14
Na een loopbaan
van ruim 30 jaar is
microbioloog
Peter van Keulen
met pensioen.
„Antibiotica zijn ons
belangrijkste wapen.''
INTERVIEW PETER VAN KEULEN
Vol trots toont Van Keulen het la
boratorium in het Amphia Zieken
huis, wat hij met een maatschap van
samenwerkende specialisten vijftien
jaar geleden heeft opgezet. Het en
thousiasme waarmee de 66-jarige
Oosterhouter vertelt over zijn vak,
verraadt de vakidioot. ,,Ik ben een be
hoorlijke bèta.''
Het is amper voor te stellen dat Van
Keulen, na ruim dertig jaar werken in
het ziekenhuis, onlangs met pensioen
is gegaan. Bij zijn afscheidsreceptie is
hij geridderd. ,,Het lintje ligt op mijn
nachtkastje. Dat is toch een eer. Een
bekroning van een carrière.''
Als microbioloog is hij ruim dertig
jaar bezig geweest met het herkennen
van bacteriën en virussen. ,,Neem ie
mand met een ontsteking aan de
hartkleppen. Die persoon meldt zich
met een ernstige infectie bij de eer-
stehulpdokter, waarna bloed wordt
afgenomen. Wij adviseren over de be
handeling met antibiotica. Bij zo'n
ernstige aandoening is er elke dag
contact, het kan zijn dat iemand vier
tot zes weken antibiotisch wordt be
handeld.''
Koude Oorlog
Na zijn studie bij het AMC in Amster
dam zou Van Keulen eigenlijk aan de
slag gaan in de fysiologie, maar het
toeval beweegt hem richting de mi
crobiologie. Hij krijgt in militaire
dienst een kijkje achter de schermen
bij Defensie, waar voorbereid wordt
op mogelijke escalatie van de Koude
Oorlog. ,,Er lagen hele scenario's klaar
voor noodhospitalen en tentencom
plexen die achter het front moesten
worden opgezet, mochten de Russen
komen. In zo'n noodhospitaal zat dan
een lab voor microbiologie. En wij
moesten de faciliteiten controleren.
Het was geen bewuste keuze, maar in
die tijd ben ik gegrepen door de
schoonheid van het vak. Wij microbi
ologen hebben geen rechtstreekse
verantwoordelijkheid voor patiënten,
maar verzorgen eigenlijk in teamver-
Waar de microbiologie zich eerst
voornamelijk bezighield met gene
zing, daar richt de tak zich nu steeds
meer op infectiepreventie. ,,Wij zijn
leidinggevend op dat vlak. Wij regis
treren infecties en kijken of deze va
ker voorkomen. Waarom zien we een
zelfde soort bacterie terug of is het
toeval. Als een Sherlock Holmes zijn
we op zoek: hoe kan dat nu?''
Geen rust
Van Keulen mag dan met pensioen
zijn, rust gunt de arts-microbioloog
zich allerminst. Vanaf maart wacht
een nieuwe uitdaging: hij gaat voor
drie maanden als arts aan de slag in
Suriname. ,,Mensen helpen in de
bush. We vormen daar met een groep
artsen een soort RIVM en buigen ons
bijvoorbeeld over gele koorts.'' Van
Keulen was jaren geleden al eens in
Suriname en werkte tijdelijk op de
Antillen en in Indonesië. ,,De konink-
rijkstocht, bezoek aan alle gebieden
van het voormalige Koninkrijk der
Nederlanden, heb ik voltooid. Ik wil
graag compleet zijn. Het multicultu
rele van Suriname trekt me heel erg.
Er is geen sprake van een 'failed state',
zoals minister Stef Blok over het land
zei. Al die groeperingen werken ont
zettend goed samen.''
Zijn vrouw, Rixt, verhuist tijdelijk
mee naar Suriname. Samen willen ze
Als een
Sherlock
Holmes zijn we
op zoek. Hoe
kan dit nou?
genieten van de schoonheid van het
land. ,,Dat je met de boot door de ri
vier vaart en dat je op een boomstam
aan de oever een jaguar ziet liggen
Dat lijkt me heel bijzonder.''
Als Van Keulen terug in Nederland
is, wil hij meer gaan fietsen. ,,Mijn
grote passie is de wielersport. Ik be
hoor tot de Cinglés, de club van men
sen die de Mont Ventoux van drie
kanten op één dag hebben opgereden.
Nu ik meer tijd krijg, wordt het mak
kelijker de conditie bij te houden.''
PETER VAN KEULEN
band mensen en zijn verantwoorde
lijk voor het lab. We zijn klinisch be
trokken. Je hebt een gevoel van meer
waarde als je een zeldzame diagnose
snel bevestigd kunt krijgen.''
Antibiotica vormen zijn 'machtig
ste wapen', vertelt Van Keulen. ,,Tot
de jaren '30 had je geen antibiotica,
dus waren mensen volkomen weer
loos tegen bepaalde infecties en lie
pen deze ziektes altijd dodelijk af.''
Later kwamen penicilline en andere
antibiotica. ,,Het probleem is dat bac
teriën zich continu ontwikkelen, ze
kunnen zich binnen twintig minuten
aanpassen. Dus ook aan antibiotica.
Ons werk is nooit klaar.''
Ziekenhuisbacterie
Zo heeft Van Keulen te maken gehad
met de ziekenhuisbacterie. Daar kun
nen mensen na operaties mee besmet
worden. Antibiotica hebben er vaak
geen vat op. ,,Het komt in Nederland
zelden voor, maar in zuidelijke lan
den veel vaker. Van de mensen die
hier binnenkomen en op vakantie in
Griekenland zijn behandeld, is meer
dan 50 procent besmet. Ziekenhuisin
fecties zijn niet helemaal te voorko
men, zelfs niet bij ons. Daarom zijn
we in Nederland terughoudend met
operaties met een groot infectierisico.
We doen dat alleen maar als het niet
anders kan.''
vrijdag 1 februari 2019
GO
Gegrepen door de schoonheid
van de microbiologie
Sjoerd Marcelissen
Oosterhout
De tijd van eindeloos turen ach
ter een microscoop is voorbij.
,,Die romantiek is weg'', ver
telt microbioloog Peter van Keulen.
Hij wijst op een hypermoderne ma
chine. „Binnen vijftien seconden is
bekend welke bacterie in iemands
bloed zit.''
Microbioloog Peter
van Keulen in het Am
phia Ziekenhuis. ,,Ons
werk is nooit klaar.''
FOTO RENÉ SCHOTANUS/
PIX4PROFS
-Peter van Keulen
Geboren op 30 december 1952 in
Castricum, woont in Oosterhout
Gehuwd met Rixt Jorritsma, drie
kinderen en een kleinkind
Sinds 1987 actief als arts microbio
loog in het Amphia en zijn voorgan
gers. Zat van 1990 tot heden in de
Maatschap Artsen-microbioloog Bra
bant/Zeeland. Had diverse functies,
zoals lid van de geneesmiddelencom
missie, bestuurslid van de Stafmaat
schap Amphia Ziekenhuis en Medisch
manager van zorgkern Laboratorium
Microbiologie en Infectiepreventie
Vrijwillige activiteiten: Onder andere
secretaris van de Stichting Kwaliteits
bewaking Medische Laboratoria en
secretaris van de beroepsvereniging.
'r. i
AJl/i.'
