Nederlands stel overleeft
dodelijk busongeluk op Cuba
Knegt moet zeker nog
weken in ziekenhuis blijven
Vraag bij het nieuws
5
zegt Haisma. Kapster Schokker
denkt er net zo over. ,,Je moet
goed begrijpen, voor ons is Sjin-
kie niet alleen een schaatser.
Voor ons is hij gewoon Sjinkie.
Wij kenden hem al voordat hij
beroemd werd.'' Sterker nog: ze
knipte vroeger hoogstpersoon
lijk het haar van die donkere
Friese doerak.
De echtgenote van Cor van
der Sluis maakte hem als kind
mee op de basisschool, waar ze
vrijwilligerswerk deed. ,,Sjinkie
was een aparte, altijd bezig. En
als hij op zijn bakkes ging,
stond-ie meteen weer op en
ging verder. Hij gaf nooit een
kik.'' Van der Sluis: ,,Sjinkie is
een taaie, hoor, let op."
Nietopgeven
In de kapsalon noemt een klant
- ook zij woont in het dorp -
Knegt 'een vuurvreter', zonder
zelf door te hebben dat dat na
donderdag niet echt een geluk
kige omschrijving is. Wat ze wil
zeggen: schrijf Sjinkie niet zo
maar af. ,,Die geeft niet op.''
In zijn knusse woonkamer
leest Jan - niet Haisma maar een
van die andere Jannen - op Om-
rop FryslSn dat de brandwonden
op de benen van Knegt twee
degraads zijn en niet derde
graads. ,,Komt het misschien
toch nog goed.''
In Bantega zijn ze 'heel, heel
nuchter', zegt Jan. Maar dat be
tekent niet dat het dorp Sjinkie
niet alle gouden medailles van
de wereld gunt. Zodat Sjinkie
fjild in de toekomst weer voor
andere gelegenheden gebruikt
kan worden. Huldigingen
bijvoorbeeld. Sport
De zeven overleden inzittenden
zijn drie Cubanen, twee Argen
tijnse vrouwen en twee toeristen
uit Duitsland en Frankrijk.
Onder de gewonden zijn de Ne
derlander Rick en zijn vriendin
Mandy (allebei 27). ,,Het regende
hard, en de wegen zijn hier toch al
niet zo best'', vertelt Rick, die gis
teravond het ziekenhuis weer kon
verlaten. ,,De chauffeur haalde vlak
voor een bocht een auto in, maar
moest daarna remmen en slipte. In
de bocht klapten we om. Daarna
was het chaos.'' Het ongeluk ge
beurde meer dan 800 kilometer ten
oosten van hoofdstad Havana
De jonge Nederlanders beseften
al snel dat ze zelf niet zwaargewond
waren, maar zagen om zich heen
veel mensen met wie het een stuk
slechter ging. ,,Dat was vreselijk. Ik
heb een Duitse toerist gezien die
overleden was, en diverse Cubanen
die er heel slecht aan toe waren. We
hebben er een trauma bij.''
Het stel uit Breukelen werd naar het
ziekenhuis in de dichtstbijzijnde
stad Guantanamo gebracht. Daar
bleken de verwondingen inderdaad
mee te vallen ('mijn vriendin heeft
een zere rug, dat is het wel'). Mede
werkers van de Nederlandse am
bassade in Cuba staan de twee bij.
Rick en zijn vriendin willen de
resterende dagen van hun reis nog
wel in Cuba doorbrengen. ,,We ho
pen snel van Santiago naar Havana
te vliegen, voor het laatste deel van
onze vakantie. We zouden de zes
tiende terugvliegen, en ik denk dat
we dat zo laten. Het is een grote
schok geweest, we willen hier even
rustig tot onszelf komen.''
De presidentsverkiezingen in Congo zijn
uitgedraaid op een farce. Onrust (en erger)
dreigt weer in het hart van Afrika, dat al zo vaak
is geteisterd door geweld en burgeroorlogen.
Zoals meer Afrikaanse presi
denten kan ook de Congolese
leider Joseph Kabila (1971)
moeilijk afstand doen van de
macht. Hij werd president
nadat zijn vader, Laurent, in
2001 was vermoord. Joseph
Kabila zette de familiezaak
voort via de 'staatsroyalty's'
die hij incasseert op de rijke
grondstoffen van het land:
koper, tin, zink, lood, magne
sium en goud. Nadat Joseph
Kabila in 2011 zijn
eigen herverkiezing had ge
regeld, tartte hij de grondwet
toen hij in december 2016,
aan het einde van zijn
tweede mandaat, weigerde
op te stappen. Twee jaar wist
hij de zaak te rekken maar
tolereerde in december 2018
tenslotte toch presidentsver
kiezingen, omdat een gevaar
lijke opstand dreigde. Kabila
bedacht toen dat zijn stro
man, Ramazani Shadary, wel
voor hem zou winnen.
Normaliter wel. Probleem
was dat Shadary niet eens
10 procent van de stemmen
haalde. De invloedrijke ka
tholieke kerk van Congo, die
op de verkiezingsdag maar
liefst 40.000 waarnemers op
de been had gebracht, zag
massale fraude rond Shadary
en constateerde dat twee op
positiekandidaten, Félix
Tshisekedi en Martin Fayulu,
wel hadden gewonnen. De
laatste zelfs met rond 60 pro
cent van de stemmen.
Niet in Congo, waar de fami
lie Kabila met zijn onderne
mingen en pionnen in het le
ger, de inlichtingendiensten,
de politie en justitie haar be
langen niet zomaar zal opge
ven. Dus Kabila moest crea
tief zijn. Hij sloot een deal
met Félix Tshisekedi, de
meest kneedbare oppositie
leider. Tshisekedi mag presi
dent worden als hij Kabila's
belangen waarborgt en ook
geen onderzoek start naar
diens gegraai.
Ehm, vlak voor de verkiezin
gen heeft Kabila de recht
bank aangevuld met vertrou
welingen. Dus, tja.
Sinds de onafhankelijkheid
van België in 1960 heeft
Congo nog nooit een vreed
zame machtswisseling mee
gemaakt. Tussen 1998 en
2003 vielen er vijf miljoen
doden, tien keer meer dan tot
nu toe in de oorlog in Syrië.
Het land ligt in een explo
sieve regio vol conflicten. In
Congo zelf wordt gevochten
door diverse rebellen die on
der meer worden gesteund
door Rwanda en Oeganda.
Zuid-Soedan, Oeganda en de
Centraal Afrikaanse Repu
bliek zijn zeer instabiele
buurlanden. Een humani
taire crisis ligt op de loer bij
een volgende burgeroorlog in
Congo, dat groter is dan
Frankrijk, Duitsland, Groot-
Brittannië en Italië bij elkaar.
Ook belangrijk: Congo is
's werelds grootste leveran
cier van kobalt. Zonder ko
balt geen batterijen. Er staan
enorme economische belan
gen op het spel.
zaterdag 12 januari 2019
De toestand van Sjinkie
Knegt, die met brandwonden
in het ziekenhuis in Groningen
ligt, is stabiel. Zijn linkerbeen
is er het slechtst aan toe,
maar de verwondingen zijn
daar vooral tweedegraads, en
niet derdegraads zoals de
schaatsbond eerder stelde.
De shorttracker (29) zal nog
zeker weken in het ziekenhuis
moeten blijven. Zijn zoontje
Melle van bijna 2 was erbij toen
Knegt donderdag thuis de
houtkachel wilde aansteken en
het gruwelijk misliep.
Dennis Klaster, de manager
van Knegt, had appcontact met
hem. ,,Hij vertelde dat hij goed
had geslapen.'' Volgens Klaster
krijgt Knegt de impact van het
ongeluk in Nederland goed
mee. Ook bondscoach Jeroen
Otter zegt dat Knegt een
goede nacht had. ,,Hij heeft
heel veel gedronken, dat is bij
brandwonden essentieel. Dat
werkt goed en daar zijn we
heel erg blij om. Het aller
mooiste dat ik vandaag zag,
was dat hij een whatsappje
stuurde, dat hij met één duim in
moest toetsen, om iedereen
succes te wensen.'' De overige
shorttrackers zijn in Dordrecht
voor het EK. „Binnen het team
van Sjinkie is het een flinke
dreun geweest.''
Otter vertelt dat het gezicht
van Knegt is opgezwollen door
de blaarvorming. ,,Erg prettig
voelt hij zich niet, maar naar
omstandigheden gaat het
goed. Dat is wel op zijn Sjin-
kies. Sjinkie is een positivo. Je
hebt dan toch het idee dat hij
daar ligt met het gevoel: de
wereld is nog niet van me af en
de shorttrackwereld ook niet.
Waar hij denk ik geluk mee
heeft, is dat hij geen wond op
zijn rug heeft. Hij kan dus goed
liggen. Na drie weken krijgen
ze pas inzicht in de behandel
wijze." Over eventuele gevol
gen voor de topsportcarrière
van Knegt weet Otter nog niks.
Kijk op de site bij /video I
'Sjinkie voelt zich naar
omstandigheden prima'
Twee Nederlandse toeristen zijn
lichtgewond geraakt bij een bus
ongeluk op Cuba, waarbij zeven
doden en dertig gewonden vie
len. ,,We zijn er goed vanaf geko
men. Maar de schok is groot.''
Peter Groenendijk
Rotterdam/Havana
Bob van Huët
Wat speelt er?
Gezien eerdere ervaringen
was dat vast te regelen?
Pech voor Kabila. Dus Fayulu
wordt de nieuwe president?
Martin Fayulu wordt alge
meen als de echte winnaar
van de verkiezingen gezien
en zei gisteren dat hij nu
naar de rechter stapt. Maakt
hij kans?
Waarom zijn veel westerse
landen bezorgd?
