Koerden veroveren laatste stukje IS-kalifaat
Staatssecretaris geeft niet op in strijd tegen alcohol en tabak bij jongeren
3
Een nieuwe 'NIX-campagne' gaat
vandaag van start. Staatssecretaris Paul
Blokhuis van Volksgezondheid roept
ouders op met hun kinderen te praten
over roken en drinken.
'De groepsdruk is het moeilijkst'
Volgens ChristenUnie-bewinds-
man Paul Blokhuis is het nü tijd
om opnieuw aandacht te vragen
voor het antirook- en antidrinkbe-
leid voor de jeugd. „Helaas zijn er
nog steeds minderjarigen die ro
ken of drinken, soms ook overma
tig", constateert de staatssecretaris
in gesprek met deze krant.
Omdat drank schadelijk is voor
de ontwikkeling van jonge herse
nen, lanceerde de overheid vijfjaar
geleden de campagne 'NIX18'. Uit
nieuw onderzoek, dat vandaag
wordt gepresenteerd, blijkt dat die
overheidscampagne in ruim 80
procent van de Nederlandse gezin
nen bekend is. „Het is goed te zien
dat NIX zo is ingeburgerd in de af
gelopen vijf jaar", betoogt Blok
huis. „Maar er is nog een wereld te
winnen."
Tien glazen
Het aantal jongeren (12-17 jaar) dat
aangeeft nooit te drinken is sinds
2013 gestegen van 56 naar 64 pro
cent. In 2013 zei nog 88 procent van
de jeugd nooit te roken, inmiddels
is dit 93 procent. Toch hebben lang
niet alle tieners drank en sigaret
ten afgezworen, tonen onderzoe
ken van het Trimbos-instituut
aan. Eind oktober bleek zelfs dat
het aantal 16-jarige studenten dat
méér dan tien glazen alcohol op
één dag nuttigde tussen 2015 en
2017 was gestegen.
Blokhuis benadrukt dat je 'dit
soort grote veranderingen niet zo
maar in een paar jaar bereikt'.
„Cultuurverandering is een kwes
tie van een lange adem. Ik denk dat
we blij moeten zijn dat een veran
dering van de sociale norm op
gang is gekomen. Tegelijkertijd
moet er ook nog veel gebeuren."
Heel veel tieners spreken af met
ouders dat ze niet zullen drinken
(70 procent bleek in 2017) maar
doen het daarna toch. Wat is daar
volgens Blokhuis aan te doen? „Ik
denk dat het vooral belangrijk is
om nooit bij de pakken neer te
gaan zitten als het een keer niet
goed gaat."
Grofweg driekwart van de ou
ders en tieners vindt het 'normaal'
dat je pas mag roken en drinken
vanaf 18 jaar. Ouders kijken hier
Goed te zien dat NIX
zo is ingeburgerd.
Maar er is nog een
wereld te winnen
met 78,2 procent nog net iets vaker
zo tegenaan dan jongeren (75,4
procent). Dat blijkt uit onderzoek
van PanelWizard dat in opdracht
van het ministerie is uitgevoerd
onder ruim duizend Nederlandse
ouders met thuiswonende kinde
ren tussen de 12 en 17 jaar.
Een nieuwe campagne, 'Ieder
een heeft het over NIX', moet
vanaf vandaag het percentage
drinkende en rokende jongeren
verder terugdringen. Een van de
belangrijkste succesfactoren hier
voor is volgens hem dat ouders
met hun zoons en dochters 'blij
ven praten over roken en drinken'.
Zijn hartenkreet? „Ouders,
maak die afspraak van NIX met je
kinderen. Het werkt echt," zegt hij
stellig. „Probeer steeds opnieuw
het gesprek erover te voeren en on
derbouw het met inhoudelijke ar
gumenten."
Of de ouders zélf de drank ook
moeten laten staan? „Tegen vol
wassenen zou ik zeggen: het is
echt geen probleem om af en toe
wat te drinken. Ik houd zelf ook
van een biertje, maar als je regel
matig te veel drinkt groeit het ri
sico op gezondheidsproblemen."
Volgens Blokhuis zijn er met be
trekking tot alcoholpreventie pas
ook 'goede afspraken gemaakt' in
het Nationaal Preventieakkoord.
„Op allerlei manieren werken we
toe naar 100 procent naleving on
der de 18 jaar, dit doen we samen
met bijvoorbeeld verkopers, ho
reca en sportclubs."
De ChristenUnie-staatssecreta-
ris benadrukt dat het 'gewoon be
ter voor je gezondheid is om niet
te drinken als je nog volop in ont
wikkeling bent'. „Bij kinderen die
volop in de puberteit zitten, lijkt
het vaak alsof er weinig doordringt
van wat je tegen ze zegt. Maar ik
weet zeker - ook uit ervaring - dat
er toch van alles blijft hangen van
dat soort gesprekken. Alle kleine
beetjes helpen."
De aanval op het laatste stukje kali
faat was lastig. Pas na drie maanden
van bloedige gevechten braken de
Syrische Democratische Strijd
krachten met Amerikaanse en
Iraakse steun het verzet van Islami
tische Staat in Hajin. Met de val van
het stadje komt er na drie jaar een
einde aan de ambitie van IS om met
een kalifaat heel de wereld te ver
overen.
De inname van het stadje aan de
Eufraat, op 30 kilometer van de
grens met Irak, is de kroon op het
werk van vooral de Koerdische
strijders, geleid door de YPG-mili-
tie. Zij leverden veruit de grootste
bijdrage aan het offensief tegen IS.
Een strijdmacht van 17.000 Koer
den veroverde dorp na dorp in het
onherbergzame Syrische gouver
nement Deir Ezzor. Ze kregen hulp
van Amerikaanse elitetroepen en
luchtmacht. Het Iraakse leger gaf
artilleriesteun vanaf de andere kant
van de grens.
De verliezen aan beide kanten
waren groot. De Syrische Democra
tische Strijdkrachten verloren vijf
honderd man, Islamitische Staat
ongeveer negenhonderd. Er vielen
ook slachtoffers te betreuren onder
de burgerbevolking. Ten minste 320
mensen verloren het leven, de
t De inname van het
stadje is de kroon op
het werk van de
Koerdische strijders
meesten bij luchtaanvallen ter on
dersteuning van de grondtroepen.
Volgens de overwinnaars is IS nu
veroordeeld tot een guerrillaoorlog
vanuit afgelegen dorpjes in de met
rotsen bedekte woestijn in het
grensgebied. Kolonel Sean Ryan,
woordvoerder van de coalitie,
spreekt van een mijlpaal, „De terro
risten hebben nergens controle
meer over grote groepen mensen.
Ze lopen op hun laatste benen,
maar de strijd is niet over. Ze kun
nen nog altijd toeslaan met gecoör
dineerde aanvallen."
In en rond Hajin zetten de Koer
dische strijders nu alles op alles om
de laatste verzetshaarden van IS te
breken. Naar schatting 5000 IS-
strijders onder wie 2000 Arabische
en Europese terroristen, weigeren
zich over te geven. Zij bieden nog
verzet vanuit grotten en een tun
nelstelsel waar ook hun gezinnen
zich schuil zouden houden.
Volgens Donald Trump zal er
'over een maand in de regio geen
IS-strijder meer te vinden zijn',
maar dat vinden Syrische en Iraakse
overwinnaars 'erg voorbarig'. Na de
val van Hajin dringt zich vooral de
vraag op waar IS-leider Abu Bakr
al-Bagdadi zich ophoudt. Er zijn
aanwijzingen dat hij zich ook in
Hajin schuilhield. De kans bestaat
dat hij zich bevindt onder de laatste
5000 IS-strijders in de woestijn. Er
wordt ook rekening mee gehouden
dat hij al uit oost-Syrië naar Irak is
gevlucht en ondergronds is gegaan.
Abu Bakr al-Bagdadi liet voor het
laatst van zich horen in augustus. IS
publiceerde toen via hun mediaka-
naal al-Furqaan een audio-opname
van ruim 45 minuten. Al-Baghdadi
begon zijn speech door moslims te
feliciteren met het Offerfeest en
riep zijn volgers op 'vol te houden'.
ALCOHOLVRIJ
maandag 17 december 2018
GO
'Ouders, maak de afspraak
van NIX met je kinderen'
Marcia Nieuwenhuis
Den Haag
- Staatssecretaris Paul Blokhuis
Alessandra (13) toont alcoholvrije drankjes. Op de achtergrond
haar ouders Richard en Lieke Lamb. foto frank jansen
Drank is vooral voor
oudere tieners lastig
te weerstaan. Dat
concluderen Lieke en
Richard Lamb, trend-
watchers die vanaf
het eerste uur betrok
ken waren bij de
NIX18-campagne én
ouders van vier tie
ners tussen 13 en 19
jaar. „Een 13-jarige
niet laten drinken is
geen enkel probleem",
zegt moeder Lieke.
„Lastig is een groepje
jongeren van 17 én 18
jaar."
De groepsdruk die
daar soms bij komt kij
ken, maakt het vol
gens de ouders extra
lastig. „Een meisje van
17 wilde bijvoorbeeld
dat onze net 18-jarige
dochter een kratje
bier voor haar ging
kopen", vervolgt Lieke.
In huize Lamb, waar
weinig tot geen alco
hol op tafel komt,
wordt met die verlei
ding gauw korte met
ten gemaakt. De
trendwatchers beto
gen dat er in de afge
lopen vijf jaar 'écht
veel is veranderd'.
„Denk even terug aan
hoe Youp van 't Hek
Buckler belachelijk
maakte", memoreert
Lieke. „Nu zie je
steeds meer alcohol
vrije alternatieven op
de markt komen. Op
de Horecava-beurs
worden in januari 2019
alcoholvrije rum en
wodka gelanceerd."
Richard Lamb: „Niet
drinken en roken be
gint het nieuwe nor
maal te worden."
Met de verovering van Hajin in
Syrië verliest Islamitische Staat
zijn laatste stedelijke bolwerk.
Daarmee is na drie jaar felle
strijd, in het bijzonder van Koer
dische strijders, het kalifaat van
de kaart gegumd.
Hans van Zon
Rotterdam/Hajin
