II
5
INTERVIEW JOS WIENEN
Criminelen zijn
makkelijker mei
geweld. Dat is
uitermate kwalijk
Burgemeester Jos Wienen van Haarlem wordt
permanent beveiligd. Wat doet het met hem? En wat
is er mis? „Die heftigheid, die boze toon is zorgelijk."
oen Jos Wienen (58)
begin september
twee agenten in burger
aan de deur kreeg, was
zijn eerste gedachte: 'Oh
jongens, is er iets ergs ge
beurd?' Toen de CDA-
burgemeester hoorde dat
hij bedreigd werd, was dat bijna een
opluchting. Maar langzaam werden de
consequenties duidelijk. Permanente
beveiliging bij alles wat je doet. En na
een maand moest hij met zijn gezin het
huis verlaten. „Thuis is de plek waar
je eigen sfeer is. Waar je bezoek ont
vangt. Het is vervelend dat dit tijdelijk
anders is."
„Ik heb geen enkel idee."
„Zo zit ik niet in elkaar. Burgemeester
zijn is een fantastische baan met grote
verantwoordelijkheden. Daar hoort
nu die beveiliging bij. Dat is ongemak
kelijk, maar als ik die verantwoorde
lijkheid niet neem, geef ik toe aan
mensen die denken dat ze met
geweld iets voor elkaar kunnen krij
gen."
„Ik heb natuurlijk wel ideeën, maar
daar ga ik niets over zeggen."
„Voor een bepaalde periode moet je ac
cepteren dat bepaalde dingen lastig
zijn en dat doen we. Maar ik wil er niet
over uitweiden omdat ik daar nu over
denk dat het niet verstandig is."
„Ik heb voor dit beroep gekozen. Als je
er iets verder vanaf staat, zoals mijn ge
zinsleden, is het extra vervelend. Maar
samen komen mijn partner, mijn kin
deren en ik er wel uit. Het helpt dat
mijn kinderen zeggen: 'Nou pap, we
zijn trots op u... En we houden van je."
„Het feit dat anderen moeten werken
voor mijn veiligheid, daar voel ik me
licht ongemakkelijk bij. Aan de andere
kant denk ik: zij doen hun werk zodat
ik dat ook kan doen. Samen zorgen we
ervoor dat het bestuur gewoon door
gaat. En dat we niet opzij gaan voor
dreigementen."
„In strikte zin niet. Ik kan naar alle ver
gaderingen en bijeenkomsten die ik
wil bijwonen. Maar ik kan niet spon
taan op straat een praatje maken of
mijn eigen boodschappen in Haarlem
doen. Dat is heel jammer."
„De meest directe bedreiging die ik
hiervoor ontving, speelde meer dan
twintig jaar geleden. Een man met een
psychisch probleem bleef midden in
de nacht op de bel drukken terwijl hij
allerlei dreigementen riep. Diezelfde
persoon heeft twee weken later ie
mand in de hals gestoken. Die risico's
waren er toen dus ook al.
„Wel denk ik dat we in een verhar
dend klimaat werken, waarbij mensen
op sociale media erg dreigend tekeer
gaan. Die heftigheid, die polarisatie en
die boze toon vind ik een zorgelijke
ontwikkeling.
„Verder zie je dat de criminaliteit
verhardt. Criminelen zijn meer dan
vroeger erg gemakkelijk in het gebruik
van geweld, ook tegen mensen die een
maatschappelijke rol spelen zoals een
officier van justitie, wethouder of bur
gemeester. Dat is zorgelijk en uiter
mate kwalijk."
„Nee. De burgemeester is verantwoor
delijk voor de openbare orde. Dat doe
je in samenspraak met politie en justi
tie. Als er een outlaw motorgang is met
een clubhuis en justitie onderzoekt
strafbare feiten, kan zo'n plek de open
bare orde bedreigen. Mijn taak is dan
het sluiten van het pand. De burger
verwacht dat de overheid efficiënt in
grijpt."
„Je kunt iemand anders het wel laten
doen, maar die krijgt dan hetzelfde
probleem. Ook officieren van justitie
en zelfs journalisten worden bedreigd
vanwege het werk dat zij doen. Stel dat
we met zijn allen zeggen: 'Dit wordt
ons te link, we zijn weg.' Dan laten
we dit land over aan de maffia, aan de
onderwereld die zich aan geen enkele
regel stoort. Dat is niet het land waar
ik voor sta."
„Als het om de huidige polarisatie gaat:
in het asieldebat, waar ik best een rol in
heb gespeeld, heb ik gemerkt dat het
helpt om goed naar elkaar te luisteren.
De grootste tegenstanders op internet
heb ik in mijn vorige gemeente Kat
wijk uitgenodigd aan tafel. We werden
het niet over alles eens, maar de meest
haatdragende teksten werden van in
ternet gehaald. Het gesprek aangaan is
wat we nodig hebben om dingen weer
in proportie te brengen."
„Ik ga nuchter om met deze situatie.
Dat zit deels in mijn karakter, maar
voor een ander deel omdat ik mij veilig
voel in Hoger hand. Dat betekent niet
dat ik denk: 'Mij overkomt niets, want
ik word wel beschermd.' Dan zou die
politiebewaking ook wel weg kunnen.
Nee, het gevoel zit dieper: 'Wat er ook
gebeurt, ik blijf in Gods hand.' Ook als
er iets met mij gebeurt, is dat niet het
laatste woord."
donderdag 20 december 2018
GO
U noemt het tijdelijk. Hoe lang gaat
het duren?
Twijfelt u nooit: moet ik zo wel door
gaan?
U heeft eerder gezegd dat u niet ver
teld is uit welke hoek de dreiging
komt. Heeft u geen idee?
Hoe ervaart uw gezin deze situatie?
Voor hen moet het minstens zo ver
velend zijn.
Is dat het lastigste om mee om te
gaan, de situatie voor uw gezin?
Voor het stadhuis staan zwaarbewa
pende politiebeveiligers. Voelt u zich
daar weieens opgelaten door?
In hoeverre wordt u belemmerd in
de uitoefening van uw vak?
Uw situatie lijkt symbool te staan
voor een tendens waarin bestuur
ders steeds vaker worden bedreigd.
Ziet u dat ook zo?
Is de burgemeester te veel een
crimefighter geworden, zoals wordt
geopperd?
Is de burgemeester dan te veel
het uithangbord van de strijd tegen
misdaad?
- Jos Wienen, burgemeester
Wat kunnen we doen om het klimaat
van verharding te veranderen?
U bent gelovig. Heeft u weieens in
een gebed gevraagd: hoe lang gaat
dit bij mij nog duren?
Koen Voskuil
'We moeten
ons land niet
overlaten aan
de maffia'
