Stroomnet is vol:
stop op nieuwe
zonneparken
minder zout in hun gerechten
Thermen Bussloo
EUWS 11
79.-
In zes gebieden in Gronin
gen, Drenthe en Overijssel
is de komende jaren geen
capaciteit op het stroomnet
meer beschikbaar. ,,Het net
zit vol. Daardoor kunnen
we geen grootverbruikers
meer aansluiten die stroom
terugleveren", zegt woord
voerder Loek de Lange van
Enexis. De netbeheerder
heeft alle gemeenten in
Groningen, Drenthe en
Overijssel in een brief voor
dat probleem gewaar
schuwd. Ook in steeds
meer andere delen van het
land kampen netbeheer
ders met krapte.
Overvallen
TenneT, de beheerder van
het landelijke hoogspan
ningsnet, stelt te zijn over
vallen door de snelle groei
van zonne-energie in Ne
derland. ,,Die overtreft alle
verwachtingen. Halver
wege 2017 hebben we nog
gekeken welke investerin
gen nodig zijn. Maar de
ontwikkelingen gaan zo
hard dat ze alle prognoses
ver overstijgen."
In Hoogeveen, Beilen,
Stadskanaal, Musselkanaal,
Gasselte en Eemshaven-
Oost zijn nieuwe aanslui
tingen voor grootverbrui
kers nu al niet meer moge-
lijk. In minstens twintig
andere gebieden kunnen
nieuwe zonnecentrales op
bijvoorbeeld staldaken, ak
kers en bedrijventerreinen
nog beperkt worden aange
sloten. Particulieren die
zonnepanelen op het dak
van hun huis willen leg
gen, kunnen de stroom
overal in het land nog wel
terugleveren.
De problemen spelen
vooral in het noorden van
het land, omdat de grond
daar goedkoper is. Dat
heeft tot een hausse aan
zonneakkers geleid. De
netcapaciteit is in het dun
bevolkte noorden echter
De groei gaat
zo hard dat die
alle prognoses
ver overstijgt
relatief klein, verklaart
woordvoerder Jeroen Brou
wer van TenneT. ,,De lage
grondprijs, in combinatie
met subsidies en een totaal
gebrek aan coördinatie,
leidt tot een mismatch.''
Volgens de zonne-ener-
giesector hadden de netbe
heerders de problemen
kunnen voorkomen. ,,Dit
kon iedereen zien aanko
men'', zegt woordvoerder
Irene Bloemink van bran
chevereniging Holland
Solar. ,,Het is precies be
kend voor welke projecten
subsidie is aangevraagd.
Nu ondernemers hun pro
jecten niet kunnen uitvoe
ren, lopen de energietran
sitie en de uitvoering van
het Klimaatakkoord vertra
ging op.''
Coördinatie
De netbeheerders hekelen het gebrek
aan coördinatie door de overheid.
,,Als ergens een nieuwe woonwijk
wordt gebouwd, leg je eerst de wegen
aan. Zo ging het met ons stroomnet
ook altijd. Nieuwe gascentrales werden
jaren van tevoren gepland en over het
Het probleem is niet zomaar op te los
sen. Uitbreiding van het elektriciteits
net kost honderden miljoenen euro's
en neemt drie tot tien jaar in beslag.
Ondertussen staat Nederland aan de
vooravond van een complete transfor
matie van het energiesysteem. Volgens
het ontwerp-Klimaatakkoord moet
over elf jaar minstens 70 procent van
onze elektriciteit (dat is 84 terawat-
tuur) uit schone bronnen komen,
waarvan ruim 40 procent (35 terawat-
tuur) door zon en wind op land wordt
opgewekt. Zonnecentrales spelen in
die plannen dus een prominente rol.
,,Dit is natuurlijk een heel gekke si
tuatie", zegt Tweede Kamerlid Matthijs
Sienot (D66). ,,Aan de ene kant wordt
de SDE-subsidiepot verhoogd om de
transitie naar schone energie te stimu
leren, aan de andere kant kunnen we
de projecten nu al niet aan. Terwijl on
dernemers en boeren er maar wat
graag snel aan willen beginnen."
met je eigen meterkast. Op een gege
ven moment knalt de stop eruit."
In het ontwerp-Klimaatakkoord is
afgesproken dat de bouw van nieuwe
zonneparken en windmolens op land
per regio gecoördineerd gaat worden,
laat minister Wiebes (Economische
Zaken en Klimaat) via een woordvoer
der weten. Hij erkent de problemen.
,,Op korte termijn zoeken we met de
marktpartijen en netbeheerders in
overleg naar praktische oplossingen."
Creatief
De netbeheerders moeten creatiever
omgaan met het stroomnet, zegt Flo-
russe van Rooftop Energy. ,,Ze zeggen
nu wel heel makkelijk dat het net vol is.
Misschien is dat soms inderdaad het
geval op een zomerse dag waarop het
heel hard waait. Maar daar zijn afspra
ken over te maken. Voor ons kan het
best acceptabel zijn om op zo'n mo
ment even géén stroom te leveren."
hele land verspreid", zegt woordvoer
der Jeroen Brouwers van TenneT.
,,De opmars van steeds grotere zon
necentrales is een nieuwe ontwikke
ling. Er is totaal geen coördinatie: per
gemeente worden vergunningen afge
geven. Maar je kunt niet ongestraft
nieuwe zonne-energieparken op het
net blijven aansluiten. Vergelijk het
de koks ingrediënten en produc
ten die te veel zout bevatten.
Makkelijk is het niet. Zelfs bij
Danny Rijs van Restaurant Vlaar
in 's-Graveland, nota bene am
bassadeur van minder zout, staan
de zoutvaatjes op tafel. ,,Daar is
toch altijd vraag naar. Ons pu
bliek is gewend om standaard zelf
het vaatje te pakken. Mijn vader
doet dat ook, nog voordat hij het
gerecht ook maar heeft geproefd.''
Toch lukt het Rijs wel om het
zout terug te dringen. ,,Zout haalt
de smaak omhoog en dat kan ook
door kruiden en specerijen te ge
bruiken. Tomaat en champignons
hebben ook de umamismaak'',
legt Rijs uit. ,,Ook vind ik het
leuk om te werken met limoen,
bergamot en grapefruit.''
Zoutvermindering blijft voor
lopig op de agenda staan. Zo is er
in maart een driedaags evene
ment in heel Nederland waarbij
restaurants menu's aanbieden
zonder zout.
Menno Post van restaurant Oli-
vijn in Haarlem doet ook weer
mee. Ook hij is ambassadeur van
minder zout. De zoutpot in zijn
keuken zit voor een vierde gevuld
met paddenstoelenextract. ,,Je
reduceert het zoutgehalte in één
klap met 25 procent. En je proeft
het niet als we er vis, vlees of pu
ree mee op smaak brengen. Gas
ten merken er niets van, want de
smaak blijft hetzelfde en 25 pro
cent is echt veel.''
3 dgn Antwerpen 3 dgn Roermonddiner
www.Zoweg.nl/dagblad of 0900-9693 7ocpg
3 dagen hotel
zaterdag 12 januari 2019
GO
zien aankomen'
In delen van ons land
kunnen voorlopig geen
grote zonnecentrales
meer worden gebouwd.
Op het elektriciteitsnet
is volgens de netbeheer
ders op sommige plaat
sen nu al geen ruimte
meer beschikbaar om
nieuwe zonneakkers en
staldaken vol panelen
aan te sluiten.
Annemieke van Dongen
Arnhem
-Netbeheerder TenneT
A Leendert Florusse, direc
teur Rooftop Energy: ,,Een
aansluiting regelen is moei
lijk." FOTO CHRISTIAAN KROUWELS
Verblijf 3 dagen in een sfeervol hotel midden op de Veluwe, vlakbij Apeldoorn.
2 nachten in 3* Fletcher Hotel Het Veluwse Bos (7,6)
2 keer uitgebreid ontbijtbuffet
1 dagkaart voor Thermen Bussloo t.w.v. 34,50 p.p.
Gratis wifi en parkeren. Betaal pas bij aankomst!
3* Century Hotel Antwerpen 4* Landhotel Bosrijk Roermond (8,1)
2 nachten incl. ontbijtbuffet 2 nachten incl. ontbijtbuffet
M>
Gratis gebruik van wifi
Tip: Solden t/m 31 jan.
lx een 3-gangen diner
Gratis parkeren en wifi
Prijs per persoon o.b.v. 2 personen en beschikbaarheid, exclusief reserve rings kosten en toeristenbelasting
MêÊÊ li fih
Voor maar:
