokser die in 1973 in Jakarta
twaalf ronden overeind bleef te
gen 'de allergrootste', Mohammed
Ali, dreigt nu geveld te worden. De
ironie is dat uitgerekend Ria Bart-
ling een van de oorzaken is. De
twee kennen elkaar al sinds hun
jeugd, als kinderen van kermis-
'l"':
exploitanten. Terwijl Rudi in de
jaren 70 furore maakt als profbok
ser, blijft Ria actiefin de kermis-
wereld.
In 1986 gaat Lubbers naar de
Portugese Algarve om een huisje
te bekijken voor een kennis. Daar
wordt bij een bevriend stel 350
kilo hasj gevonden. Lubbers wordt
tot ruim 8 jaar cel veroordeeld.
Hij ontkent tot op de dag van van
daag elke betrokkenheid. Vanuit
de gevangenis schrijft hij brieven
aan de koninklijke familie, maar
die blijven onbeantwoord. De
grote bokser voelt zich in de steek
gelaten.
De enige die hem op dat mo
ment steunt, is Ria. Ze reist af naar
Portugal. Daar gaat het mis. Zij
mag hem alleen in de gevangenis
bezoeken als ze kan aantonen dat
ze zijn vrouw is. Ze gaat naar de
Nederlandse consul. Die schrijft
een briefje dat zij 'mevrouw Lub
bers' is. Wagtmans: ,,Toen Ria bij
hem op bezoek kwam met de brief
ondertekend door de consul en
een stempel van de Nederlandse
staat, was dat een soort oorlogs
verklaring.''
Als 'mevrouw Lubbers' komt
Rudi na zijn vrijlating niet meer af
van Ria en haar zwerfhonden, die
ze overal meeneemt. Maar hij lijkt
ook niet zónder haar te kunnen.
Ze komen in een neerwaartse
spiraal van ruzies en zakelijke con
flicten. Omdat Ria als Rudi's
vrouw wordt beschouwd, wordt
de oud-bokser in de schuldenma-
laise meegetrokken. Ze reizen met
hun caravan langs kermissen in
Europa om suikerspinnen te ver
kopen.
Lang blijft Lubbers onder de
radar. Tot hij berooid in 2009
,,Het maatschappelijk verantwoord
besteden van beschikbare midde
len is belangrijk'', schrijft Van Veld
hoven. ,,Ik constateer dat dit hier
niet is gelukt.''
Deze krant ontdekte in december
dat ProRail in 2017 en 2018 in totaal
33 miljoen euro heeft moeten beta
len aan twee vastgoedbedrijven,
om grote hoeveelheden grond
langs het spoor aan te kopen. Die
hadden de ondernemers eerder
voor niets overgenomen van de NS,
die er vanaf wilde. Pas later werd
duidelijk dat ProRail veel van de
gronden nodig had.
Van Veldhoven en minister
NS en ProRail zullen
hun samenwerking
verbeteren en
afspraken vastleggen
Hoekstra (Financiën) lieten
daarop onderzoek doen naar
de gronddeals. Zij conclude
ren nu dat in 2010, toen de NS ÉiBf
de eerste van twee grondpak-
ketten wilde verkopen, een
'meer integrale afweging voor
de aankoop van gronden
rond het spoor gemaakt
had moeten worden'.
Nu gingen de gron
den naar een particu
lier, die daarna met de
spoorbeheerder in
conflict kwam. „Zo
ontstond druk om
de gronden alsnog
voor een hogere
prijs aan te kopen.
Als vroegtijdig
duidelijker in kaart was ge
bracht welke gronden
nodig zouden zijn voor
beheer, onderhoud en
vervanging van het
spoor, zou deze druk
er niet zijn geweest",
aldus het minis
terie van Infra
structuur in
een toelich
ting.
Volgens Van
Veldhoven
nemen NS en
ProRail nu verschillende maatrege
len om een herhaling te voorko
men. ProRail zal betere afwegingen
moeten maken over de noodzaak
van grondaankopen. ,,Ook zullen
NS en ProRail hun samenwerking
verbeteren en werkafspraken hier
over voor de toekomst vastleggen in
een convenant.'' En: ,,Binnen NS
wordt ingezet op een transparanter
proces bij het in de markt zetten
van gronden.''
In een brief onderstrepen NS-
topman Van Boxtel en ProRail-top
man Eringa die noodzaak van die
verbeteringen. ,,Wij hebben er ver
trouwen in dat we met deze maat
regelen in staat zijn om percelen die
nodig kunnen zijn voor spoorse
doeleinden te behouden.''
vrijdag 1 februari 2019
GO
M Commissie
voorzitter Pet-
ger van der
Velden (l) en
Theo Wete-
rings, burge
meester van
Tilburg, bij de
presentatie
van het onder
zoeksrapport
Chroom-6.
De Tweede Kamer wil ophelde
ring van het kabinet over alle
plekken waar mensen mogelijk
met het giftige chroom-6 in aan
raking komen. De politiek is
enorm geschrokken van de uit
komsten van een nieuw onder
zoeksrapport naar een schan
daal in Tilburg.
Edwin van der Aa
Tilburg
Kijk op de site bij /video
Burgemeester Weterings
biedt zijn excuses aan
Met zijn liefje
Tonny van der Mee
Rotterdam
ÏSÊm
De aan lager wal geraakte
oud-bokskampien woont in
een busje op de steppe in Bul
garije. FOTO'S ANDERE TIJDEN SPORT
Door de gronddeals van NS en
ProRail is onnodig veel publiek
geld uitgegeven. Verschillende
maatregelen moeten ervoor zor
gen dat zoiets niet meer kan ge
beuren. Dat schrijft staatssecre
taris Stientje van Veldhoven in
een brief aan de Tweede Kamer.
Peter Groenendijk
Marcia Nieuwenhuis
Den Haag
-Van Veldhoven, staatssecretaris
M Staatsse
cretaris
Stientje van
Veldhoven.
