OM: rol Iran bij
moord Motamed
blijft raadsel
Conflict China en VS over Huawei loopt op
12 NIEUWS
RECHTSZAAK VLEESFRAUDE
Volgens Plooij is uit contacten
tussen het Openbaar Ministerie
en de inlichtingendienst geble
ken dat de AIVD niet concreter
kan en mag zijn dan de minis
ters Stef Blok (Buitenlandse Za
ken) en Kajsa Ollongren (Bin
nenlandse Zaken) begin deze
maand waren. Zijschreven
toen aan de Tweede Kamer dat
er 'sterke aanwijzingen' zijn dat
Iran was betrokken bij zowel de
moord op Motamed als de
liquidatie van Ahmad Mola
Nissin in Den Haag in 2017.
In de gerechtsbunker in Am
sterdam-Osdorp zei Plooij dat
er 'geen aanknopingspunten'
zijn om het achterliggende mo
tiefvoor de moord op Motamed
in beeld te krijgen. ,,Niet in de
inlichtingeninformatie, niet in
de moordonderzoeken naar de
opdrachtgever en de uitvoer
ders." Ook in versleutelde
e-mails is volgens hem 'geen
enkele aanwijzing richting
eindmotief gevonden'.
Motamed werd op 15 decem
ber 2015 voor zijn huis in
Almere doodgeschoten. Hij zou
in Nederland onder een andere
identiteit hebben geleefd. In
werkelijkheid zou hij de door
Iran gezochte Mohammad Reza
Kolahi Samadi zijn geweest, in
zijn vaderland ter dood veroor
deeld na het plegen van een
bloedige aanslag waarbij tien
tallen doden vielen.
F.'s advocaat Inez Weski
vindt dat 'de broninformatie'
achter de brief van de ministers
boven tafel moet komen. Vol
gens haar is 'niet uit te sluiten'
dat meerdere partijen Mota-
med dood wilden. ,,Er wordt
gesproken over de staat Iran,
maar er zijn ook getuigen die
naar verzetsorganisatie Moed-
jahedien wijzen. Voor alle dui
delijkheid: mijn cliënt is geen
Iraniër, geen Moedjahedien en
betwist de beschuldigingen."
Mijn cliënt is
geen Iraniër
en hij betwist de
beschuldigingen
Het OM is overtuigd van de rol
die F. vervulde. Zo zijn
e-mails gevonden waarin hij
een schutter probeert te ronse
len. De berichten zijn afkom
stig van een mailadres dat eer
der aan hem werd gekoppeld bij
een andere moordpoging. In
die zaak kreeg hij afgelopen
april achttien jaar cel.
De rechtbank beslist 14 fe
bruari over een reeks verzoeken
van Weski.
In Parijs is het
proces gaande over
de internationale
illegale handel in
paardenvlees. Met een
Nederlandse vlees
handelaar als hoofd
verdachte. Maar die
wast zijn handen in
onschuld.
Vleeshandelaar Jan F. uit Breda
heeft naar eigen zeggen geen
Franse klanten opgelicht met paar-
denvlees. Zijn Franse klant, het be
drijf Spanghero, wist dat hij paar-
denvlees van de Nederlander kocht
en geen rundvlees. Als er op de eti
ketten in de winkel 'rundvlees'
stond, is dat buiten F. om gebeurd.
Dat verklaarde de Nederlander
gisteren tegenover de rechter in
Parijs, tijdens het 'paardenvlees-
proces'. Van 2011 tot 2013 zouden F.
en Spanghero meer dan 500 ton
paardenvlees hebben verhandeld
dat in de winkel eindigde als 'rund
vlees'. Het schandaal had een
enorme omvang: in zo'n dertien
Europese landen werd paarden-
vlees verkocht als rundvlees.
Het proces in Parijs duurt drie
weken. Vorige week was F. afwezig
omdat hij in Spanje vastzat, ook
wegens een schandaal met paar-
denvlees. Gisteren verscheen de
kleine gezette Nederlander, met
halflang witgrijs wapperend haar,
voor het eerst in de rechtszaal.
In totaal staan vier verdachten te
recht. Jan F. is één van de twee Ne-
derlandse hoofdverdachten. Frans
man Jacques P., ex-topman van
Spanghero, is één van de twee
Franse hoofdverdachten.
,,Wist P. dat u hem paardenvlees
leverde?'' voeg de rechter aan Jan
F. ,,Ja'', antwoordde de Nederlan
der. ,,Hij bestelde paardenvlees bij
mij en ik verkocht paardenvlees aan
hem.'' De Franse hoofdverdachte
keek boos en hoofdschuddend
toe. Hij houdt vol dat F. deed alsof
het rundvlees was.
Werkwijze
De Franse rechter legde Bredanaar
F. gisteren urenlang het vuur aan de
schenen. Niet alleen omdat hij in
het verleden al eens is veroordeeld.
Ook omdat aan zijn werkwijze, vol
gens de aanklager, nogal wat haken
en ogen kleven. Aan zijn papier
werk leek wel wat te schorten.
Ik verkoop per
telefoon. De
handelswaar zelf
zie ik vaak niet
Verpakkingen van paardenvlees die
F. kocht in Roemenië werden op
last van F. veranderd en de oude
verpakkingen moesten vernietigd
worden. „Gewoon, om het op te
ruimen'', zei F. Hij deed dat niet om
de oorsprong of de diersoort te ver
doezelen, zei hij.
Op sommige etiketten van han
delswaar van F. stond bovendien al
leen een getalcode als het om paar-
denvlees ging, terwijl bij rundvlees
ook daadwerkelijk het woord
'rundvlees' stond vermeld. ,,Dat
had te maken met de informatica in
mijn bedrijf'', zei F. tegen de rech-
ter, die zich zichtbaar ontevreden
toonde met dat antwoord.
De Nederlandse handelaar - bij
naam: 'koning van de paarden' -
maakte tijdens het verhoor duide
lijk dat zijn werkwijze niet altijd
erg formeel was. Als Spanghero een
bestelling wilde, dan belde een me
dewerker F. en werd alles per tele
foon geregeld. ,,Ik maak monde
linge afspraken. Ik koop per tele
foon en ik verkoop per telefoon. De
handelswaar zelf zie ik vaak niet'',
zei de Nederlander. ,,Er stond niets
op papier?'' vroeg de rechter. ,,Nee'',
antwoordde F.
Volgens de rechter was er ook een
en ander onduidelijk aan F.'s eigen
optreden in de omstreden periode.
In 2013 stuurde Spanghero een mail
aan F. Daarin werd gewezen op pro
blemen met het rundvlees dat hij
had geleverd. F. beantwoordde die
mail gewoon alsof hij rundvlees
had geleverd. ,,Waarom schreef u
niet terug dat u geen rundvlees
maar paardenvlees had geleverd?''
wilde de rechter weten. Antwoord:
,,Dat weet ik niet meer.''
Slachtoffer
Ook de tweede Nederlandse ver
dachte werd verhoord: Hans W., de
vroegere zakenpartner van Jan F. en
ook afkomstig uit Breda. Hij pre
senteerde zich boven alles als een
onwetend slachtoffer. Hij deed wat
Jan F. hem vroeg of wat Spanghero
hem opdroeg. ,,We zetten Roeme
nië als land van herkomst op etiket
ten, ook als het vlees ergens anders
vandaan kwam.''
Met data van het slachten van
vlees werd gesjoemeld. ,,Toen dacht
ik dat dat normaal was. Nu denk ik
daar anders over.'' Maar, zei de
rechter: u heeft in Nederland ook al
terechtgestaan wegens fraude met
paardenvlees. ,,Was het toen ook al
normaal?'' W.: ,,Nee.''
Te veel om op te noemen. Het ge
vecht duurt al bijna tien jaar en is
nu aangescherpt door de handels
oorlog die president Trump uit
vecht met China. Amerika heeft
deze week dertien strafbare feiten
ten laste gelegd aan de door Canada
opgepakte topvrouw van het Chi-
nese telecombedrijf Huawei, Meng
Wanzhou, en ook aan Huawei zelf.
Een daarvan is schending van de
Amerikaanse sancties tegen Iran
door een dochterbedrijf van Hua
wei, Skycom. Veel gevaarlijker voor
de Chinezen zijn de beschuldigin
gen dat zij Amerikaanse netwerk
technologie hebben gestolen. FBI-
directeur Wray sprak van 'schaam
teloze en aanhoudende acties om
Amerikaanse bedrijven en financi
ële instellingen te exploiteren'.
Inderdaad, maar nu loopt het waar
schijnlijk niet met een sisser af.
Huawei is niet zomaar een Chinees
bedrijf, het heeft zich opgewerkt
van eenmansbedrijfje tot absolute
wereldleider op het gebied van het
5G mobiele netwerk. Aangezien
bijna alles straks op deze super
snelle verbindingen zal draaien,
staan gigantische belangen op het
spel. De Amerikanen vrezen dat ze
hun technologische en economi
sche voorsprong kwijtraken aan
Huawei, dat volgens Washington
een verkapt en gesubsidieerd Chi
nees staatsbedrijfis. Bovendien is er
het risico van spionage.
Huaweibaas Ren Zhengfrei be
zweert dat hij niets te maken heeft
met de Chinese regering of het le
ger. Het bedrijf zegt open te staan
voor externe controles. In de Ver
enigde Staten wordt die transpa
rantie betwijfelt. Australië en
Nieuw-Zeeland hebben Huawei
uitgesloten van hun nieuwe 5G-
netwerk. De EU onderzoekt de
zaak. Dat oprichter Ren Zhengfrei,
ooit ingenieur in het Chinese leger,
zonder staatshulp en -controle zo
groot kon worden in een land waar
de Communistische Partij opper
machtig is, is moeilijk te geloven.
Huawei draaide in 2017 een omzet
van 100 miljard euro. Ook opmer
kelijk: na de aanhouding van top
vrouw Meng Wanzhou reageerde
de Chinese overheid met de arres
tatie van twee Canadezen en een
ter dood veroordeling van een Ca
nadese drugssmokkelaar.
woensdag 30 januari 2019
De AIVD kan het OM geen in
formatie verschaffen die de
mogelijke betrokkenheid van
Iran bij de liquidatie van Ali
Motamed definitief vaststelt.
Dit zei aanklager Koos Plooij
in een inleidende zitting in
de strafzaak tegen Naoufal
'Noffel' F. (38), die het
moordcommando zou heb
ben aangestuurd.
ANP
Amsterdam
Onderzoek na de aanslag
in Almere. foto omroep flevoland
- Inez Weski, advocaat
'Hij bestelde
paardenvlees en
dat leverde ik'
Frank Renout
Parijs
- Jan F., verdachte
De ruzie tussen de VS en China
over Huawei loopt steeds hoger
op. China heeft de Amerikanen
gisteren officieel opgeroepen te
stoppen met 'het onredelijke on
derdrukken' van het telecommu-
nicatieconcern.
Bob van Huët
Washington/Rotterdam
Wat is er aan de hand?
Chinezen die westerse techno
logie stelen. Klinkt bekend.
Wordt Huawei echt aangestuurd
door de Chinese staat?
Topman Ren Zhengfei. foto ap
