MARIA ANNO 2018
Amerikaanse
overheid tot en
met kerst op slot
Ze wikkelde hem in
een doek en legde
hem in een voederbak,
omdat er voor hen
geen plaats was in
het nachtverblijf.
'IK WIL MET VOLLE
MAAN BEVALLEN'
Paddy Ashdown, oud-leider
Britse liberalen, overleden
14
President Donald Trump wil miljar
den euro's vrijmaken voor de bouw
van de grensmuur. De Democraten
weigeren daarmee in te stemmen.
Overheidsdiensten zijn nu geslo
ten, omdat er geen geld voor is. Door
deze zogeheten shutdown zitten circa
380.000 ambtenaren van negen de
partementen zonder salaris thuis.
Nog eens 420.000 ambtenaren
werken bij diensten die het werk
niet mogen neerleggen, zoals de
douane of de post. Zij moeten onbe
taald doorwerken, hoewel ze dat sa
laris alsnog krijgen als de shutdown
voorbij is.
De Amerikaanse ruimtevaartorga
nisatie NASA is een van de diensten
die vrijwel al zijn personeel onbe
taald verlof moet geven. Alleen per
soneel dat nodig is om het interna
tionale ruimtestation ISS en andere
lopende ruimtemissies te begelei
den, blijft aan het werk. De shut
down duurt nog zeker tot 27 decem
ber. De Senaat komt dan weer bijeen
om lopende zaken af te handelen,
zegt senator Mitch McConnell.
Grensmuur
McConnell leidt de Republikeinse
meerderheid in de Senaat. Hij bena
drukte dat de onderhandelingen met
de Democratische partij over de fi
nanciering van de grensmuur met
Mexico ondertussen doorgaan. „Al
les kan gebeuren."
Het is niet voor het eerst dat tij
dens het presidentschap van Trump
geen tijdige oplossing wordt gevon
den voor de begroting. De laatste
keer dat de Amerikaanse overheid
'op slot' ging was eerder dit jaar. In
februari was sprake van een 'shut
down' van enkele uren, in januari
duurde de situatie een paar dagen.
Ook tijdens andere president
schappen is een 'shutdown' voorge
komen. Dat gebeurde bijvoorbeeld in
2013 onder Barack Obama. Toen
hoefden honderdduizenden ambte
naren zo'n twee weken niet op hun
werk te komen. De grootste sluiting
vond plaats in 1996 onder Bill Clin-
ton. Ambtenaren zaten toen drie we
ken thuis.
LONDEN Paddy Ashdown, de
voormalige leider van de Britse
Liberal Democrats, is na een kort
ziekbed op 77-jarige leeftijd over
leden. Ashdown maakte in no
vember bekend dat hij
blaaskanker had. Zijn
partij maakte het over
lijden zaterdag 'met
grote droefheid' be
kend. „Paddy zal zeer
worden gemist als ge
liefde vriend en collega"
schrijft de partij. Hij zal worden
herinnerd als iemand die een on
metelijke bijdrage heeft geleverd
aan de liberale zaak." Tegen de
BBC zei partijprominent en oud-
vicepremier Nick Clegg dat
Ashdown de reden was dat hij de
politiek in is gegaan en liberaal
werd. „Wat ik het meest in hem
bewonderde, is dat hij - heel
zeldzaam - een politicus
zonder een greintje cy
nisme was." Ashdown
werd in 1941 geboren in
New Delhi, toen India
nog een Britse kolonie
was. Na een carrière bij
de mariniers ging hij de
politiek in en werd in 1983 geko
zen in het Lagerhuis. Ashdown
leidde zijn partij van 1988 tot
1999. In 2001 werd hij in de adel
stand verheven.
Overal ter wereld zijn er aanstaande moeders die, net als Maria,
geen thuis, geen huis en geen wieg hebben. Vrouwen zoals
Nyayieha uit Zuid-Soedan die in haar eentje twee uur naar de
enige kliniek in de buurt liep.
oen ik jonger was, kon ik aan
de vorm van mijn buik zien
Ifl wat het zou gaan worden.
Maar na zo veel kinderen is
mijn buik te ver uitgerekt. Ik
kan het nu niet meer voor
spellen." Nyayieha Puok (43)
hoopt op een meisje, zegt ze even later. Belangrij
ker is dat het kindje op 22 december wordt gebo
ren, zoals was uitgerekend. En niet vanwege de
kersttijd maar omdat het dan volle maan is. Bij de
stam van de Nuer is dat belangrijk en daarom
wordt het moment van conceptie heel precies ge
pland. „Het brengt geluk als een kind op dat mo
ment wordt geboren."
Een beetje hulp van boven heb je wel nodig in
Zuid-Soedan waar niet alleen de christelijke God
aanbeden wordt maar ook de dieren, bomen, zon,
maan en sterren. Én er wordt gebeden dat het in
middels dertiende vredesbestand voor een keertje
stand zal houden. Want de vaak vergeten burger
oorlog in Zuid-Soedan heeft sinds 2011 ruim
400.000 slachtoffers gemaakt. Geen land van
waaruit je een geboortekaartje wilt versturen. Om
het perspectief nog somberder te maken: Nyayie-
ha's zesde kind - een heeft ze er verloren - ziet het
levenslicht een maand nadat weer eens gruwelijke
massaverkrachtingen door losgeslagen soldaten
worden gemeld. Dat het kind later te maken krijgt
met honger, malaria en een klimaat op drift is niet
denkbeeldig. „Vroeger waren er niet zo veel slechte
dingen tegelijk", zegt Nyayieha. Haar twintig
koeien bezweken door infectieziekten. Dat was na
de laatste overstroming in een extreem natte re
gentijd. Nee, dit deel van Afrika wordt niet ont
zien, om nog maar te zwijgen van de bloedige ve
tes met de rivaliserende Dinka-stam, om kuddes
en grasland.
Wil Nyayieha dit kindje eigenlijk wel als de ster
ren zo ongunstig staan? Onverwacht klinkt er een
vrolijke lach in de traditionele tukul, de ronde hut
van houten staken, geharde modder en een rieten
dak. „Vrouwen moeten kinderen produceren,
mannen moeten vrouwen beschermen", legt ze
uit in het Nuer, de taal van haar stam met dezelfde
naam. De Engelssprekende vertaler klikt zijn tong
instemmend tegen zijn gehemelte en vult aan:
„Vrouwen willen baren tot aan de menopauze, dat
is hun taak."
Net als bij meervrouwen op deze plek liggen
Nyayieha's roots elders. Haar familie komt uit de
buurt van Leer, een stad een paar honderd kilome
ter westelijker, die vaak in de vuurlinie van rege
ringstroepen ligt omdat de wieg van rebellenleider
Riek Machar er stond. Het is twee maanden lopen
naar Toch, een nederzetting aan de rand van het
immense Sudd-moeras. Tussen de zijtakken van
de Witte Nijl is een zompige waterlinie gevormd
waarachter bewoners en vluchtelingen buiten be
reik blijven van zware legervoertuigen en van sol
daten die de weg niet kennen. Twee uur heeft
Nyayieha vandaag gelopen naar de Rode Kruiskli-
niek, een van de weinige medische voorzieningen
in wat formeel rebellengebied is. Haar man is er
niet. Hij laat het opvoeden van de kinderen en alle
huishoudelijke taken zoals voedsel vinden en het
dragen van loodzware bidons met water aan Nyay
ieha over.
De aanstaande moeder is imponerend lang, zo
als veel Nuer-vrouwen. Haar uitpuilende buik be
dekt ze met een prachtig wit gewaad met blader
motieven. Bladeren zoals ze tegenwoordig worden
gegeten door de bewoners, net als keiharde boom
vruchten die in betere tijden aan vogels en insec
ten worden gelaten, vertelt Nyayieha. Maar wat ze
hebben, delen de moerasmensen met nieuwko
mers, vaak familieleden, afkomstig uit gevaarlijker
streken.
Het was niet altijd slecht, vertelt Nyayieha die
trouwde op haar zeventiende. „Ik was een geluk
kig kind. We speelden in de rivier. Een keer maak-
maandag 24 december 2018
GO
«MA'S KITCHEN
Overheidstaken als vuilnis ophalen komen in het gedrang, fotogetty
Onenigheid over de bouw van de
grensmuur bij Mexico leidt ertoe
dat de Amerikaanse overheid tot
zeker 27 december op slot blijft.
Honderdduizenden ambtenaren
zijn vrijdag naar huis gestuurd en
krijgen geen salaris, omdat het
Congres en het Witte Huis het
niet eens kunnen worden over de
nieuwe staatsbegroting.
Karlijn van Houwelingen
Washington
Bob van Huët
Toch, Zuid-Soedan
