Iedere dieselauto
leidt tot 14.700
euro ziektekosten
Gemeenten kunnen vanaf
2019 vuurwerk verbieden
9
Morgen
Terug naar bevend Zeerijp ca
A-' - ras i
oEsScfitT&HrAsï.-:-
M
\*0A*:;
tieniveau van sommige mensen blijft verbazen.
Dit is geen probleem van het dier maar van de
mens. De jachtluipaarden zijn niet naar school ge
weest. Ze lezen de borden niet. Door al die natuur-
zenders denken mensen datje zomaar vlakbij
wilde dieren kan komen. Respect voor wie de die
ren zijn en hoe ze leven is vaak ver te zoeken."
Beide biologen zijn het erover eens dat dit verhaal
heel slecht was afgelopen als er leeuwen in plaats
van cheeta's hadden gezeten. Leeuwen zijn veel
krachtiger. Een cheeta is slank en heeft kleinere
klauwen. Een jachtluipaard is echt een sprinter. De
enorme snelheid geeft het dier kracht. Een cheeta
gaat in het wild het liefst voor kleinere gazelles.
Vandaar die focus in Beekse Bergen op het kind.
SCENE3
DR. LAURIE: „En dan reageert die moeder echt
geweldig. Ze doet het goed door het kind op te
pakken en naar de cheeta's te schreeuwen. Ook dat
ga-weg-gebaar is goed. Dan gaan ze meestal ook
weg. Jachtluipaarden zijn van nature niet agressief
maar opportunisten. Zo jagen ze al duizenden ja
ren in Afrika. Er zijn stammen die de dieren vol
gen. Als die dan een prooi hebben gevangen wor
den ze verjaagd en gaan de mensen er met de buit
vandoor. Je kunt een cheeta inderdaad verjagen
door tegen ze te schreeuwen."
WINEKE SCHOO. „Of die moeder nou bewust of
instinctief handelt, weet ik niet, maar ze doet alles
goed. Als ik daar had gestaan, had ik ook het klein
ste kind opgepakt, omdat ik als bioloog weet dat
dat voor de jachtluipaarden de prooi is. Niet ik. Je
moet dat kind uit hun gezichtsveld nemen. Ik zou
de cheeta's blijven aankijken. Nooit omdraaien,
niet gaan rennen. Dat regisseert de moeder alle
maal prima. Ze had ook nog op de grond kunnen
stampen of proberen een grote tak te pakken. Het
gaat erom een onaantrekkelijke prooi te worden
om aan te vallen. Dus maak je groot, bluf, kijk ze
aan want je moet ze afleiden en de jachtmodus
waarin het dier staat doorbreken."
SCENE 4
WINEKE SCHOO: „Dat wil zeggen: 'je bent op
mijn terrein en ik ben opgewonden en pas op of ik
pak je'. Dat stampen is echt bluffen. Leeuwen had
den het gezin ingesloten. Panters zouden aanval
len. Een tijger had ze op de grond geworpen en ze
meteen doodgebeten."
Dus was de familie misschien nooit echt in le
vensgevaar?
DR. LAURIE: „Ze hebben echt geluk gehad. Dit
zijn wilde dieren die hun instinct volgen dan kan
ervan alles gebeuren." Ook achteraf blijft ijzigheid
van de onbekende intrigeren.
WINEKE SCHOO: „Misschien is die vrouw wel
eens op safari geweest. Maar er staan zoveel bor
den in Beekse Bergen, je kunt ze niet over het
hoofd zien. Die moeder heeft van een slechte situ
atie wel het beste gemaakt. Ze is in ieder geval niet
iemand die in een dierentuin heeft gewerkt, want
die zou daar nooit zijn uitgestapt."
Dat auto's slecht zijn voor de ge
zondheid, is al lang bekend. Jaar
lijks leidt vieze lucht volgens het
RIVM tot 1200 longkankergevallen,
5000 spoedopnamen wegens long
en hartziekten en bijna 6900 geval
len van chronische bronchitis. Naar
schatting tussen de 6700 en 12.900
mensen sterven prematuur door
het decennia lang inademen van
vervuilde lucht en fijnstof.
Britse wetenschappers van de
universiteit van Oxford en die van
Bath hebben nu voor het eerst een
prijskaartje gehangen aan door au
to's veroorzaakte luchtvervuiling.
De onderzoekers komen tot hun
schatting door de medische kosten
van aan luchtvervuiling gerela
teerde ziekten zoals COPD in kaart
te brengen. Ook zijn de kosten van
verloren en kwalitatief mindere le
vensjaren in beeld gebracht.
Schade
Op initiatief van Milieudefensie
zijn de uitkomsten vervolgens aan
gepast aan Nederland. De resulta
ten liegen er niet om: de ruim 9
miljoen in Nederland rondrijdende
auto's en bestelwagens leveren de
maatschappij 50 miljard euro ge
zondheidsschade op.
Per auto betreft het 4000 euro
over de hele levensduur (veertien
jaar voor een personenauto, tien
jaar voor een bestelwagen). Dat be
drag is echter een gemiddelde: met
name diesels blijken peperduur. Ie
dere dieselwagen kost de maat
schappij liefst 14.700 euro. Ze zijn
daarmee verantwoordelijk voor
driekwart van de gezondheidskos
ten: 37,3 miljard euro. Ter vergelij
king: benzineauto's leveren
'slechts' 1600 euro schade per wa
gen op, elektrisch auto's zijn met
900 euro per voertuig de beste keus
voor de samenleving.
Volgens Christian Brand van Ox
ford University zijn de Nederlandse
uitkomsten vergelijkbaar met de
Britse. „De meeste mensen weten
dat auto's schadelijke stoffen uit
stoten, maar realiseren zich niet
hoe zorgelijk dat is", vertelt Brand
vanuit Groot-Brittannië. „Ons on
derzoek maakt dat inzichtelijk."
De wetenschapper legt uit dat bij
de berekeningen de werkelijke uit
stoot van auto's is meegenomen.
Die is veel hoger dan de in labora
toriumtesten gemeten emissies.
Deze bleken in 2015 bovendien
slinks gemanipuleerd door autofa
brikanten als Volkswagen.
Volgens Milieudefensie blijft de
overheid te weinig oog houden
voor vieze lucht. „De overheid in
vesteert vooral in méér auto's en
wegen", zegt Anne Knol, campag
neleider verkeer. De belangenclub
pleit voor duurzamer vervoer voor
iedereen, zoals een goede OV en
fïetsinfrastructuur.
Longarts Hans in 't Veen, specia
list in het Rotterdamse Franciscus
Gasthuis, ziet de opinie gelukkig
langzaam keren. „Mede door Mi
lieudefensie, credits voor hen", zegt
de specialist die eind vorig jaar in
een brandbrief aan de Tweede Ka
mer maatregelen vroeg tegen vieze
lucht, samen met 170 longartsen.
DEN HAAG Gemeenten kunnen
volgend jaar bepalen dat tijdens de
jaarwisseling een vuurwerkverbod
geldt. Staatssecretaris Stientje van
Veldhoven (D66, Infrastructuur en
Waterstaat) zei vanochtend dat de
wetswijziging die dat mogelijk
maakt voor 2020 klaar zal zijn.
Nu mogen gemeenten alleen
vuurwerkvrije zones aanwijzen,
maar deze bevoegdheid is in de
praktijk begrensd tot gebieden
waar veel gevaar of zware overlast
dreigt. Die toetsing is nu gekoppeld
aan hoge eisen, om te voorkomen
dat een verbod te lichtvaardig
wordt afgegeven.
Met de wijziging van de wet kan
het afsteken van knallers en pijlen
dus in de hele gemeente aan ban
den worden gelegd. Daarbij zal ook
worden gemonitord wat het effect
van een gemeentelijk verbod is op
het aantal doden en gewonden, en
op de schade aan straten, bushok
jes, gebouwen, enzovoorts.
Dit jaar adviseerde de Onder
zoeksraad voor Veiligheid een lan
delijk verbod op knalvuurwerk en
vuurpijlen in te voeren. Die conclu
deerde dat de veiligheid in het ge
ding is tijdens jaarwisselingen. Elk
jaar valt er gemiddeld één dode en
worden zo'n 11.000 incidenten ge
registreerd. Een landelijk verbod
ging het kabinet echter te ver.
donderdag 20 december 2018
GO
borden niet'
De jachtluipaarden komen tot vlakbij het gezin
en dreigen toe te slaan.
Als de moeder tenslotte als laatste in de veilige
auto is gestapt, gaat de voorste cheeta laag naar
de grond en stampt met zijn voorpoten.
Een dieselauto berokkent de sa
menleving door giftige uitlaat
gassen en fijnstof bijna 15.000
euro aan gezondheidskosten.
Dat becijferen Milieudefensie en
de universiteit van Oxford.
David Bremmer
Marcia Nieuwenhuis
Rotterdam
A Longarts In 't Veen: „Credits
voor Milieudefensie." fotosfg
