5
heet ze. Binnenkort wordt ze 70 jaar, ze is nu
zes jaar met pensioen. Wordt de beginperiode
voor haar huwelijk niet meegeteld, dan stond
ze dertig jaar voor de klas. Eerst op Mytyl
school Zonneveld in Oostkapelle. Toen die
pakweg 25 jaar geleden naar Goes verhuisde
ging ze mee naar Mytylschool De Sprienke. Ze
zegt: ,,Ik ben in januari 2013 gestopt, dat was
prepensioen. Mijn man was toen ernstig ziek,
ik was thuis harder nodig dan op school. Ik
ben al gaan vervangen toen ik het gevoel had
dat ik hem alleen kon laten. Anderhalfjaar ge
leden zijn we van Zoutelande naar een appar
tement in Tilburg verhuisd, vlakbij onze
dochter. Mijn man is niet lang daarna overle
den."
Warm bad
Nu vervangt ze via het TCOZ twee dagen per
week op De Sprienke een collega die geveld is
door een hernia. Eerst zou het van de zomer
vakantie tot de herfst zijn, toen kwam er ver
lenging tot de kerst, nu houdt ze er rekening
mee dat ze er wel zal zijn tot de voorjaarsva
kantie. De Sprienke is een school voor kinde
ren van 4 tot 20 jaar met een lichamelijke
en/of verstandelijke beperking. Keety van
Winkelhof: ,,Ik stap hier in een warm bad, de
collega's zijn geweldig. Wie hier werkt blijft
tot z'n pensioen. Vaste krachten runnen de
tent, ik pas op de winkel. Zeker nu ik weduwe
ben rijst wel eens de gedachte: wat zal ik van
daag doen? Het vervangen is fijn. Tilburg is
geen probleem. Vroeger, in mijn jeugd, was
dat ver, nu is dat anders. Ik ga door met ver
vangen zo lang ze me hier willen. Maar twee
vaste dagen per week vind ik te veel. Het is
zwaar werk, ik heb een redelijk ingewikkelde
schakelgroep met zeer moeilijk lerende kinde
ren en gedragsproblemen. Ik weet dat het voor
een school als deze niet makkelijk is om een
vervanger te vinden. Voor losse dagen kunnen
ze altijd een beroep op me doen."
Praten we over mogelijkheden om het lera
rentekort terug te dringen, dan heeft de lerares
op De Sprienke wel ideeën. In haar lange loop
baan heeft ze vele ministers van onderwijs en
evenzovele onderwijsvernieuwingen voorbij
zien komen. ,,Alle ministers willen hun naam
vestigen. Geen wonder dat vele 55-plussers
stoppen, er wordt steeds iets nieuws verzon
nen. Geef het onderwijs rust, laat het gebeu
ren, ga pas later eens evalueren. Ik heb meege
maakt dat er in 1990 opeens autistische kinde
ren moesten worden toegelaten. Daarna volg
den chronisch zieken, met diabetes of astma.
Weer later kwamen de kinderen die ernstig
meervoudig beperkt waren. De groepsgrootte,
dat is ook zo wat. Vroeger had je voor de moei
lijk lerende kinderen groepen van maximaal
zeven. Dat is opgehoogd naar tien."
Je kunt meer mensen langer actief houden,
denkt ze. Daarvoor kijkt ze in eerste instantie
buiten haar eigen school naar het reguliere on
derwijs: ,,Daar zou je de groepsgrootte op
twintig moeten zetten. Nu zijn de klassen op
de 'gewone' scholen te groot voor passend on
derwijs." Ze zucht, ze denkt het, ze zegt het
ook: ,,Ons wordt nooit wat gevraagd." En geeft
een voorbeeld: ,,Grotere tafels in de klas, dat
was een idee van mensen die niets van de
praktijk weten. Het klinkt goed, zo'n plan.
Maar er was geen rekening gehouden met rol
stoelen. Met het gevolg dat er door de nieuwe
tafels een complete verbouwing nodig was als
er een kind in een rolstoel naar de wc
moest." Nog een betrekkelijk simpele oplos
sing van de oudgediende op De Sprienke: ,,Het
onderwijs staat stijf van de parttimers. Als ie
dereen een dagje meer gaat werken, dan heb je
het gat in de markt een heel eind opgevuld."
Oplossingen
Op de Beatrixschool denkt directeur Verkuil
ook na over bestendige oplossingen. Dat is
hard nodig, weet hij. Twee jaar geleden kwa
men er op de tien opengestelde volle banen
van zijn scholenkoepel honderdvijftig brieven
van - volgens hem - vaak zeer goede kandida
ten. Afgelopen jaar waren er acht vacatures
waarop zeventig reacties kwamen. Het was
moeilijk om daaruit een geschikte sollicitant
te halen. „Daaraan zie je", zegt Verkuil, ,,dat
het water ons aan de lippen staat."
Wat hem betreft mag er ook minder traditi
oneel over de toekomst worden gefilosofeerd.
Bijvoorbeeld een totaal andere organisatie
vorm, waarom zou elke groep een aparte leer
kracht moeten hebben? Verkuil is ook bezig
met een onderzoek naar het inzetten van vak
specialisten. Nu hebben afgestudeerden van
de sportopleiding CIOS nog geen zelfstandige
lesbevoegdheid. Als daaraan wordt gesleuteld,
is dat in de ogen van Verkuil pure winst. Het
zelfde geldt voor opleidingen die creatieve
vakken als muziek en handvaardigheid ver
zorgen. ,,We kunnen", vervolgt hij, ,,leer-
krachten meer inzetten op eigen talenten. Ik
geef graag gym, geschiedenis en aardrijks
kunde. Dat voelen de kinderen. Als ik muziek,
tekenen of dans moet geven, zien ze me liever
niet voor de klas. Wil je daarop inspelen, vergt
dat een andere organisatie. Het is nu eenmaal
zo: als je het lerarentekort wilt aanpakken,
moet je veranderen. Je kunt niet blijven doen
wat je altijd deed."
GO ZATERDAG 26 JANUARI 2018
Invalkracht Ellen Mahieu
geeft les aan groep 3 van
de Beatrixschool in Goes.
FOTO'S MARCELLE DAVIDSE
Keety van Win-
kelhof-Addink is
zes jaar met pen
sioen, maar
werkt weer, op
De Sprienke in
Goes.
"«7-
