'Het is absurd
dat lhbt'ers
zich nog
moeten
verdedigen.
Het gaat er bij
mij gewoon
niet in'
'Noem mij een voorbeeld, van een multi-
etnische of multiculturele samenleving,
waar de oorspronkelijke bevolking nog
woont. En waar een vreedzaam samen
levingsverband is. Ik ken 'm niet'.
Raymann: ,,Het idee voor mijn theater
programma kwam bij me op toen ik mee
werkte aan het programma Verborgen Ver
leden (waarin bekende Nederlanders op
zoek gaan naar hun roots, red.). Maar toen
Stef deze uitspraken deed, dacht ik: o,
wacht even, dit maakt het alleen maar
mooier. Want eigenlijk wil je zeggen dat ik
geen recht van bestaan heb, als je stelt dat
multiculturaliteit niet werkt. Ik ben daar
een rechtstreeks product van. Eigenlijk zeg
je daarmee dat ik niet hoor te bestaan, mijn
kinderen niet en 90 procent van mijn fami
lie niet. Dan wordt het persoonlijk en van
daar dat ik mijn show met een persoonlijke
boodschap aan hem afsluit.
Je kunt Suriname op heel veel manieren
als een failed state beschouwen, er gaat
zoveel niet goed daar; er is veel te veel
corruptie, de volksgezondheid is een ramp
en alles. Maar juist als je stelt dat Suriname
door de etnische lijnen mislukt is, heb je
het land niet begrepen. Bovendien, die
etnische verdeeldheid is door de Neder
landers gecreëerd. Dus eigenlijk zijn die
uitspraken een schuldbekentenis, that
you fucked up.
In Suriname zie je de verschillende
bevolkingsgroepen juist heel leuk met de
vooroordelen over elkaar omgegaan. Je lacht
elkaar gewoon uit: Chinezen kunnen niet
autorijden, Javanen denken liever aan hun
kleren dan dat ze een goed bed kopen, creo
len maken het geld al op voordat ze het ver
diend hebben, hindoestanen sparen alleen
maar. Vooroordelen genoeg, maar toch is
het nooit tot rassenrellen gekomen.''
,,Nee. Ik denk dat Stef, toen hij dit zei, niet
had verwacht dat het deze impact zou
hebben. Hij dacht dat hij in een besloten
gesprek een beetje kon prikkelen. Hij deed
het met een bepaald dedain en daarop is hij
keihard afgerekend.''
,,Ik heb hem wel ontmoet, ik heb voor de
VVD weleens wat gedaan.''
,,Heel lang zag ik dat zo. Ik ben van het libe
rale gedachtegoed, met zo min mogelijk
overheidsinmenging. Ik ben altijd onder
nemer geweest en als je enigszins onder
neemt in dit land, zie je dat de VVD het
beste bij je past. Maar er zijn dingen ge
beurd waardoor ik dacht: die partij past
eigenlijk helemaal niet meer bij mij. Het
dieptepunt was dat ze kinderen willen uit
zetten naar het buitenland. Als je aan kin
deren komt, die hier buiten hun schuld te
recht zijn gekomen, overschreid je voor mij
een grens. Ik heb geen politieke partij meer.
,,Omdat ik zo veel culturen in me heb, denk
ik.''
,,Ik wil nooit kwetsen om het kwetsen. De
grens ligt bijvoorbeeld bij het opzettelijk
beledigen van de profeet Mohammed, dat
vind ik niet nodig. Zoals ik het ook niet no
dig vind om bewust Christus te beledigen.''
,,Ik ben spiritueel. Ik zeg altijd: ik geloof in
een God die zo groot is, dat Zij zich op aller
lei manieren manifesteert zodat de hele we
reld in Hem kan geloven. En de een gelooft
in Hem als Allah, de ander als Boeddha, een
boom, of Jaweh. Voor mij heeft Hij kleur
noch geslacht.
Mensen die vanuit een geloof homosek
sualiteit veroordelen, ook zoiets. Mijn
dochter van 24 is in 2017 uit de kast geko
men en ik weet waar ze doorheen is gegaan.
Ze heeft mij bij bepaalde mensen gevraagd:
papa, wil jij het zeggen namens mij? Ze was
bang voor sommige reacties. We zijn naar
de Gay Pride gegaan, stonden samen op een
boot en ik heb met de regenboogvlag ge
zwaaid. En wie daar iets over te zeggen
heeft, heeft een kwaaie aan mij.
Het is absurd dat lhbt'ers zich in deze tijd
nog moeten verdedigen. Het gaat er bij mij
gewoon niet in. In de kerk predik je 'God is
liefde'. Maar tegelijkertijd verwerp je de
liefde tussen twee mannen of twee vrou
wen. Op dat moment verwerp je God ook.''
,,In sommige kringen wel. Ik dacht dat mijn
moeder en schoonmoeder het lastig zou
den vinden, maar dat was dan weer een
vooroordeel. Zij hadden juist iets van: kom
op, het is ons kind en we houden onvoor
waardelijk van haar. Maar ik weet dat er an
dere mensen binnen de familie, vooral van
de religieuze kant, anders tegenaan kijken.''
,,Ze had al eens een vriendinnetje, maar
daarna weer een vriendje. Ik dacht: dat zal
wel een fase zijn geweest. Ze is jong en aan
het ontdekken. Maar in 2017 zei ze: ik val op
vrouwen. Ik heb gezegd: lieve schat, als dit
jouw ding is, dan is het goed. En als je over
tien jaar weer op mannen blijkt te vallen,
dan is het ook goed. De jeugd van tegen
woordig, de generatie Z, die denkt niet
meer zo in hokjes. Ze zoeken gewoon ie
mand die ze leuk vinden, of het nu een
man of een vrouw is.
Kom op, we leven in 2019! Hoe ver moet
je nog achterlopen om niet te begrijpen dat
liefde tussen twee mensen van hetzelfde
geslacht kan ontstaan. Laat mensen zijn wie
ze willen zijn. Maak je om iets anders druk,
het verzuipen van het milieu bijvoorbeeld.''
Heb je overwogen Blok uit te nodigen
voor je voorstelling?
Jij noemt hem Stef. Jullie kennen elkaar?
Is de VVD jouw partij?
In je theaterprogramma maak je mensen
uit allerlei culturen belachelijk: Surina-
mers, Antillianen, witte Nederlanders,
Marokkanen. Het lijkt wel of je overal mee
wegkomt.
Zijn er voor jou taboes op het podium?
Ben je zelf religieus?
Ligt homoseksualiteit gevoelig in de
Surinaamse cultuur?
Is ze ook bij jou en je vrouw uit de kast
gekomen, of wisten jullie het al langer?
12