D
Ik zie, ik zie,
wat jij niet ziet...
...een auto die
door de merkdealer
is onderhouden.
AutóTrack
12
Een staatspilletje xtc in de smartshop,
is dat een goed idee? GroenLinks pleit voor
legalisatie: de drug is al alomtegenwoordig, en
alcohol en tabak zijn gevaarlijker.
r
r
r
„De kans op verslaving is bijna
nihil", zegt emeritus hoogleraar
verslavingszorg Wim van den Brink
van het Amsterdam UMC, en ook de
lichamelijke en geestelijke schade zijn
gering. Het middel wordt sinds mid
den jaren 8o op steeds grotere schaal
geslikt - er zijn tegenwoordig zo'n
390.000 jaarlijkse en zo'n 190.000
maandelijkse xtc-gebruikers - zonder
dat er alarmbellen zijn afgegaan. Men
sen die een pilletje slikken, richten
lichaam en geest niet onomkeerbaar
te gronde, aldus Van den Brink.
Hij erkent dat er elk jaar zo'n vijf
mensen overlijden met xtc-gebruik
als meest waarschijnlijke doodsoor
zaak. Overgevoeligheid voor MDMA,
de werkzame stof in xtc, kan dat ver
oorzaken, maar die getallen zijn te
klein om te spreken van een ernstig
gevaar voor de volksgezondheid. En
juist dat is de reden dat de overheid
xtc verbiedt.
„Ik zie geen bezwaar als de overheid
faciliteert dat Nederlanders vanaf
21 jaar op vertoon van een identiteits
bewijs een goed gecontroleerde
xtc-pil kunnen kopen in een smart
shop", zegt Van den Brink. „Dan weet
iedere gebruiker precies wat en
hoeveel hij slikt."
„Daar lijkt het op", zegt Liesbeth
Reneman, hoogleraar neuroradiologie
van het Amsterdam UMC. Sommige
mensen overlijden na één xtc-experi-
ment. „Waarschijnlijk omdat ze een
genetische afwijking hebben of
anderszins gevoeliger zijn, maar er
bestaat geen test om vast te stellen
wie die gevoeligheid heeft."
Daarom is Reneman tegen legalise
ring, en ook omdat het geheugen van
jonge xtc-gebruikers op de kortere
termijn iets achteruitgaat. „Dat kan
het verschil maken tussen een mavo-
of een vwo-advies", aldus Reneman.
Wie bier bij de discussie betrekt,
begeeft zich echter op glad ijs. Want
alcohol is een veel groter gevaar voor
de volksgezondheid dan xtc. Het
zelfde geldt voor tabak, die ook legaal
is. Die stoffen zijn verslavender en
mede daarom schadelijker dan xtc.
„Tabak zorgt in Nederland jaarlijks
voor zo'n 20.000 doden en alcohol
voor ongeveer 2000, al komt dat ook
doordat meer mensen die middelen
gebruiken", aldus Van den Brink.
„Maar de wetenschappelijke logica
voor de legale status van tabak en
alcohol en de illegale status van xtc of
lsd ontbreekt."
In samenwerking met het Rijks
instituut voor Volksgezondheid en
Milieu (RIVM) maakte Van den Brink
een ranglijst van gevaarlijke genots
middelen. Tabak (plaats 3) en alcohol
(plaats 4) staan veel hoger dan xtc
(plaats 14). Xtc staat zelfs lager dan
cannabis (plaats 12), een middel dat de
overheid gedoogt.
Als xtc legaal wordt, is dat slecht voor
de handel. En die handel is erg lucra
tief, becijferde de Politieacademie in
augustus. De verkoopwaarde van in
Nederland geproduceerde xtc en
amfetamine lag vorig jaar wereldwijd
op ten minste 18,9 miljard euro, waar-
De logica
voorde
legale
status van
alcohol en
de illegale
van xtc
ontbreekt
van zeker 3 tot 5 miljard in de zakken
van Nederlandse drugscriminelen
is beland.
Maar de xtc-dealers zullen zich niet
echt ongerust maken om het proef
ballonnetje van GroenLinks. Onge
veer 80 procent van de xtc, MDMA en
amfetamine gaat naar het buitenland.
Daar zijn de winstmarges per pil sim
pelweg groter: in Nederland kost een
xtc-pilletje 3,50 euro, in het buiten
land 11 euro, staat in het rapport van
de Politieacademie. De productie zal
dus niet bepaald stil komen te liggen,
en daarmee zal de dumping van giftig
drugsafval ook doorgaan.
Bovendien: de legale status van xtc
is nog ver weg. „In 2016 liet D 66 al
eens weten dat mensen met drie
xtc-pillen op zak niet strafbaar moe
ten zijn", zegt criminoloog Ton Nab-
ben van het Bonger Instituut (Univer
siteit van Amsterdam). „Daarna bleef
het lang stil."
Ook was de reactie van CDA-minis-
ter Ferdinand Grapperhaus (Justitie)
op het rapport van de Politieacademie
precies zoals de overheid al jaren
reageert: het is een
schande en we moe
ten stevig optreden.
„Het is een van de
grootste prioriteiten
om hier de komende
jaren echt hard
tegenin te gaan", al
dus Grapperhaus. De
coalitiepartijen WD
en Christenunie staan op
hetzelfde standpunt.
„Het repressieve drugsbeleid
van de afgelopen jaren heeft volledig
averechts gewerkt", zegt drugs
preventiewerker Floor van Bakkum
van Jellinek. „De prijs van een xtc-pil
is de laatste dertig jaar gedaald van
25 euro naar minder dan 5 euro. Steeds
meer mensen zijn het middel gaan
gebruiken en de kwaliteit is gestegen.
Tien jaar geleden zat er gemiddeld
68 milligram MDMA in een pil, nu
bijna 170 milligram. Daarom moeten
we met open vizier kijken naar een
nieuw en effectiever beleid. Ik pleit
voor een nationale denktank."
Ook criminoloog Nabben ziet zo'n
herijking van het xtc-beleid wel zit
ten. „Nederland was gidsland door
het gedogen van cannabis, maar is
daarin voorbijgestreefd door landen
als Uruguay, de VS en Luxemburg.
Daar is wiet inmiddels legaal. Met de
legalisering van xtc kunnen we
opnieuw gidsland worden. Een staats
pilletje in de smartshop, waarom niet?
Onder bepaalde voorwaarden moet
dat kunnen."
Verbijsterd en afwijzend, ver
moedelijk. De bestrijding van drugs
handel en -gebruik is het effectiefst
als mondiaal dezelfde regels gelden.
De Verenigde Naties hebben daarover
een verdrag opgesteld dat Nederland
in 1964 ondertekende. Wereldgezond
heidsorganisatie WHO adviseert de
VN over de lijst van illegale drugs. De
VN wil dat elk land zich aan het
verdrag houdt.
Landen voelen zich echter vrij om
van het VN-verdrag af te wijken,
blijkt uit de legalisering van cannabis
her en der. Bovendien stelt hoogleraar
verslavingszorg Van den Brink dat in
wetenschappelijke zin veel valt af te
dingen op de lijst met illegale midde
len van de WHO.
donderdag 27 december 2018
GO
Staatswinkekvoor xtc-pilletjes,
doen of niet?
Jop van Kempen
Amsterdam
IHoe gevaarlijk is xtc?
2 Toch kun je van één xtc-pille-
tje sterven, maar van één
biertje niet.
3 Criminelen zullen wel
geschrokken zijn van het
plan van GroenLinks?
-Wim van den Brink,
emeritus hoogleraar
verslavingszorg
r
i 1
4 Heeft een zwaardere 'war on
xtc? zin?
5 Hoe zal de wereld reageren
als Nederland xtc legaliseert?
Dat wil je toch graag weten.
Alleen bij AutóTrack check je gratis de geschiedenis van
een auto. Van de eerste eigenaar tot de laatste keuring.
Dan weet je dat op onderhoud niets aan te merken valt.
