Vlissingen is een voorbeeldhaven
4
We willen laten
zien dat we echt
geen enge boze
mannen zijn
m
Een jaar geleden besloot Erwin van
Belzen, locatiemanager van de Vlis-
singse vismijn, het probleem van af
val goed aan te pakken. Hij was de te
lefoontjes met klachten over afval op
de kade en in het water beu. Dan
klaagde de gemeente, dan was er
weer een melding dat er vuil in de
schroef van een schip was gedraaid,
dan kwamen er weer opmerkingen
van Amels, de jachtenbouwer. ,,Ik
was dat op den duur zo zat", zegt Van
Belzen. ,,Er was eerder al eens een ac
tie geweest om afval uit zee aan land
te brengen, maar dat was eigenlijk
meer voor de publiciteit. Het ver
slofte al snel. De vissers kregen een
paar zakken en moesten het verder
zelf uitzoeken. Er moest gewoon wat
gebeuren, want het was hier een
puinhoop."
Van Belzen zocht naar, zoals hij het
zegt, 'een sterk lichaam' om hem te
helpen bij het afvalproject. Die sterke
partners vond hij in de vorm van
KIMO en de Stichting Financiering
Afvalstoffen Visserij. KIMO is een
grote partij. Bij deze internationale
organisatie zijn 150 kustgemeenten
uit dertien landen aangesloten. Sa
men strijden ze tegen de vervuiling
van de Noordzee, Ierse zee, Noord
oostelijke Atlantische Oceaan en de
Oostzee.
Met die steun in de rug nodigde
Van Belzen zijn vissers vorig jaar
maart uit voor een bijeenkomst. ,,Ik
dacht als er zes komen is het veel,
maar er kwamen dertig visserman
nen. Dat viel me reuze mee."
Cas Caljouw, visser uit Arnemui-
den van de ARM 25 Deo Volente,
stond zelf ook perplex van de grote
opkomst. ,,Heel Vlissingen en Arne-
muiden was op die vergadering ver
tegenwoordigd. Ik vond het een heel
positieve ontwikkeling."
Oud-havenmeester Theo Mari-
nisse sprak de vissers vermanend toe
op die bijeenkomst. Zo ingewikkeld
is het niet om de haven schoon te
houden. Willen de havengebruikers
hun scheepsschroeven schoon hou
den van vastgedraaid vuil, dan moet
het dek aan het einde van de dag op
geruimd zijn als het schoongespoten
wordt, maande hij. „Patronen van
vetspuiten en handschoenen waaien
niet zomaar uit je handen. Zet een
hark aan boord en vraag hulp aan de
veilingmensen. Hulp is er altijd. We
kunnen heel grote stappen maken."
De boodschap werd begrepen. De
vissers van zeventien kotters meld
den zich na de bijeenkomst aan om
mee te doen. Fishing for Litter zag
het aantal Nederlandse deelnemers
stijgen van 96 naar 113, een record
aantal.
Rudy Marinisse, zoon van de oud
havenmeester, loopt naar een grote
groene container op het haventer
rein. Daarin ligt het tastbare resultaat
van de nieuwe afvalmoraal. Het kost
enige moeite om de container open
te schuiven. ,,Hij zit echt bomvol.
Elke twee weken voeren we een volle
container af." In de groene container
komen de big bags met opgevist af-
val, de kapotte netten en de rode zak
ken met pluis terecht. Het is niet al
leen het aan land brengen van ander
mans rommel, de visserij moet voor
komen dat hun eigen afval in zee te
rechtkomt.
Pluis is daarvan een berucht voor
beeld. Iedereen die weleens op het
strand is geweest kent de oranje en
blauwe kunststof draadjes die op de
vloedlijn liggen. Pluis wordt gebruikt
om de netten te beschermen. Een
soort zachte slijtlaag waarvan elk
schip honderden tot duizenden kilo's
per jaar gebruikt. De visserijsector
zoekt met milieuclubs, Rijkswater
staat, producenten en onderzoekers
uit Wageningen naar alternatieven
voor dit niet-afbreekbare materiaal.
Hiervoor is het VisPluisVrij-project
opgezet. Geschat wordt dat jaarlijks
65.000 kilo pluis in zee belandt door
slijtage en reparatie.
Zolang er nog geen alternatief is
voor het kunststof pluis, moet in elk
geval zo veel mogelijk voorkomen
worden dat het in het water komt.
,,We zeggen daarom tegen die jon
gens: 'Als je de versleten pluis van de
netten snijdt, gooi het dan meteen in
zo'n rode zak in plaats van op het
dek'. Net zo makkelijk en het voor
komt dat die pluis in de haven waait
of spoelt bij het schoonspuiten van
het dek", zegt Marinisse.
Een visser is zuinig op zijn schip.
,,Daar zul je geen touwtje verkeerd
zien hangen", zegt Marinisse. Maar
de kade en de haven zagen ze vroeger
niet als hun werkplek. De eerste we
ken moesten Van Belzen en Mari-
nisse nog wat zendingswerk verrich
ten. ,,We keken dan wat er in zo'n big
bag zat. Soms hadden ze er voor het
gemak hun huisvuil of een oliefilter
ingegooid. Dan ging er meteen een
mailtje naar hen toe met als strek
king dat dit niet de bedoeling kon
zijn."
Het gaat Van Belzen ook om de
toon waarop je de vissers aanspreekt
en de timing. ,,Als het op zee slecht
weer is geweest, moet ik niet over
een vuilniszak gaan beginnen. Die
mannen hebben een week lang met
windkracht 10 op hun kop gehangen.
Die zijn blij dat ze weer aan de wal
zijn en willen dan zo snel mogelijk
naar huis."
Vlissingen werd voor KIMO een
voorbeeldhaven. Bijna alle Vlissingse
en Arnemuidse vissers doen aan het
project mee. Sleutel tot het succes is
niet alleen de bereidwilligheid van
de vissers. ,,We proberen het ook ge
makkelijk voor ze te maken", zegt
Marinisse. ,,Ik leg de lege zakken op
het dek zodra ik de volle heb opge
haald. Dan hoeven ze daar niet zelf
aan te denken." Er is ook een duide
lijke handleiding online ('www.vis-
senvooreenschonezee.nl') gezet met
de telefoonnummers van wie ze
kunnen bellen.
Drie bedrijven zorgen voor de ver
werking van het afval. Wielemaker
haalt het huisvuil op, Martens
Cleaning het chemisch afval en de
grote groene container met de net
ten, het pluis en het opgeviste afval
neemt Bek Verburg mee. Dat laat-
A
.1
ZATERDAG 19 JANUARI 2019 GO
VERVOLG VAN PAGINA 3
Een zak met
afval staat klaar
om opgehaald te
worden.
Touw, hout en
plastic dat met
de vis naar boven
is gehaald.
De groene con
tainer vol kapotte
netten, pluis en
opgevist afval.
■serij voor
AiasGul Aooi.