II
Zes factoren die de kampioensstrijd tussen
18
De nek-aan-nekrace tussen Ajax en
PSV belooft na de winterstop net zo
spannend te blijven als ervoor. Maar waar
liggen kansen en valkuilen voor beide
ploegen in de titelrace? Deze krant
benoemt zes sleutelfactoren.
zaterdag 19 januari 2019
Column @sjoerdmossou
SJOERD MOSSOU
Voor jonge lezers die niet weten wie Frans Derks
is: komende zondag zendt Andere Tijden Sport een
documentaire uit over de meest legendarische
Nederlandse scheidsrechter aller tijden. Het is een
prachtfilm geworden.
Frans Derks (nu 88 jaar) was zo onnavolgbaar
flamboyant, dat je vermoedt dat het woord 'flam
boyant' ooit specifiek voor hem is uitgevonden.
Hij föhnde zijn haar als geen ander. Hij droeg
scheidsrechtersbroekjes zo hallucinerend kort, dat
zijn scrotum haast onder de zoom dreigde uit te
piepen.
Voetballers schold hij de ene keer stijf, dan weer
knuffelde hij ze, en het volgende moment stond
hij hardop met ze te schateren. Frans Derks was
vermoedelijk de eerste metroseksuele man van
Nederland. Hij was een dandy, een provo en een
volksheld tegelijk.
Frans Derks deze
week, toen het over de
VAR ging. Dat lijkt
een open deur, maar in
de documentaire diept
hij die eenvoudige
wijsheid wat verder
uit.
Arbitreren, het spel
leiden, hoor je volgens
Derks bovenal met
plezier en vreugde te
doen. Het is mensen
werk in de meest
letterlijke zin; het vraagt communicatie, sociale in
teractie, wederzijds begrip, natuurlijk overwicht,
maar ook
gewoon: lol met elkaar.
De scheidsrechter op z'n Derks helpt mee het
spel te laten zinderen, hij omarmt het voetbal, het
publiek en de spelers als een strenge vriend. De
scheidsrechter mag best een showman zijn, vindt
Derks: hij is een bondgenoot van het spektakel.
Zeker, de tijden zijn compleet veranderd, fluiten
zoals Derks zou anno 2019 vermoedelijk niet meer
kunnen, maar daar gaat het nu even niet om.
Derks wees ons op de essentie van de VAR
discussie. Die draait niet om het aantal goede of
foute beslissingen. Die gaat zelfs niet over de vraag
of de VAR het voetbal 'eerlijker' maakt, want dat
doet het systeem in de kern: nogal wiedes.
De vraag is veel meer wat we belangrijker vin
den: een geavanceerd systeem dat streeft naar een
soort quasi-rechtlijnige eerlijkheid, en naar maxi
male controle over het toeval? Of koesteren we de
sport liever als een spel van mensen onder elkaar?
,,We willen niet meer begrijpen dat fouten bij
het spel horen'', zegt Derks. Dat is geen roman
tisch geneuzel van een oude man, maar bovenal
een scherpe observatie. Derks heeft gelijk: de VAR
is in essentie bedoeld om het menselijk tekort uit
te bannen, blijkbaar omdat we dat tekort nog
langer weigeren te accepteren. Het cynische
gevolg: zodra de VAR (ook maar een mens) daarin
faalt, kunnen we dat niet meer bevatten. We vin
den dat het toppunt van onrecht. Het maakt ons
bozer dan we ooit zijn geweest.
Dat kun je 'vooruitgang' noemen, maar mis
schien is het wel iets anders. Armoe, bijvoorbeeld.
Zodra de VAR
faalt (ook maar
een mens)
kunnen we dat
niet bevatten.
We vinden dat
het toppunt van
onrecht
Bijrol Bos
Luiten
IWie heeft de meeste hon
ger en blijft het meest een
'team'? Toen PSV vorig sei
zoen kampioen werd, heette Eind
hoven weer 'de voetbalhoofdstad
van Nederland'. Het refereerde
aan de derde titel in vijfjaar voor
PSV, dat Ajax wederom aftroefde.
De laatste titel in Amsterdam? Die
dateert alweer van 2014. ,,Wie van
de twee ploegen blijft het meest
een 'team' én heeft de meeste
honger? Dat speelt straks zeker
mee'', spreekt Jeroen Zoet uit
ervaring. ,,In 2015 pakten wij met
PSV de eerste titel na zeven jaar.
De hunkering naar succes was
toen enorm. Dat heeft Ajax nu.''
Juist daarom noemt Zoet het
goed dat PSV nu met een andere
trainer de titelstrijd voert. ,,Ik be
doel niet dat je Mark van Bommel
en Phillip Cocu moet vergelijken
in termen van beter of slechter.
Maar het feit dSt er na jaren een
andere trainer is, zorgt ook bij ons
voor nieuwe energie en scherpte
in zo'n race.''
2Kantelweken in de speel-
kalender. Noteer maar al
vast in de agenda: tussen 17
maart en 7 april zou de titelstrijd
wel eens kunnen worden beslist.
Óf het worden kantelweken,
waarin het steeds stuivertje wisse
len wordt aan kop. Op 17 maart is
het namelijk AZ - Ajax, een ronde
later gevolgd door Ajax - PSV. En
daarna gaat PSV op bezoek bij Vi
tesse. En: middenin die periode
speelt Oranje zijn eerste twee EK-
kwalificatie-interlands én telt de
eredivisie ook een midweekse
speeldag. Drie weken waarin van
alles kan en zal gebeuren, óók bui-
ten de directe invloedsfeer van de
trainers Van Bommel en Ten Hag
om. Ook mooi op voorhand: de
34ste en laatste speelronde met
AZ-PSV en Ajax-FC Utrecht.
Weet u het nog? De Ligt
die uit bij PEC Zwolle al na
een paar minuten rood had kun
nen krijgen toen hij de doorgebro
ken Ehizibue neerhaalde. Ook mét
videoscheidsrechter kwam de Aja-
cied goed weg. Ajax won uiteinde
lijk eenvoudig in Zwolle. Zulke
momenten zullen in de tweede
seizoenshelft nog meer onder een
vergrootglas komen te liggen. Of
tewel: ook de factor geluk of pech
gaat voor een klein deel de afloop
van de competitie bepalen. De in
grepen van de VAR worden nóg
belangrijker nu de belangen groter
worden.
Ajax en PSV hebben allebei
een rits sleutelspelers. Maar ga je
kijken wie écht onvervangbaar
zijn, dan kom je uit bij twee man:
Matthijs de Ligt centraal achterin
bij Ajax en Luuk de Jong centraal
voorin bij PSV. Hakim Ziyech ont
brak bij Ajax bijvoorbeeld eind
vorig jaar en dat ving de ploeg soe
pel op. Zonder De Ligt leed Ajax
prompt zijn enige nederlaag en
een zware ook: een kansloze 3-0 in
Eindhoven.
PSV op zijn beurt stelde Luuk de
Jong één keer niet op en werd het
lachertje van Nederland met het
bekerechec tegen RKC. Voor zijn
aanspeelpunt heeft Mark van
Bommel geen vervanger in de
zelfde stiel. PSV moet dan meteen
heel anders gaan spelen met Lo-
zano, Bergwijn en/of Malen
voorin. De Ligt zou vanaf nu bij
Ik hoordat
men ons volle
programma uitlegt
als nadeel. Ik
draai het juist om
Armoe
Halverwege het gesprek raakte Frans
Derks de kern, deze week bij De Wereld
Draait Door. Het ging, terloops haast, over
de VAR.
,,Het spelletje moet
wel leuk blijven'', zei
SKELETON
Skeletonster
Kimberley
Bos heeft
bij de wereld
beker in Igls,
die tevens als
EK gold, geen
hoofdrol kun
nen vervullen.
Bos liet in
Oostenrijk
de dertiende
en de zeven
tiende tijd
noteren. Ze
werd daar
mee slechts
zeventiende
in het eind
klassement.
De titel werd
gewonnen
door Janine
Flock uit
Oostenrijk.
GOLF
Golfer Joost
Luiten blijft
na de derde
ronde van de
Abu Dhabi
Champion
ship in de
subtop. De
van een
polsblessure
herstelde
Luiten had 71
slagen nodig
voor zijn
derde ronde.
Met 208, acht
onder par,
staat Luiten
gedeeld
twaalfde.
De Ier Shane
Lowry gaat
nog altijd fier
aan kop met
199 slagen.
Het draait vooral
Daniël Dwarswaard
Maarten Wijffels
Amsterdam/Eindhoven
3 Geluksfactor VAR
4 Fitheid Matthijs de
Ligt/Luuk de Jong
In hoeverre beïnvloedt Van Persie's Feyenoord de strijd? foto pim ras
-Donny van de Beek (21)
Wie komt bovendrijven in
de strijd tussen PSV (1) en
Ajax (2)? De rol van Mat
thijs de Ligt (3) en Luuk de
Jong (4) wordt belangrijk.
FOTO'S PIM RAS, PROSHOTS, SOCCRATES
O
Q.
V)