Straks wordt er
weer een vader
geboren
Lessen over eenzaamheid
David Arjan
Hoe heb ik het tot
nu toe gedaan?
Ben ik een goede
vader?
Eenzaamheid is misschien wel het grootste
probleem van onze samenleving, zegt
journalist Nels Fahner (33). Hij schreef een
boek over de oorzaken en mogelijke
oplossingen. Dit kunnen we van hem leren.
8
David en Arjan (r.)
van geluksplatform
365 Dagen Succesvol
delen hun lessen
voor een leuker leven.
De kans bestaat dat
precies op het
moment dat jij
deze woorden
leest, ik een navel
streng aan het doorknippen
ben. Nu is dat niet iets wat ik
elke dag doe, maar mijn lief is
precies veertig weken zwan
ger. Het is dus geen gekke gok
dat ons kindje dezer dagen zal
worden geboren.
Ik verheug me erop, zeg ik,
de man, makkelijk pratend,
met een hoofd vol warme
herinneringen aan die magi
sche vorige keren. Omdat ik
weet dat op zo'n dag niet al
leen een kind wordt geboren,
maar ook een moeder en een
vader. We beginnen als het
ware allemaal weer opnieuw.
In deze verstilde weken voor
de geboorte laat ik de afgelo
pen jaren nog eens door mijn
hoofd gaan. Hoe heb ik het
gedaan tot nu toe, bij de drie
oudere kinderen? Ben ik een
goede vader? Ik weet dat ik
doe wat ik kan - met liefde en
aandacht, met tijd en begrip.
Maar ik weet ook dat ik vaak
ongeduldig ben, niet altijd zin
heb in heel veel lawaai en
soms vergeet dat ze nog zo
klein zijn. De oudste bij ons
thuis is pas 6 jaar, maar toch
weet ik nu al minstens drie
dingen die ik bij onze jongste
spruit beter wil doen.
Ik corrigeer ze veel te vaak
op hun gedrag. Door te zeg
gen: doe dat niet, of doe dat
juist wel, zonder uit te leggen
waarom ik dat graag wil. Soms
dreig ik er zelfs bij. 'Ruim je
spullen op of je moet naar je
kamer.' Sowieso praat ik te
vaak in gebiedende wijs tegen
ze, terwijl ik er zelf een hekel
aan heb als iemand dat tegen
mij doet. Ik kan het ook ge
woon vragen. Of beter nog,
het goede gedrag zelf laten
zien in plaats van te vertellen
hoe het moet.
beschermen tegen toekom
stige pijn. Ik haal ze al uit
elkaar bij het begin van een
ruzie, terwijl het natuurlijk
verrukkelijk is om soms
keihard met je broer of zus te
vechten. Daardoor missen ze
ook de kans om zichzelf te
corrigeren, het conflict zelf te
beëindigen en het daarna weer
goed te maken.
Door hun gevecht te stop
pen, stopt ook het leren.
Het derde wat ik doe, is mijn
kinderen emotioneel over
schatten. Omdat ze allemaal
nogal bijdehand zijn, heb ik
de neiging om te denken dat
ze al het inlevingsvermogen
of het zelfinzicht van een vol
wassene hebben.
Ik weet dat ik niet de enige
ben: uit onderzoek blijkt dat
meer dan 90 procent van de
ouders hun 4-jarige kind
inschatten op de emotionele
ontwikkeling van een 7-jarige
- met frustratie en onbegrip
als gevolg. Ik weet nu al dat ik
veel van deze dingen alsnog
verkeerd zal doen. Gelukkig
geeft dat niet. Misschien zit
mijn belangrijkste les daar wel
in.
wat ik allemaal verpruts, leer
ik mijn kinderen hopelijk dat
er één ding veel erger is dan
foutjes maken: proberen geen
fouten te maken.
-Arjan Vergeer
40 procent van de Neder
landers voelt zich weleens
eenzaam
10 procent van de Nederlanders
heeft stelselmatig te maken met
eenzaamheid; 40 procent voelt zich
af en toe eenzaam, stelt Nels Fahner
in zijn boek Eenzaam, een zoektocht
naar betekenis, oorzaken en oplossingen.
Fahner: ,,Ik vind het opvallend dat
eenzaamheid vaak met ouderen
wordt geassocieerd, maar het is ook
een serieus probleem onder jongeren
en daar gaat maar heel weinig onder
zoeksgeld naartoe.'' Waarom oude
ren regelmatig te maken hebben met
eenzame gevoelens, kan Fahner wel
verklaren. ,,Zij hebben een andere sa
menleving gekend en missen die. We
komen niet zo veel meer bij elkaar
thuis als vroeger, maar spreken af in
een koffietentje. Dat is een stuk min
der persoonlijk. Daarnaast spelen
onze contacten zich in deze tijd af via
WhatsApp op de smartphone in
plaats van face to face.''
Ook bij migranten komt eenzaam
heid vaker voor, zegt Fahner. ,,In eer
ste instantie door het gemis van hun
vaderland. Maar ook doordat hun
verwachtingen over het leven vaak
anders waren dan het nu uitpakt. Ze
dachten ooit naar hun vaderland te
rug te keren, dat hun kinderen voor
ze zouden zorgen. Allemaal zaken
die niet zijn uitgekomen. Afgezien
daarvan hebben ze te maken met een
taalbarrière die hun dagelijks leven
moeilijker maakt. Als je ouder wordt
verleer je vaak je tweede taal voor een
deel."
»Er is eenzaamheid op
emotioneel, sociaal en
existentieel niveau
Fahner: ,,Wat mij het meest ver
baasde tijdens mijn onderzoek is
dat je op verschillende manieren
eenzaam kunt zijn. Emotionele een
zaamheid, dus het missen van ie
mand die heel nabij staat, is iets heel
anders dan sociale eenzaamheid, dus
het missen van een kennissenkring,
En existentiële eenzaamheid, een ge
voel van vervreemding ten opzichte
van de maatschappij, is weer een an
der soort eenzaamheid."
Grote veranderingen in je leven
zijn een risico
Fahner: ,,Eenzaamheid gaat vaak
gepaard met een grote verande
ring in een leefsituatie, zoals een
verhuizing of het verlies van een
partner. Mensen raken daardoor hun
stabiele basis kwijt. Eenzaamheid
houdt niet alleen in dat je weinig
mensen om je heen hebt. Je kunt ook
eenzaam zijn met veel mensen om je
heen. Eenzaamheid is het ervaren
van gemis van betekenisvolle relaties.
Dat is een gevoel, een combinatie van
gevoelens eigenlijk. Een verdrietige
leegte, machteloosheid en de angst
om contact te maken met anderen.
Hoe langer dat gevoel aanhoudt, hoe
groter de eenzaamheid wordt.''
Herkennen is lastig, niets is wat
het lijkt
,,Die ene oude meneer die je op
straat krom ziet lopen met een
stok en weinig praat, hoeft hele
maal niet eenzaam te zijn. Misschien
heeft hij het prima voor elkaar en
drinkt hij regelmatig een kop koffie
met zijn vrienden'', zegt Fahner.
Niets is wat het lijkt, zegt de onder-
NELSFAHNER
Het tweede wat ik onhandig
doe, is ze steeds weer willen
ZATERDAG 19 JANUARI 2019 GO
N
Zolang ik zelf kan lachen om
Schrijf alle
mensen op
die je kent
MEREL BRONS
Nels Fahner spoort
mensen aan elkaar te
helpen, bijvoorbeeld
door goed naar ie
mand te luisteren.
FOTO MARCO OKHUIZEN
Nels Fahner is
neerlandicus en
werkt als freelance
journalist onder
meer voor het
Friesch Dagblad en
christelijk opinie
tijdschrift CW.
Vorig jaar ver
scheen van zijn
hand het boek
Droef gemoed,
waarvoor hij pries-
ter en kunsthistori
cus Antoine Bodar
interviewde over
zijn depressie.
Een boekhandelaar
bracht Fahner op
het idee voor een
boek over een
zaamheid. „Hij
wees me erop dat
er geen praktisch
boek over een
zaamheid in de
schappen lag. Hij
dacht dat daar wel
behoefte aan was.
Hoe meer ik me in
het onderwerp ver
diepte, hoe nieuws
gieriger ik werd.
Want waarom komt
eenzaamheid zo
veel voor in onze
maatschappij en
waarom is het ei
genlijk zo'n taboe?''
Reageren? Mail naar
zo@persgroep.nl
