Kers
<4*
<D
O
O
2018 was rampjaar
voor particuliere
belegger in aandelen
E 21
Aandelenkoersen leveren 10 tot 15 procent in
AAN HET WERK
Misschien hik je er op dit moment wel
tegenaan: een enorme zin om onder een
deken te kruipen en te genieten van je
welverdiende vakantie. Je hebt de jaarafsluiting
doorstaan, de autoresponder van je mail aan
gezet. Je hebt de obligate kerstborrel met collega's
overleefd en keert met je kerstpakket onder de
arm huiswaarts in de hoop te kunnen bijslapen.
feestdagen bieden namelijk bij uitstek een
gelegenheid aan het Monster van de Prestatie-
druk: bij een sfeervol opgetuigde kerstboom, de
uitmuntende catering voor de basisschool van
je kroost, het ultiem
samengestelde vuur
werkpakket, drie ver
schillende feesten
met oud en nieuw die
hopelijk Instawaardig
genoeg zullen zijn...
Als je even niet uit
kijkt ben je gewoon
aan het wérk, maar
dan terwijl je vakan
tie hebt. Je zit nog
steeds midden in de
ratrace van alles-
moet-perfect. Doe je
je stinkende best om
Tankje niet bij,
dan eindig je na
je kerstvakantie
net zoals je
kerstboom:
afgetuigd,
weggesleept en
opgebrand
het iedereen naar de
zin te maken en een glossy kerst te realiseren,
maar ga je er zelf aan onderdoor. Niet bepaald een
slimme strategie!
Misschien helpt dit: perfect wordt het toch
niet. En dat is maar goed ook. Perfecte feestdagen
zijn namelijk het saaiste wat er is. Zeg eens eer
lijk: welk perfect kerstdiner kun jij je nog herin
neren? De écht memorabele feestmomenten zijn
wanneer het juist volledig in het honderd loopt.
Die keer dat je de rollade cremeerde, omdat je
deze verstrooid een halfuur in de magnetron
stopte. De te intieme monoloog van een aange
schoten oom Frits. De aangestoken kaarsen, om
dat het ondeugdelijke gourmetstel de stoppen
liet doorslaan... Dat zijn de betere decemberver-
halen.
De kerstvakantie is bij uitstek zo'n moment dat
het gerechtvaardigd is om alles uit je handen te
laten vallen, fouten te maken en je verwachtin
gen naar beneden bij te stellen. Belangrijker nog
dan je onhaalbaar perfecte Allerhande-kerst is
dat je deze periode overlééft - en het liefst nog
een beetje bijtankt ook. Doe je dat niet, dan ein
dig je na je kerstvakantie net zoals je kerstboom:
afgetuigd, weggesleept en opgebrand. En dan
moet het jaar nog beginnen...
Nee, laten we dat niet doen dit jaar. Geef jezelf
met de kerst wat rust cadeau. Ik wens je een
imperfecte, stressloze kerst.
VW blijft
betalen
'Opec kan
ingrijpen'
Spaarders werden jarenlang voor
gek versleten. Wie zette zijn geld
nou op een spaarrekening met
minder dan o,i procent rente, ter
wijl er op de beurs meer dan ro
procent rendement per jaar was te
halen. De Amsterdamse AEX-index
steeg in 2017 met 13 procent, in de
VS gingen de koersen zelfs met
25 procent omhoog.
Maar dit jaar lachen de spaarders
het hardst. Zij halen een minimaal
rendement, terwijl de aandelen
wereldwijd 10 tot 15 procent inleve
ren. De daling zet de laatste dagen
nog eens extra hard door en dan
moet er straks in veel gevallen ook
nog vermogensrendementsheffing
worden betaald, een dubbel verlies
voor beleggers.
Een schrale troost is dat beleggers
in cryptomunten het nog veel
slechter hebben gedaan. De koer
sen van die exotische beleggingen
zijn dit jaar gedecimeerd. Veel be
leggers in cryptomunten hebben
hun verlies genomen en zijn er
inmiddels weer uitgestapt. Uit een
onderzoek van Binck Bank blijkt
dat velen de bitcoin inruilden voor
aandelen in wietproducenten.
Er is maar één beleggingscatego
rie die het droog hield het afgelo
pen jaar: de obligaties. Beleggers in
Nederlandse staatsleningen kun
nen een rendement van 3 procent
bijschrijven. Geen toprendement,
maar het maakt in elk geval de in
flatie meer dan goed.
„Dit had niemand van tevoren
zien aankomen", zegt Corné van
Zeijl, fondsmanager bij vermogens
beheerder Actiam. „2018 zou het
jaar van aandelen worden, vooral
van Europese aandelen." Zo was
het ook in het begin. De aandelen
koersen gingen als een speer de
eerste weken. De totale waarde van
aandelen wereldwijd bereikte in
januari de 87.289.962.9r7.450 dollar,
oftewel ruim 87 biljoen dollar,
berekende de Rabobank vorige
week. Inmiddels mag daar een
dikke 15 biljoen dollar van worden
afgetrokken en de terugloop lijkt
nog niet ten einde. De eindejaars-
rally, die op Europese beurzen acht
keer in de tien jaar plaatsvindt, is in
geen velden of wegen te bekennen.
Sterker, de aandelenmarkten leve
ren procenten per dag in.
W Economen gaan
ervan uit dat de groei
vertraagt, maar dat er
geen recessie komt
„Eigenlijk ging het tot september
best goed", memoreert Bob Ho-
man, hoofd Investment Office van
ING. „Er heerste optimisme onder
beleggers. Zaken als een mogelijke
handelsoorlog tussen China en de
VS, brexit en Italië werden groten
deels genegeerd."
De aandelenbeurzen waren we
reldwijd een toonbeeld van stabili
teit. Maar dat beeld kantelde com
pleet vanaf september. Angst voor
een recessie is volgens Homan de
verklaring voor het gedraaide sen
timent. „Vanaf september kwamen
er steeds meer tegenvallende cijfers
over de economische groei wereld
wijd." Dat tastte het vertrouwen
van beleggers aan. „En daarmee
kwam de angst voor een handels
oorlog en de brexit weer op", ziet
Van Zeijl.
Verontrustend
Economen gaan ervan uit dat de
groei wel vertraagt, maar dat er
geen economische recessie komt.
Maar Van Zeijl wijst wel op een ver
ontrustende parallel. „Het was een
mooi jaar voor de bedrijfswinsten.
Toch daalden de koersen. Dat
zorgde voor een extreme daling van
de koers-winstverhouding van
aandelen. De laatste keren dat dat
gebeurde waren in 1987, met de
beurskrach; 1994, het jaar waarin de
VS met een extreme renteverho
ging kwam; 2002, toen de internet-
bubbel barstte en 2008, toen de kre
dietcrisis uitbrak."
Dat lijstje voorspelt niet veel
goeds, want zowel in 2002 als in
2008 zakte de economie in. „Het
positieve is dat de jaren daarna wel
goede beursjaren waren", probeert
Van Zeijl er nog een optimistische
draai aan te geven.
Bob Homan van ING wil voorals
nog niet te veel somberen over de
dalende aandelenkoersen. „De
correctie op de beurzen is fors
geweest, maar we hebben ook een
aantal fantastische beursjaren
gehad. De daling biedt juist weer
kansen. Wij kijken met kopersogen
naar de aandelenmarkt."
maandag 24 december 2018
GO
Psycholoog Thijs
Launspach bindt de
strijd aan met
beroepsziekte nr. 1:
burn-out. Elke
maandag geeft hij
hier zijn kijk op
stress op het werk.
Vandaag: de
feestdagen.
Als je niet uitkijkt, kan de decembermaand
minstens even stressvol zijn als je werk. De
Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert.
Hij schreef hierover het boek Fokking Druk (2018).
FRANKFURT
Het wegwerken
van de schade
door het schan
daal met de
sjoemeldiesels
kost Volkswa
gen dit jaar
5,5 miljard euro
en volgend jaar
nog 2 miljard
euro. Dat zegt
de financieel
topman van VW,
Frank Witter, in
een interview
met de Duitse
zakenkrant Dor
sen Zeitung. In
2020 voorziet
hij nog 1 miljard
euro aan op-
ruimkosten.
ABU DHABI
Oliekartel Opec,
Rusland en an
dere olieprodu
centen zullen
hardere maatre
gelen overwe
gen als de pro
ductieverlaging
niet voldoende
is om de markt
weer in balans
te brengen.
Dat zei minister
van Energie Su-
hail al-Mazrouei
van de Ver
enigde Arabi
sche Emiraten
gisteren.
O
c
De tickertape van de AEX op de gevel van de beurs, fotoanp
Particulieren betraden dit jaar
massaal de aandelenmarkten,
gelokt door de hoge rendemen
ten van de afgelopen jaren.
Maar na een hoopvol begin
gingen de aandelenkoersen
wereldwijd onderuit.
Peet Vogels
Amsterdam
