'Ik wist al vroeg
dat er veel
narigheid op de
wereld bestaat'
SCHRIJVER LEEST
Annegreet van Bergen
(64) staat met Het goede
leven, de opvolger van
Gouden jaren, al
maanden in de
bestsellerlijsten.
gedrag en de groeipijnen die iemand door
staat, de manier waarop iemand zich ont
wikkelt. Dat onze identiteit vloeibaar is,
kun je een van mijn invalshoeken noemen.
Mensen denken vaak dat hun identiteit in
steen is gebeiteld. In een roman kan ik laten
zien hoe de dingen je van buitenaf beïn
vloeden.''
,,Ik ben opgegroeid met het besef dat er
intens slechte mensen bestaan. Als je van
kinds af aan gehoord hebt dat je ouders
door zeer gevaarlijke mensen in hun leven
bedreigd zijn, maakt dat diepe indruk. Zo
wist ik al vroeg dat er veel narigheid op de
wereld bestaat. Eerder dan andere kinderen,
denk ik. Die weten natuurlijk wel dat een
auto gevaarlijk is, maar dat je grootouders
bewust zijn doodgemaakt om wie ze zijn,
dat is toch wel een ander besef. Mijn groot
ste wens als kind was dat er een machine
bestond die gedachten kon lezen, zodat ik
kon zien wat er in al die onbetrouwbare
mensen omging. Het morele vraagstuk is
mijn speelterrein geworden en vormde zo
de basis voor mijn schrijverschap.''
PASPOORT
Wanda Reisel
,,Ik heb een extra alertheid die typerend
is voor tweede en derde generaties - niet
alleen bij Joodse families, ook bij mensen
die recentelijk uit conflictgebieden zijn
gevlucht. Ik ben blij dat ik heb geleerd
mezelf, tot in het oneindige aan toe, in
andermans motieven te verdiepen. Als je
begrijpt waarom mensen op een bepaalde
manier in elkaar zitten, geeft dat meer reliëf
en diepgang aan het leven. Want er zit altijd
meer achter menselijk gedrag dan op het
eerste oog zichtbaar is. Begrip opbrengen
betekent niet dat je iedereen
alles moet vergeven, maar de
wereld is gelukkig ook niet zo
zwart-wit als we denken.''
Ik lees nu
In mijn jeugd verslonden
34
Lezen
Adams grootvader, die door de nazi's in
Wenen is geëxecuteerd, keert terug als
gids om Adams morele kompas aan te
scherpen. Hij zegt dat vrijheid en recht
vaardigheid geen vlag of kleur hebben.
Dit is verweven met uw eigen familie
geschiedenis.
Geboren
24 november 1955
in Willemstad, Curagao.
Loopbaan
Reisel debuteerde in 1986
met Jacobis tocht. Adam is
haar tiende boek. Baby
storm (1996) en Een man
een man (2000) werden ge
nomineerd voor de Libris
Literatuurprijs. Witte liefde
(2004) won de Anna Bijns
Prijs. In 2017 verscheen
Of heb ik het verzonnen?,
een bundeling van de
correspondentie tussen
de vrienden Wanda Reisel
en Herman Koch.
Behalve proza schrijft
Reisel ook toneelstukken,
hoorspelen en film- en
televisiescenario's.
Zou u een deel van uw onderzoekende
geest kunnen toeschrijven aan uw
Joodse familiegeschiedenis?
Adam van Wanda Reisel
is verschenen bij Atlas
Contact (€23).
TEKST PETER SIERKSMA
Pieter Waterdrinker
Tsjaikovskistraat 40
,,Een meesterlijk boek over de
Russische samenleving. Soms
iets te barok, maar heel beeldend
geschreven. Er komt bijna geen
normaal mens in voor. Of je nu kijkt
naar de tsarentijd, de revolutie, de
Sovjetperiode of de jaren na de
perestrojka, het is altijd een krank
zinnig land geweest. Ik denk bij
elke bladzij: wat ben ik blij dat ik
daar niet woon.''
Laura Ingalls Wilder
Het kleine huis op de prairie
,,Ondanks de lieve en christelijke
saus die er later in de tv-serie
overheen is gegoten, vond ik dit
als kind een stoer verhaal. Zo'n
Amerikaans pioniersgezin op de
grens van de wildernis, met een
vader die zelf zijn huis bouwt. Bo
vendien kon ik me vereenzelvigen
met hoofdpersoon Laura. Net als
zij was ik de tweede in een gezin
met vier meisjes en ook ik heb het
niet echt in me om braaf te zijn.''
