Veelbelovende 'raketrace'
Als ruimtevaart wijn was, belooft 2019 een goed jaar
te worden. Er staan veelbelovende testlanceringen
op het programma, precies vijftig jaar nadat Nasa
de eerste man op de maan bracht.
22
gevoerd door bedrijven die staats
organisaties als Nasa hun diensten
aanbieden.
Op dit moment zijn de lancerin
gen van bemanningen voorbehou
den aan Rusland en China. Tot
2011, toen de Spaceshuttles met
pensioen gingen, bracht de VS zijn
astronauten zelf naar het interna
tionale ruimtestation ISS. Daarna
werd dat een klus voor de Russen,
met hun Sojoez-raket.
SpaceX wil nu met de Falcon 9-
raket en de Crew Dragon een tra
ditie herstellen: Amerikanen
brengen Amerikanen in de
ruimte. De eerste bemande vlucht
naar het ISS staat later dit jaar op
het programma, in juni. Tegen die
tijd zijn er met de Falcon Heavy
ook al enkele kunstmanen in de
ruimte gebracht.
Maar SpaceX van Elon Musk is
niet de enige kaper op de kust.
Ook de Amerikaanse vliegtuig
bouwer Boeing, Virgin Galactic
(van Richard Branson) en Vector
(van James Cantrell die met Musk
SpaceX oprichtte), voeren dit jaar
met hun raketten testvluchten uit.
Boeing aast met zijn CST-100
Starliner ook op bemande vluch
ten. De eerste zou in augustus
kunnen worden gelanceerd, op
weg naar het ISS.
Testvluchten
Virgin Galactic brengt zijn raket
ten en bemanningen niet vanaf
lanceerplatforms in de lucht maar
gebruikt een eigen techniek. Zij
gaan met een Boeing 747 omhoog
en worden dan losgelaten voor een
lancering. Virgin Galactic en Vec
tor maken zich ook op voor cruci
ale testvluchten dit jaar. ,,We be
schikken over een briljante groep
astronauten die alles op alles zet
ten om ons project te doen sla
gen'', zegt Richard Branson.
En dan is er ook nog de Vulcan-
raket van United Launch Alliance
(ULA) uit de VS. De Vulcan moet
de opvolger worden van zijn Delta
4-raket, die tot de komst van de
Falcon 's werelds grootste en
krachtigste raket was. Ook de mo
toren van de Vulcan zijn opnieuw
te gebruiken maar een lancering is
wel duurder (80 miljoen euro) en
er kan minder lading mee (36 ton)
dan bij de Falcon van SpaceX.
Maar de Vulcan gebruikt twee
technieken die de concurrent weer
niet heeft. De Vulcan komt veili
ger en energiezuiniger terug op
aarde. Veiliger omdat de raket bij
terugkeer beter wordt beschermd
cering weegt hij inclusief de volle
brandstoftanks maar liefst 333.400
kilo. Op de raket zit de Crew Dra
gon, een gloednieuwe capsule
waarmee net als met de Apollo-
capsules bemanningen de ruimte
in kunnen worden gebracht.
De allereerste testvlucht met de
Crew Dragon, nog zonder beman
ning, zou op 17 januari worden uit
gevoerd, maar de vlucht is uitge
steld. Dat wordt nu februari. De
Amerikaanse shut down, de slui
ting van overheidsdiensten omdat
er zonder nieuwe begroting geen
geld is, zou roet in het eten hebben
gegooid. Want ook ruimtevaart
organisatie Nasa is afhankelijk van
federale budgetten. ,,Daarom is
het tijdstip van de lancering nog
lang niet zeker'', zegt Nasa-be-
stuurder Jim Bridenstine.
De eerste onbemande vlucht
met de Crew Dragon vliegt naar
het ISS, meert daar aan en zal ver
volgens enkele weken met het
ruimtestation om de aarde cirke
len. Daarna keert de capsule terug
naar de aarde. De draagraket is di-
rect na de lancering al terugge
keerd. Voor hergebruik, een onge
looflijk kunststukje waarmee
SpaceX tot groot enthousiasme
van Elon Musk vorig jaar al de we
reld verbaasde. Een techniek die
lanceringen veel goedkoper maakt.
De raket kan 60 ton de ruimte in
sturen en de lancering kost 'maar'
70 miljoen euro per keer.
Bemand
De lancering door SpaceX is de zo
veelste mijlpaal in de (Ameri
kaanse) ruimtevaartgeschiedenis.
Het is het begin van de eerste
commerciële ruimtevluchten, uit-
Op lanceerplat-
form 39A van
Cape Canaveral
in Florida staat
de Falcon 9-ra-
ket te schitteren
in de zon. Het
platform was vijftig jaar geleden
met een Saturnus 5-raket van Nasa
het startpunt voor de eerste lan
ding van de mens op de maan. Nu
is 39A het domein van het werk
paard van SpaceX. SpaceX is het
ruimtetransportstation dat
net als Tesla eigendom is
van de Amerikaanse
miljardair Elon
Musk.
De 55 meter
lange Falcon 9,
ook wel Falcon
Heavy ge
noemd, is met
voorsprong
's werelds
krachtigste ra
ket. Bij de lan-
ZATERDAG 12 JANUARI 2019 GO
A
Topdrukte
in de ruimte
De Vulcan-racket: energiezuini
ger. FOTO PR
De Crew Dragon brengt de be
manning in de ruimte. foto pr
De Virgin Galactic: gelanceerd
via een Boeing 747. foto pr
De CST-100 Starliner van
Boeing. foto pr
HANS VAN ZON
