Doodsbang
voor oude
wijven
GIPHARTS KOOKEILAND
Ronald Giphart verdiept zich
in de legende van de 'olde
wieven' op het opgeslokte
eiland Schokland.
Afgelopen week werd ik
weer een jaartje ouder, een ge
beurtenis die me elke verjaar
dag steeds lauwer laat. Ik ben
op een leeftijd waarop ik soms
oprecht moet nadenken of ik 51
of 52 ben (o nee, 53). Hoewel ik
er steeds minder moeite mee
heb, vraag ik mij wel elke
ochtend af als ik in mijn bad-
kamerspiegel kijk: djiezus,
wanneer is dat in godsnaam
gebeurd?
Dit magazine brengt deze
week een eerbetoon aan 50-
plussers, wat we natuurlijk ook
kunnen betrekken op eten en
drinken. Als producten en
ingrediënten ouder worden,
nemen voedingswaarde en
voedselveiligheid niet per se
toe, maar kan de smaak wel
degelijk aangenamer worden.
Dat proces heet rijpen, een
mechanisme waarbij smaak
zich ontwikkelt (bijvoorbeeld
bij dranken) of het vochtge
halte afneemt en daardoor de
intensiteit toeneemt (bijvoor
beeld bij kaas). Smaak komt
vaak met de jaren.
Neem bijvoorbeeld dry aging,
een rijpingstechniek die vlees
met het verstrijken van de tijd
aangenamer maakt. Tegen
woordig staan bij veel slagerijen
en restaurants glazen cellen
met grote hompen vlees die
weken achtereen te drogen
hangen. Zo worden de biefstuk
jes steeds malser en appetijtelij-
ker. Oude vleeslappen: genot
voller krijg je het eigenlijk niet.
Toch koos ik voor het recept
bij dit stukje niet voor een ge
recht met oude kaas, gerijpte
wijn of mature meat. Eergisteren
ging in het Zuiderzeemuseum
in Enkhuizen het spektakel
Zuiderzeelicht van start, een
hedendaagse son et lumière.
Lichten, beelden en geluiden
roepen drie weken lang een
eeuwenoude legende tot leven.
Museumbezoekers kunnen
zich laven aan een (door mij
herschreven) moderne versie
van een eeuwenoude sage ge
naamd De motketel van Schok
land.
Deze oude volksgeschiedenis
speelt zich af op Schokland, een
inmiddels opgeslokt eiland in
de voormalige Zuiderzee. Bij
storm en ontij kwamen daar
vroeger olde wieven in de nacht
bijeen om mensen angst aan te
jagen. De Schokkers, zoals de
eilandbewoners werden ge
noemd, waren bang voor deze
secreten. Bij nader inzien onte
recht, want de oudere dames
leken misschien wel boze hek
sen, maar waren in feite be
zorgde vrouwen in de finale van
hun leven die amechtig pro
beerden jongeren te behoeden
voor leed en smart. De moraal:
als we beter luisteren, kunnen
we veel leren van mensen in de
nabloei van hun leven.
Daarom speciaal voor van
daag een recept van Schok
kermoppen, eenvoudig te be
reiden winterse koeken, als ode
aan iedereen van zekere leeftijd.
52
Eten
FOTOSHODYCAREMAN
