10 NIEUWS
LIEFDE BELOFTE
Zo lang als Daniek Hesselink (22) het zich
kan herinneren, zeiden haar opa en oma dat ze
het liefst samen zouden sterven. Zo geschiedde.
Jaap en Gerda Karsemeijer uit Woerden stierven,
maar bleven bij elkaar.
Toen mijn vader
deze foto zag,
zei hij: 'Dat wordt
de rouwkaart'
zaterdag 19 januari 2019
Woerden
Jaap (89) en Gerda (83) Karsemeijer zijn
gisteren samen begraven in Woerden.
Zoals ze dat het liefste wilden. ,,De liefde
tussen mijn ouders en de drang om sa
men te zijn waren heel groot", vertelt
dochter Mary Hesselink (58).
Die liefde bloeide op in Breukelen,
waar Jaap en Gerda elkaar leerden kennen
bij de meisjes- en jongensvereniging van
de kerk. Na hun trouwen in 1956 ver
huisde het echtpaar naar Woerden voor
het werk van Jaap bij een kaashandel. Ter
wijl Jaap in het kaaspakhuis werkte, bleef
Gerda thuis voor de kinderen.
Vijfjaar geleden verruilden ze hun huis
met tuin voor een appartementencom
plex voor senioren. ,,Dat ging niet van
harte, maar zelfstandig wonen ging niet
meer", vertelt Mary. ,,Bij mijn moeder
was Lewy-body geconstateerd, een com
binatie van alzheimer en parkinson.
Ondanks de afnemende gezondheid
van Gerda, genoten de twee van hun
oude dag, met als hoogtepunt hun 60-ja-
rig huwelijk op 3 oktober 2016 en het bij
behorende bezoek van de burgemeester.
,,Voor mijn moeder een goede reden om
weer een nieuw jurkje te kopen, want ze
was gek op kleding en winkelen."
Vier maanden na dat huwelijksfeest
werd het echtpaar noodgedwongen uit
elkaar gehaald. Jaap, die al vanaf zijn 65ste
hartpatiënt is, kreeg een hartinfarct. ,,Hij
was zo uitgeput door de mantelzorg die
hij aan mijn moeder verleende en die ei
genlijk veel te zwaar voor hem was ge
worden."
Omdat doktoren weinig meer voor
hem konden doen, werd Jaap naar het
hospice gebracht. Terwijl er een plek op
de begraafplaats werd gereserveerd en de
afscheidsdienst al werd voorbereid,
moest Gerda ook acuut verhuizen. Van
wege de 24 uurszorg die ze nodig had, be
landde ze op een tijdelijke plek in een
verzorgingstehuis, in hetzelfde gebouw.
,,Iedere dag brachten we haar naar mijn
vader in het hospice, zodat ze elkaar kon
den zien. Ze vond het vreselijk om niet
bij hem te zijn.''
Hoewel de pompkracht van Jaaps hart
nog maar 16 procent bedroeg, was hij drie
maanden na zijn verhuizing weer thuis.
,,Hij vond het heel moeilijk om terug te
komen op de plek waar mijn moeder niet
meer was.'' Dat de twee nog wel in het
zelfde gebouw woonden, was voor de fa
milie fijn. ,,We noemden het altijd het
beste van het slechtste", vertelt klein
dochter Daniek.
De drang om samen te zijn, was vol
gens Mary heel groot. ,,Ze zagen elkaar
dagelijks. Mijn vader kon in zijn elektri
sche rolstoel binnendoor naar haar toe.
Dan haalde hij haar op in haar rolstoel en
gingen ze samen een stukje lopen buiten.
En toen dat te zwaar voor hem werd,
kwam hij haar halen om samen naar hun
huisje te gaan voor thee en een boter
ham."
Longontsteking
Als Gerda net na kerst een longontsteking
krijgt, geeft ze aan geen behandeling te
willen. Ze sterft het liefst bij haar man
thuis. Maar vanwege de intensieve zorg die
ze nodig heeft, moet ze in het verpleegte
huis blijven.
Hoewel de familie er altijd van uit is ge
gaan dat Jaap als eerste zou overlijden, is
het Gerda die stervende is. Mary: ,,Mijn
vader vond het moeilijk om haar zo te
zien, maar hij gunde haar ook de rust.
Toch kon mijn moeder mijn vader maar
niet loslaten. Mijn vader beloofde heel
stellig dat, als ze zou gaan, hij binnen
twee dagen weer bij haar zou zijn. Ik zei
nog tegen hem dat dat nogal een belofte
was, maar hij zei dat hij desnoods in de
gracht zou springen."
Kort daarna blijkt Jaap door een long
ontsteking te ziek om nog naar zijn
vrouw te gaan. ,,Hij wilde niet meer, was
te moe en besloot te stoppen met eten,
drinken en de medicatie voor zijn hart."
Op bezoek gaan bij zijn vrouw lukt ook
niet meer. ,,Toen ik mijn moeder vertelde
dat hij te ziek was om te komen, zag ik in
haar ogen dat het pijn deed, maar ook dat
ze berustte. Ik dacht: misschien kunnen
ze elkaar nu dan loslaten."
Dat Jaap en Gerda nu vlak bij elkaar
zijn, maar toch niet samen zouden kun
nen sterven, had de familie inmiddels ge
accepteerd. ,,Door allerlei regels en indi
caties in de zorg kon het niet.''
En dan komt er een telefoontje van het
verzorgingshuis. Het kon wel! Het team
van het verzorgingstehuis had zich er
hard voor gemaakt, omdat ze vonden dat
dit moest. Hoewel het qua bezetting ei
genlijk niet kon, besloot de verpleging
extra diensten te draaien.''
Stokkende adem
Jaap mag die ochtend naar het verpleeg
tehuis verhuizen. ,,Dat ging nog bijna
mis, want 's morgens tijdens het wassen
stokte de adem van mijn moeder een paar
keer en leek het erop dat ze zou overlij
den. We hebben toen heel snel mijn va
der gehaald en op het moment dat hij de
kamer binnenkwam, werd ze weer rus
tig.''
Mary: ,,Mijn vader is naast haar gaan
liggen en heeft haar hand vastgepakt.
Toen hij de foto zag die ik daarvan had
gemaakt, zei hij: dat wordt de rouwkaart."
Twee dagen duurt het nog totdat Mary
en Daniek donderdagochtend merken dat
hun moeder en oma echt gaat sterven.
Daniek: ,,Ik heb opa wakker gemaakt en
hem geholpen op zijn zij te draaien, zodat
hij haar vast kon pakken."
Mary: ,,Dat was zo'n mooi moment. Hij
heeft alles heel bewust meegemaakt. En
toen ze na het overlijden gewassen en
aangekleed was, heeft hij nog gezegd hoe
mooi ze was."
Terwijl Gerda opgebaard ligt in hun
huis, gaat het met Jaap steeds slechter.
„Vrijdagmiddag is hij overleden, binnen
de twee dagen die hij aan mijn moeder
had beloofd."
Na zijn overlijden komt ook hij weer
terug in hun woning. Daar staan de kis
ten van Jaap en Gerda een week naast el
kaar. Zelfs de rit naar de begraafplaats
maken ze samen, in een rouwauto.
Gisteren zijn ze samen begraven.
GO
Jaap (89) en Gerda (83)
stierven naast elkaar
Femke Rodenburg
- Dochter Mary