Veel partijen hebben baat bij voortduren van de missie
'We knokken niet,
maar helpen ook
niet echt. Wat
blijft er dan over?'
18
het incident als wraakactie, maar
ging verder niet in op de aanlei
ding.
Een onschuldiger voorbeeld van
het verschil in striktheid tussen de
skiing en non-skiing nations be
treft het afval van de kantine. De
Duitsers zien er streng op toe dat
afval wordt gescheiden: etensres
ten, papieren servetten en plastic
bestek verdwijnen allemaal in een
andere bak. Goed geregeld, zou je
zeggen. Ware het niet dat de ton
nen vervolgens in één en dezelfde
Malinese truck verdwijnen,
waarna de vuilnismannen ze een
paar honderd meter verderop in de
woestijn storten en in brand ste
ken. Le Noble, droogjes: „De sa
menwerking tussen de verschil
lende onderdelen van de missie
kan beter."
Godsvermogen
Een ander probleem van de VN-
missie is het feit dat veel partijen
baat hebben bij het voortduren er
van. Honderden Malinezen heb
ben er een lucratief baantje aan te
danken, als chauffeur, vliegveld
medewerker of als tolk.
Maar ook militairen van veel
non-skiing nations willen niet dat
de missie ten einde komt. De VN-
salarissen zijn gestandaardiseerd,
en liggen vaak tussen de 4000 en
8000 euro, wat in Afrika een gods
vermogen is, zeker voor de militai
ren die uit een land komen dat
kortgeleden zelf nog werd ver
scheurd door een burgeroorlog,
zoals Siërra Leone.
Terug naar onze jongens. Naar
gelang mijn week in Mali voort
duurt, beginnen de rammers me
meer te accepteren. Ik word een
vaste gast in de donkere, naar
zweet en eiwitshakes ruikende
wooncontainers, behangen met
pin-ups en brieven van de kerk-
vereniging. Ik ga met ze mee naar
de sportschool, ook wel 'The Glori-
ous House of Gains' genoemd, hij
gend druk ik gewichten omhoog,
's Avonds kijk ik voetbal met ze, of
zie ik toe hoe ze hun favoriete spel
spelen, Red Dead Redemption II,
waarin je als revolverheld de sa
loons en de prairies van het Wilde
Westen afschuimt.
Na vier dagen lang grappen over
mijn lange, 'linkse' kapsel te heb
ben aangehoord, geef ik toestem
ming mijn kop te millimeteren.
Onder de bezielde muzikale bege
leiding van Kendrick Lamar laat
een van de rammers, Kapper Bob,
zijn tondeuse over mijn kop gaan.
De anderen kijken lachend toe.
Hoe beter ik ze leer kennen, hoe
eerlijker ze worden. Dagelijks ver
vullen ze hun taken met precisie
en toewijding, vertellen ze. Wie ik
ook spreek, of het nou Nederlan
ders zijn, militairen uit Canada of
Duitsland, of Malinese tolken, al
lemaal zeggen ze dat 'onze' mili
tairen goed werk afleveren. Als
enigen wagen ze zich in de gevaar
lijkste gebieden van het land, als
enigen rijden ze in open voertui
gen, waardoor ze beetje bij beetje
het vertrouwen van de plaatselijke
bevolking hebben gewonnen, wat
de basis is voor het inwinnen van
goede inlichtingen.
Maar in wekelijks of maandelijks
perspectief krijgt hun werk, dat
zelden of nooit ergens toe leidt,
iets absurds. Ik vertel de rammers
de Griekse mythe van Sisyphus,
die tot in de eeuwigheid een rots
blok een heuvel op moet rollen.
Telkens als hij de top heeft bereikt,
rolt het rotsblok weer naar bene
den. Hoewel niet iedereen de my
the kent, weet iedereen hier pre
cies hoe Sisyphus zich voelt. Veel
zeggend is het thema van de deze
week beschikbaar gestelde films:
'Films over mensen die telkens de
zelfde dag beleven'.
De commandant van de Lurp,
Dawid Dobosz, erkent het pro
bleem. Hij ziet het als een van zijn
voornaamste taken om zijn jon
gens te blijven motiveren. „Ik druk
ze op het hart dat ze zich alleen
moeten bezighouden met de din
gen waar ze invloed op kunnen
uitoefenen. De rest is niet aan
ons." Dus voeren ze hun taken
maar zo goed mogelijk uit, sporten
ze soms wel tweemaal per dag, en
leren ze de missie te zien als één
grote oefening.
En mijn neef? Die is ouder ge-
missie met een bardienst: als je
wilt meedoen met de grote jon
gens, als je serieus genomen wil
worden, moet je af en toe de mou
wen opstropen en vervelende
klusjes opknappen.
Maar goed, wat nou als de kanti-
nedienst miljoenen kost, en mili
taire levens niet te vergeten? Wat
als je voor het welslagen ervan af
hankelijk bent van mensen die
niet weten hoe af te wassen, of het
liefst eindeloos blijven poetsen?
Ik ben maar een passant, iemand
die tweemaal even heeft samenge
leefd met deze jongens. Maar zelfs
ik kan me niet losmaken van de
moedeloosheid die velen hier er
varen als ze iets verder kijken dan
vandaag, verder dan het film-
avondje (Duits nagesynchroni
seerd), verder dan het zondagse
mijmermoment, verder dan het
volleybaltoernooi of de pokerwed
strijd.
Op mijn laatste ochtend klop ik
de verdwaalde haartjes van mijn
kussen. Ik sla mijn broek uit, het
rode stof dwarrelt neer. De ram
mers begeleiden me naar de jeep.
Het is de eerste keer in mijn leven
dat ik word uitgeleid met de bij
naam 'Kale'. Mijn nieuwe coupe
heeft mijn neef geïnspireerd om
zijn sik af te scheren. Ineens lijkt
hij weer op degene met wie ik zo
vaak heb gespeeld.
Over iets meer dan een maand
zal ik hem weer zien, op Neder
landse bodem. Hoe hij zijn tijd in
Mali zal herinneren, als een nuttig
militair avontuur of als een ondui
delijke, clouloze droom, dat zal de
tijd uitwijzen. Maar ik heb zo mijn
vermoedens.
worden, rustiger. In 2015 wilde hij
nog Desert Fox genoemd worden,
vandaag noemt iedereen hem bij
zijn naam. „Toen was alles nieuw",
legt hij uit. „Maar nu is het avon
tuur van die begindagen verdwe
nen. En er is ook geen vooruit
gang. We knokken niet, maar hel
pen ook niet echt. Wat blijft er dan
over?" Met andere woorden: hij
wacht inderdaad in de loopgraaf,
hij houdt inderdaad stand, maar
de hoop om voorwaarts te kunnen
is hij verloren.
Afglijden
Minister van Buitenlandse Zaken
Stef Blok zei afgelopen juni in de
Tweede Kamer dat 'we het afglij
den van Mali naar de donkere
middeleeuwen hebben kunnen
stoppen'. Met enige goede wil zou
je dat inderdaad kunnen beweren,
al blijft de vraag hoe duurzaam dat
is, en of andere landen niet net zo
zeer geplaagd worden door geweld
en criminaliteit als Mali.
Sommige militairen vergelijken
de Nederlandse deelname aan de
Kale Met kaal
geschoren kop
en kogelwerend
vest mee met de
'rammers van 30'.
ZATERDAG 22 DECEMBER 2018 GO
VERVOLG VAN PAGINA17
Stof Het rode fijn-
stof is onvermijdelijk
en dringt door tot in
de kleinste gaatjes.
FOTO E. DANIELS/ANP
