Zogezien
De Haringvreter werd
toch een hertenfarm
BES1
[E
PZC-I
-EZ
E
R, ER
ZIT VEEL
ME
El
EE
:EI
El
EE
:e
E
E
EEE
EEEEE
:EEI
EEEE
EEE
;e
EEI
EE
:EI
EE
E
EE
:E
El
El
RIN
UW ABONNEMENT
Uranium
DOWNLOAD TOPICS VANDAAG NOG
Staatsbosbeheer wachtte vier jaar op toestemming om
de hertenstand op De Haringvreter terug te brengen.
Ondertussen groeide de kudde. Het aantal damherten
dat moet worden gedood is dramatisch toegenomen.
11
Q TOPICS
vermoeden is er wel. ,,Er
moet iets bijzonders gebeurd
zijn. Net als bij vondsten in
Peru. Daar wordt veronder
steld dat vulkaanuitbarstin
gen voor een giftige lucht
zorgden. Haaien bleven le
ven, maar de walvissen gin
gen dood omdat ze boven
water ademden. In Europa
was ook wel wat vulkanisme,
maar of dat de oorzaak was
weten we nog niet. De resten
van zo'n walvis moeten ook
snel en gelijkmatig bedekt
zijn geraakt.''
Unieke fauna
Ook resten van dolfijnen,
haaien, en reuzenschildpad-
den werden gevonden. Een
unieke fauna, zegt Post. Die
ren die ooit zwommen in
wat nu de Westerschelde is.
Post: „Nieuwe soorten vind
je niet zomaar. Als je d'r één
vindt is dat al fijn. Maar als
je allemaal dingen vindt die
ook nog eens bij elkaar ho
ren, en die 7,5 miljoen jaar
oud zijn... Tamelijk uniek.''
Om ze goed te kunnen be
studeren moeten de fossie
len uit de stenen gehaald
worden. Of beter gezegd:
het sediment moet wegge
haald worden. Dat prepare
ren gaat mechanisch en met
azijnzuur. Een precisie-
werkje. Post doet het zelf,
thuis in Urk. Ook een Franse
onderzoeker werkt er aan.
Post: ,,De fossielen zijn
nieuwe vondsten, dus je
weet niet precies hoe ze zijn.
Dat moet je voorzichtig aan
pakken. En ze zijn groot,
want het zijn walvissen. We
hebben voor twintig jaar
werk. Ik moet dus doorpak
ken voor ik dood ben.''
Museumconservator Lan-
geveld geeft het zelf toe: de
expositie is visueel niet zo
spannend. Zeker niet verge
leken met de enorme bek
van een roofpotvis, gevon
den in Peru, die in dezelfde
ruimte staat. Maar toch is
het museum er trots op.
,,We zijn een regionaal mu
seum'', zegt Langeveld, ,,en
focussen ons voornamelijk
op Rotterdam en de Delta
als vindplaatsgebied. Inter
nationaal tellen wij niet zo
mee. Behalve met deze fos
siele walviscollectie. Hier
trekken we aandacht mee.''
Zeker in 'het wereldje', want
vanuit Japan en Nieuw-Zee-
land kwamen onderzoekers
naar Rotterdam om de
vondsten te bestuderen.
,,In de laatste honderd jaar
zijn misschien maar vier of
vijf wetenschappelijke arti
kelen verschenen over
vondsten uit de Wester-
schelde'', vult Post aan. ,,Die
gingen over een tand van
een potvis, of een wervel
van een zeekoe. Daar moest
je het mee doen. Hier heb je
volledige schedels. Daarom
hebben we gemeend om die
tentoonstelling hier te hou
den. Om eens even te laten
zien dat we in Nederland
ook fossielen hebben van
grote beesten. Hier heb je
geen vergrootglas voor no
dig.''
THEO GIELE
Een landbouwer in Kamperland
had in 1983 een lumineus idee
voor een nieuw soort veeteelt:
damherten fokken en ze daarna
geslacht en wel verkopen aan de
horeca en groothandel. Op een ge
pacht stukje grasland op het ei
landje De Haringvreter in het
Veerse Meer zette hij twintig die
ren uit. Johannes Remeijnse ver
telde in de PZC dat hij verwachtte
dat de hertenfokkerij kon uit
groeien tot vijfhonderd dieren.
Commercieel gezien kwamen
de verwachtingen niet uit. De Ha
ringvreter bleek te nat en onbe
schut te zijn voor de dieren,
schreef de PZC twee jaar later.
Maar de voorspelling dat op De
Haringvreter ooit vijfhonderd
damherten zouden rondlopen is
na 36 jaar uitgekomen.
Reden voor Staatsbosbeheer om
een hernieuwde poging te doen
om het aantal herten terug te
brengen. Het dagelijks provincie
bestuur gaf dinsdag toestemming
om maar liefst 380 herten af te
schieten.
Seizoen na seizoen nam het aan
tal herten op De Haringvreter toe.
Na het aarzelende begin in de ja
ren 80, een decennium met een
paar strenge winters, groeide het
groepje pionierende damherten
uit tot een echte kudde. Toen de
grens van honderd ruim was over
schreden, vond Staatsbosbeheer,
eigenaar van De Haringvreter, het
welletjes. Elk jaar dijde de kudde
verder uit. In 2014 liepen er 130
damherten rond op het eiland.
Staatsbosbeheer vroeg de provin-
cie toestemming dit aantal terug te
brengen tot zo'n negentig dieren.
Zeeland kende maar twee officiële
leefgebieden voor damherten, de
Kop van Schouwen en de Mante
ling van Walcheren. Daarbuiten
zijn damherten niet gewenst,
maar Staatsbosbeheer wilde niet
zo ver gaan om alle damherten op
De Haringvreter af te laten schie
ten.
In januari 2015 besloot het dage
lijks provinciebestuur Staatsbos
beheer toestemming te verlenen
voor het snoeien van de kudde.
,,Een groter aantal damherten op
het eiland leidt tot meer invloed
op de vegetatie en de daarin an
dere levende diersoorten. Naar
mate het aantal damherten toe
neemt, neemt ook de kans toe dat
de damherten naar de vaste wal
overzwemmen. Hierdoor kan de
verkeersveiligheid in gevaar ko
men. Daarnaast kunnen de boeren
en particulieren te maken krijgen
met schade aan hun gewassen of
eigendom", luidde de motivatie
van Gedeputeerde Staten om de
jagers naar De Haringvreter te la
ten gaan.
Stichting De Faunabescherming
beoordeelde het afschieten van
veertig damherten op De Haring
vreter als een 'bloedbad'. ,,De aan
name van Staatsbosbeheer dat de
groep damherten per jaar met 25
tot 30 procent blijft groeien is eco
logisch onjuist. Dat is afhankelijk
van het voedselaanbod."
Vijftien herten hadden al het
loodje gelegd toen Den Haag in
greep. Staatssecretaris Sharon
Dijksma maakte een einde aan de
jacht, nadat de Partij voor de Die-
ren hierover vragen had gesteld in
de Tweede Kamer.
Daarmee was het probleem voor
Staatsbosbeheer nog niet opgelost.
Er moest een wetenschappelijke
onderbouwing komen voor het
optimale aantal herten op het ei
land. In plaats van jagers gingen
nu drie onderzoekers uit Wagen-
ingen aan de slag op de Haringvre
ter. Hun conclusie in hun rapport
uit augustus 2017 was dat min
stens tachtig dieren zonder pro
blemen voor zichzelf en voor an
dere dieren en planten konden le
ven op het eilandje. Dat er in de
zomer van 2017 inmiddels 275
damherten bivakkeerden was te
danken aan de bijzonder zachte
winters. 2017 en 2018 verstreken
zonder dat een schot werd gelost
op De Haringvreter. En de dam
herten gingen door met waar ze
goed in zijn: gestaag uitbreiden
van hun kudde. De schatting is nu
dat er 530 zijn.
Alternatieven
De Haringvreter is een hertenkamp
geworden waar voor andere natuur
steeds minder plaats is. Het succes
volle verzet tegen de jacht in 2014
keert zich nu tegen de herten. In
plaats van dertig of veertig herten
zullen vanaf november tien keer
zoveel dieren (380!) worden afge
schoten om uit te komen op een
volgens Staatsbosbeheer aanvaard
baar niveau van honderdvijftig die
ren. De alternatieven: 36 jaar na de
eerste poging van boer Remeijnse
alsnog een hertenfarm van het ei
land maken. Of de natuur echt zijn
gang laten gaan, zoals De Faunabe
scherming dat het liefste ziet.
Gratis voor PZC-abonnees: Topics, de beste artikelen uit twaalf andere kwaliteitskranten.
PC ZATERDAG 26 JANUARI 2019
Behalve de zoektocht naar
fossielen heeft Klaas Post
onderzoek gedaan naar
radioactiviteit in de Wes-
terschelde. Volgens hem
heeft dat niets te maken
met de aanwezigheid van
de kerncentrales in Bors-
sele en Doel. ,,Het is na
melijk geen verrijkt ura
nium. De losse walvisbot-
ten in de Westerschelde
zitten barstensvol uranium.
Het is veilig om die in de
collectie te hebben, maar
zoiets moet je wel melden
bij de autoriteiten. Twee
wervels hebben al meer
uranium dan je in Neder
land volgens de wet op
één plek mag hebben.
Hier, in het museum, is dat
niet schadelijk, want de
vondsten liggen in de kel
der en de straling wordt
heel snel diffuus."
fl
Available ori the
App Store
0^ Google play
