Loteri
<D
O
O
Ontwikkelingshulp
voor slechts 25 euro
Lokale modezaak kan straks
ook verkopen op Zalando
20 E
PSYCHOLOGELD
Microfinanciering kan groot effect hebben
9 -!•
Over een paar dagen leggen miljoenen
Nederlanders 30 euro in, om er eentje
puissant rijk te maken. Ik heb loterijen
altijd een bizar fenomeen gevonden. De kans
dat je de jackpot wint is zo klein dat je dat geld
veel beter in je portemonnee kunt houden.
Bovendien was ik er altijd heilig van over
tuigd dat vele miljoenen winnen niet zo fan
tastisch is als het lijkt. Het lijkt me vooral on
gemakkelijk om ineens veel rijker te zijn dan
familie en vrienden. Maar blijkbaar heb ik het
mis: dit jaar concludeerden onderzoekers van
de universiteit van Stockholm dat de loterij
winnen wel degelijk gelukkiger maakt.
verliezers. De winnaars bleken tevredener
met hun leven dan degenen die niets wonnen,
zelfs twintig jaar na dato. In het begin waren
de winnaars wel onrustiger: ze moesten wen
nen aan hun vette bankrekening en alle aan
dacht van hun omgeving. Maar daarna nam
hun gemoedsrust juist toe: ze hoefden zich
geen zorgen meer te maken over een kapotte
wasmachine en konden minder gaan werken.
Dat ze dat laatste ook echt
deden, bleek uit het feit
dat het inkomen van de
meeste winnaars daalde.
Het
allerbeste
wat je met
je geld kan
doen, is het
weggeven
Of je wel of niet gelukkig
wordt van de loterij win
nen, hangt vooral af van
wat je met het geld doet.
Een snelle bolide of een
villa in Wassenaar dragen
op lange termijn niet bij
aan je levensgeluk. Maar
meer vrije tijd kopen wel.
Het allerbeste wat je met je geld kunt doen is
het weggeven. Canadese psychologen hielden
een enquête onder ruim 200.000 mensen we
reldwijd. In 120 landen vonden ze een relatie
tussen welzijn en giften aan anderen. Ook in
India, waar de meeste mensen het niet be
paald breed hebben, gaven mensen aan dat ze
gelukkiger werden van het kopen van een ca
deautje voor een ander dan voor zichzelf.
Uit hetzelfde onderzoek bleek dat ook do
nateurs van goede doelen een stuk geluk
kiger zijn. De Nationale Postcode Loterij doet
het dus eigenlijk helemaal verkeerd. Die lote
rij investeert nu zelf een deel van de inleg in
goede doelen. Beter kunnen ze de winnaars
stimuleren, of zelfs verplichten, hun prijs weg
te geven aan een zelfverkozen goed doel.
Het nieuwe Zweedse onderzoek heeft
trouwens geen invloed op mijn beslissing
om het geld voor een eindejaarslot lekker in
mijn portemonnee te houden. Feit blijft dat
de kans om de hoofdprijs in de oudejaarslote-
rij te winnen kleiner is dan dat ik nu twintig
keer achter elkaar een munt opgooi en het alle
twintig keer kop is. Voor alle zekerheid raad ik
mijn familie en vrienden wel aan om een paar
loten aan te schaffen. En onthoud: weggeven
maakt gelukkig.
'Shell stuk
groener'
Ex-topman
Nissan vrij
Wakibi richt zich nadrukkelijk niet
op noodhulp. Op de site geen ten
tenkampen met vluchtelingen of
verwoeste huizen. Wel trotse on
dernemers in Afrika, Azië en Zuid-
Amerika. De een wil een geit kopen
om melk te kunnen verkopen. Een
ander wil een klein startkapitaal
om groente te kopen die op de
markt verkocht kan worden.
„We werken via het gezegde van
Confucius, die zei: geef een man
een vis en hij heeft een dag te eten.
Leer hem vissen en hij heeft zijn
hele leven te eten", legt Wakibi-di-
recteur Yfke de Vroom uit. „We
willen ondernemende mensen
steunen in ontwikkelingslanden."
Vrouwen
Opvallend veel vrouwen vragen
een lening, zo lijkt het. „Vrouwen
en landbouw: dat zijn de twee cate
gorieën die je het meeste tegen
komt in de lijst", aldus De Vroom.
Dat is logisch. Landbouw is in veel
ontwikkelingslanden de belang
rijkste economische activiteit, waar
veel mensen hun brood verdienen.
„Vrouwen zijn vaak ondernemen
der. Zij zitten vaak in een kwets
bare positie en hebben kinderen te
onderhouden. Als ze bijvoorbeeld
gescheiden zijn, is de kans groter
dat ze in armoede vervallen. Dat
willen we juist voorkomen".
Uitlenen
Wakibi gebruikt daarvoor microfi
nanciering. Op de site staan 5000
tot 6000 projecten waaraan men
sen geld kunnen besteden. „Men
sen doneren geen geld, ze lenen het
uit." En dat geld wordt in meer dan
98 procent van de gevallen terugbe
taald. Wel zonder rente. „De lening
komt in zijn geheel bij de vrager te
recht. Er blijft geen geld aan de
strijkstok hangen bij de organisa
tie", vult De Vroom aan.
Wakibi draait op vrijwilligers.
Zo'n 150 mensen en een aantal be-
A V. w
«3^ j
Met een paar tafels
en stoelen kan een
restauranthouder
in Gaza verder
drijven verrichten gratis werk
zaamheden. De Vroom is de enige
die betaald wordt. „Maar dat salaris
wordt door een aantal bedrijven be
taald, niet door Wakibi."
De organisatie in Nederland houdt
een crowdfundingsplatform in de
lucht, waar geïnteresseerden een
project kunnen uitzoeken om geld
aan uit te lenen. De projecten wor
den geselecteerd door Kiva, een
Amerikaanse organisatie voor mi-
crofmanciering. Zij werken met lo
kale agenten die de projecten be
oordelen.
Grofweg een derde van de pro
jecten wordt afgewezen door de lo
kale agenten. Vaak omdat er niet
voldoende inkomsten behaald kun
nen worden en de lening niet kan
worden terugbetaald. Van de pro
jecten die wel worden toegelaten
krijgt meer dan 96 procent ook uit
eindelijk het benodigde geld bijeen.
„We helpen zo'n 60 projecten per
dag", weet De Vroom. „In totaal
hebben zo'n 8000 mensen 1,5 mil
joen euro uitgeleend via Wakibi."
Te mooi
Een lening van 25 euro om iemand
structureel uit de armoede te hel
pen. Dat klinkt bijna te mooi om
waar te zijn. Toch werkt het. „Het
gaat vaak om eenvoudige dingen.
Zo hebben we een Palestijnse res
tauranthouder in de Gazastrook
een lening gegeven voor een paar
tafeltjes en stoelen. Daardoor heeft
hij voldoende extra omzet", geeft
De Vroom als voorbeeld.
„In Zuid-Amerika hebben we
een project gefinancierd waarbij
een groepje vrouwen gezamenlijk
een ijsblokjesmachine aanschaften.
Daardoor zijn zij nu de enige kiosk
die koude cola kan aanbieden."
Een sterk punt van Wakibi is de
grote betrokkenheid van de uitle
ners. Op de site kiezen ze zelf een
project dat ze willen steunen. „Ze
kunnen 25 euro of een veelvoud uit
lenen. In de praktijk zie je dat men
sen die meer uitlenen, het geld
spreiden over meerdere projecten."
Lokale verkopers die via een grote
webwinkel hun waar verkopen:
Bol.com en Coolblue verzorgen
dit al jaren met succes. Het is een
win-win: de webwinkel strijkt
een flinke fee op en wordt aan
trekkelijker als platform, de kleine
retailer heeft er ineens een gigan
tisch verkoopkanaal bij.
Zalando's nieuwe 'Connected
Retail'-service is gebaseerd op dit
concept, maar verfijnt het verder.
„Als je in bijvoorbeeld Rotterdam
of Amsterdam woont en een win
kel daar op ons platform is aange
sloten, kun je het daar bestellen.
Dan heb je het sneller in huis",
vertelt Kenneth Melchior, direc
teur Noord-Europa.
In Duitsland blijkt het concept
een succes en zijn sinds 2016 al
zeshonderd modewinkels aange
sloten. Welke winkels meedoen
houdt Zalando nog even geheim.
Een blik op Duitsland leert dat
het om winkels van kleine en
grote retailers kan gaan. Daar zijn
iDe omzet is dit
jaar gestegen, maar
minder dan gehoopt
door warme zomer
vestigingen van Esprit, Tommy
Hilfiger en Duitse moderetailers
Seidensticker en Drykorn op
'Connected Retail' aangesloten.
Het concept is volgens Melchior
zeer geschikt voor Nederland.
Webshoppen is al goed ingebur
gerd en Nederland is dichtbe
volkt. Daarom koos Zalando Ne
derland als eerste 'buitenland'.
De online gigant wil in Neder
land meer samenwerken met lo
kale ontwerpers en influencers.
Verder overweegt het bedrijf om
het assortiment te verbreden met
de categorie home textiles.
In Duitsland is het bovendien een
beautyshop gestart.
Alle uitbreidingen moeten Za
lando het Alibaba van de mode
maken. De online retailer wil de
omzet binnen drie jaar verdubbe
len ten opzichte van 2017, naar 10
miljard euro. De omzet dit jaar is
met circa 20 procent naar zo'n 5,3
miljard euro gestegen, minder
dan gehoopt. Volgens Zalando
verlopen de laatste maanden van
2018 voorspoediger.
donderdag 27 december 2018
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.
De Zweedse onderzoekers hielden enquê
tes onder duizenden loterijwinnaars- en
Reageren? economie@persgroep.nl
GO
OLIE
Shell steekt
vanaf 2020
jaarlijks 4 mil
jard dollar in
hernieuwbare
energie, een
verdubbeling
van het huidige
budget. Dat ver
wacht Maarten
Wetselaar, di
recteur duur
zame energie
activiteiten. Het
investerings
budget van het
concern is nu
25 miljard dollar,
waarvan 1 tot 2
miljard voor
duurzame ener
gie.
AUTOMOTIVE
De voormalig di
recteur van Nis
san Greg Kelly
is na een maand
gevangenschap
en na betaling
van 557.000
euro borgtocht
vrijgelaten. Kelly
zat vast sinds 19
november
omdat hij de
voormalige
voorzitter van
Nissan, Carlos
Ghosn, zou heb
ben geholpen
met belasting
fraude.
o
c
Met een lening van 25 euro kunt
ook u mensen in ontwikkelings
landen uit de armoede helpen.
Dat is de boodschap van Wa-
kibi, de organisatie die inmid
dels al meer dan 100.000 on
dernemers op weg hielp in de
derde wereld.
Peet Vogels
Amsterdam
-Yfke de Vroom, Wakibi
Zalando gaat, na een licht te
leurstellend 2018, een tandje
bijzetten in 2019. In Nederland
moeten zo veel mogelijk lokale
modezaken op de webshop
van de Duitse online modegi
gant worden aangesloten, zegt
Kenneth Melchior.
David Bremmer
Rotterdam
