8 NIEUWS
De Argentijnse piloot Julio Poch schreef een
boek over acht jaar gevangenschap. Een jaar na
zijn vrijspraak spreekt hij over zijn arrestatie, de
misverstanden en de geruchten rond zijn zaak.
Pas toen ik in de Spaanse
cel de documentatie kreeg
en kon lezen waarvan ik
werd verdacht, brak ik
k dacht aan een practical j oke. Een hele
I slechte weliswaar.''
Julio Poch gelooft er niets van als op 22 sep
tember 2009 een Spaanse agent zegt dat hij
is aangehouden. Op het vliegveld van Valen
cia maakt hij zich op voor zijn allerlaatste
vlucht voor Transavia. Zijn zoon Andrés, ook
piloot, vergezelt hem voor de gelegenheid in de
cockpit, net als zijn vrouw Grethe. In Amsterdam
staat de champagne koud om zijn pensioen na zijn
loopbaan bij Transavia te vieren.
,,Ik begreep er niets van. Het was zo onverwachts.
Ik kreeg nog even de kans mijn zoon en vrouw te
spreken. Ik zei: 'Dit is óf een grap, óf een groot mis
verstand.' Toen werd ik in een politieauto geduwd.''
Poch belandde in een politiecel. ,,De deur viel met
een harde 'klang' dicht. Ik wist dat het om een ver
gissing ging, die vroeg of laat opgelost zou worden.
Dat het zo lang zou gaan duren, kon ik toen niet be
denken. Gelukkig maar.''
Het zou acht jaar duren voordat Julio Poch (66)
werd vrijgesproken van oorlogsmisdaden in Argen
tinië. Over de nachtmerrie die daaraan voorafging,
spreekt hij een jaar na zijn vrijlating met zachte
stem en een opmerkelijke rust. Tijdens een twee
uur durend gesprek aan de keukentafel van zijn pol
derwoning slaat de Argentijn niet één keer met de
vuist op tafel. Als oud-marinier en voormalig ge
zagvoerder heeft hij zichzelf onder controle.
,,Ik ben niet een type dat snel huilt'', zegt Poch.
,,Ook in de gevangenis niet. Pas toen ik in de
Spaanse cel de documentatie uit Argentinië kreeg
en kon lezen waarvan ik werd verdacht, brak ik. Die
avond las ik pagina na pagina over honderden mar
telingen en gruwelijke moorden; zaken waar ik
nooit iets mee te maken heb gehad, maar waar wel
overal mijn naam bij stond. Dat kwam hard binnen.
Toen ik die tweehonderd pagina's aan aanklachten
las, wist ik: dit gaat heel lang duren. Om alles bij te
houden, begon ik in een dagboek te schrijven.''
Marine
Die aantekeningen werkte hij uit in zijn boek Acht
jaar onschuldig vast, dat volgende week verschijnt.
Daarin beschrijft Poch hoe hij als zoon van een ma
rineofficier bij de Argentijnse marine tekent. Hij
blijkt een talentvol piloot, die opgeleid wordt in
verschillende jachtvliegtuigen. Altijd een- of twee-
zitters. Dat zal later cruciaal blijken in zijn proces,
waarin hij kan bewijzen geen vrachtvliegtuigen te
hebben bestuurd tijdens de militaire dictatuur.
Zijn marinetijd, van 1976 tot en met 1980, valt sa
men met de 'vuile oorlog' in Argentinië. Onder het
bewind van president Jorge Videla verdwijnen dui-
zenden opponenten van het regime. Op marine-in
stituut Esma worden mensen gemarteld en ver
moord. En er zijn claims dat mensen gedrogeerd
boven zee uit een vliegtuig zijn geworpen. In het
Argentijnse uitleveringsverzoek leest Poch dat hij
wordt verdacht van betrokkenheid bij zowel de
gruwelijkheden bij Esma als bij het uitvoeren van
dodenvluchten.
,,In Spanje zat ik samen met Arabische terroristen,
ETA-leden en de Russische maffia. Met sommige
Russen schaakte ik. Als ik 's avonds televisie keek,
zag ik diezelfde mensen in het nieuws. Dat was een
rare gewaarwording. Hun zaak was groot in Spanje.
Op momenten was het onverwachts gezellig. Ik
was geplaatst bij de gedetineerden die de maaltij
den rondbrachten. Ik kon met hen 's avonds eten.
Dan dacht ik aan mijn familie, die dacht dat ik een
zaam in de cel zat, terwijl ik gezellig zat te kaarten.
Sommige gedetineerden spreek ik nog steeds. In
Argentinië zat ik vast met oud-collega's van de ma
rine. We houden contact via een whatsappgroep.
Het gaat veel over hun gezondheid. De meesten zijn
ouder dan 70. Een van de twee mannen die veroor
deeld is voor dodenvluchten - en bij wie ik ervan
overtuigd ben dat hij onschuldig is is overleden
aan kanker. Inmiddels zijn vijfhonderd mensen in
voorarrest of detentie overleden. Triest."
„In de gevangenis was hij inmiddels ver in
de 80; een oud en kwetsbaar mannetje. Het
was moeilijk die figuur te verbinden met
de legerleider van toen. Hoewel ik hem
dagelijks zag, heb ik hem nooit recht
streeks gesproken. Een oud-gene
raal praatte wel met hem,
maar ik betwijfel of Videla
iets zou hebben verteld
over de dodenvluch
ten of de verdwenen
mensen. Hij liet
geen details los."
,,Van enkele
slachtoffers is
vastgesteld dat
ze botbreuken
hadden die wij
zen op een
grote val. Dat
bewijst nog niet
dat ze uit een vlieg
tuig zijn gegooid. Tij-
zaterdag 26 januari 2019
GO
verseven
Julio Poch en zijn familie bij zijn afstuderen en
beëdiging als marineofficier. privéfoto
Poch ontvangt in de Verenigde Staten een vlie
gersdiploma bij de Amerikaanse marine. privéfoto
Poch maakt zijn eerste vlucht als verkeersvlieger
bij Transavia. privéfoto
Koen Voskuil
U verbleef in verschillende gevangenissen in
Spanje en Argentinië. Met wie zat u daar?
In Argentinië zat u vast met Jorge Videla. Heeft
u hem gevraagd hoe het zat met de doden
vluchten?
Gelooft u dat de
dodenvluchten
hebben be
staan?
I Julio
Poch in zijn
achtertuin
in Zuid
schermer.
FOTO PIM RAS
