1
24 ZEELAND
Nog even en dan
maakt de familie
Landa uit Den Bosch
eindelijk haar droom
waar: een restaurant
beginnen in
Myanmar. ,,Dit is een
enorm fraai land,
met mooie mensen."
Aan het restaurant wordt
nog volop geklust, maar
over een paar weken
zijn Esther Landa en Bo
Nine uit Den Bosch
klaar voor hun eerste gasten. Dan
gooien ze de deuren open van hun
biologische koffiezaak en restaurant
in Dawei, in zuidelijk Myanmar.
,,We waren al een paar jaar op zoek
naar een plek en nu hebben we een
karakteristiek, koloniaal huis gevon
den met een grote tuin eromheen.
Dat moet een fijne plek worden om
te vertoeven, als je reismoe bent of
een middag wil internetten. Eigen
lijk iets wat je in Thailand veel ziet,
maar in Myanmar nog heel weinig",
vertelt Esther tijdens een gesprek via
WhatsApp. Op de achtergrond speelt
haar dochter Jorah (2), terwijl Bo
werkt aan de inrichting van het res
taurant dat ze Little Eden hebben ge
doopt.
Ik vertrek
Het is een soort Ik vertrek, maar dan
naar een weinig voor de hand liggend
land: Myanmar. Het buurland van
Thailand ging decennialang gebukt
onder een streng militair regime dat
pas in 2011 buitenlandse investerin
gen toestond.
In 2015, toen het land eindelijk een
democratische regering kreeg met
Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi
aan het hoofd, bereikte het aantal
buitenlandse toeristen een voorlopig
hoogtepunt. Maar de laatste jaren
was Myanmar vooral in het nieuws
door de onderdrukking van de isla
mitische Rohingya-minderheid aan
de grens met Bangladesh.
,,De berichtgeving is enorm gericht
op de genocide en die is ook vrese
lijk", reageert Esther daarop. Ze wor
stelt er zichtbaar mee. ,,Het is zo in
gewikkeld. Het leger heeft hier altijd
huisgehouden tegen allerlei minder
heden. Maar het is zo'n enorm fraai
land, met heel mooie mensen die nu
eindelijk het heft in eigen handen
kunnen nemen. Ik zie de behoefte
aan ontwikkeling. Als ik op kleine
schaal eraan kan bijdragen dat dat op
een juiste manier gebeurt, dan doe ik
dat graag. En als het land morgen
weer op slot gaat, tsja, dat zien we
dan wel weer."
Trouwen
Dit Bossche gezin heeft dan ook een
band met het land die de politieke
ontwikkelingen ontstijgt. Bo komt
oorspronkelijk uit Myanmar, uit de
voormalige hoofdstad Yangon. ,,Als
klein jongetje van 6 zei hij al eens te
gen zijn vader dat hij met een witte
vrouw wilde trouwen, zonder er zelfs
nog maar één gezien te hebben",
lacht Esther. Uiteindelijk ontmoette
hij de Hollandse in Thailand, op het
vakantie-eiland Ko Tao. ,,Bo is op
jonge leeftijd al vertrokken naar
Thailand, omdat zijn vader overleed
en hij voor zijn zusjes en moeder
moest zorgen. Eerst werkte hij op de
plantages en later in de toerismesec
tor. Ik heb toen zelf ook 2,5 jaar in
Thailand gewoond en gewerkt en
was op vakantie op Ko Tao. Daar heb
ben we elkaar ontmoet."
Dat is inmiddels al achttien jaar ge
leden en samen hebben ze nu twee
dochters: Emily (5) en Jorah (2). Ze
hebben echter ook Bo's familie in
Myanmar waar hij als enige zoon vol
gens Birmese traditie eveneens voor
verantwoordelijk is.
Slachtofferpositie
Maar Esther en Bo wilden meer doen
dan steeds maar geld overmaken om
in hun onderhoud te voorzien. ,,Het
is als water naar de zee dragen, ze
blijven in de slachtofferpositie.
Daarom ondersteunen we nu liever
hen die er echt voor willen gaan. We
betalen bijvoorbeeld de scholing van
twee nichtjes en ons restaurant is een
manier om werk voor Bo's familie en
de lokale bevolking te creëren."
De zoektocht naar een mooi plekje
om dit te kunnen realiseren bracht
hen naar Dawei, een plaats met zo'n
140.000 inwoners op 625 kilometer
rijden van Yangon.
De omgeving wordt vaak vergele
ken met het Thailand van een paar
decennia geleden, voordat het massa
toerisme daar voet aan de grond
kreeg. Reizigers vinden er nu nog
vrijwel verlaten witte stranden, waar
prachtig glooiende groene heuvels
achter liggen.
Het ligt nu nog buiten de ge
baande, toeristische paden, maar
daar komt volgens Esther snel veran
dering in.
,,Ze werken aan de weg van Dawei
naar de Thaise grens. Waar je vanuit
Bangkok al heel snel aan de grens
met Myanmar bent, kost het laatste
stuk in Myanmar nu nog veel tijd. Als
Als het land
morgen weer
op slot gaat,
tsja, dat zien
we dan wel
Ons restaurant
creëert werk
voor Bo's
familie
die weg straks beter is, dan wordt Da-
wei een heel aantrekkelijke bestem
ming. In Dawei is het aantal toeristen
de afgelopen drie jaar al elk jaar ver
dubbeld."
Ultieme doel
Uiteindelijk is het restaurant niet het
eindstation. Met Little Eden als spil
wil het ondernemerskoppel zoveel
mogelijk samenwerken met de lokale
bevolking om ook hen een graantje
mee te laten pikken van de economi
sche opleving. Het ultieme doel is
een eco-resort. ,,Daarvoor willen we
wel nu al grond kopen, voor het te
duur wordt. Myanmar wordt steeds
toegankelijker, grote bedrijven sprin
gen daar ook in. Over een paar jaar is
het niet meer te betalen." Ze startten
daarom een crowdfundingsactie. Met
het heen en weer vliegen tussen Ne
derland en Myanmar, het ondersteu
nen van familie en het beginnen van
een restaurant is de spaarpot vrijwel
leeg.
Afscheid
Helemaal afscheid nemen van Ne
derland doet het gezin vooralsnog
niet. Alleen in het hoogseizoen, van
oktober tot april, zullen ze in Myan
mar zijn.
Esther: ,,Het is Bo's wens om zich
weer in Myanmar te vestigen, maar ik
wil Nederland niet loslaten. Ik heb
daar mijn familie en sociale contac
ten. We wonen in Den Bosch op een
heel fijne plek op Het Heem. We zijn
misschien niet erg honkvast, maar
Den Bosch is wel een van de plekken
waar ik echt thuiskom."
maandag 14 januari 2019
Brabants gezin opent
restaurant in Myanmar
GO
Freke Remmers
Den Bosch/Dawei
Dawei telt 140.000 inwoners.
De omgeving wordt vergeleken
met het Thailand van een paar
decennia geleden, voordat het
massatoerisme daar opbloeide.
Bo Nine werkt zelf
aan de inrichting van
het restaurant, dat hij
binnenkort met Esther
opent. FOTO PRIVÉCOLLECTIE
- Esther Landa
