Zogezien
t
Bonussen PZEM voeden het
beeld van een graaicultuur
Archeon
Opnieuw is er een rel over de salarissen van managers
bij een Zeeuws energiebedrijf. Voor vele tonnen heeft
PZEM aanblijfbonussen verstrekt. De publieke
aandeelhouders - provincie en gemeenten - eisen dat
PZEM daarmee stopt.
Aandeelhouders
vangen al jaren
geen dividend
meer uit het
verlieslatende
energiebedrijf
11
'Criminelen
worden
inventiever'
Bekijk alle uitjes op pzc.nl/winteruitjes
dealers, wiettelers en pillenma-
kers actief. De absolute top be
staat uit tien tot vijftien grote
drugsbazen, die soms al sinds de
jaren 90 actief zijn. Namen zijn
Bureau Beke niet bekend.
Politiechef Hanneke Ekelmans
kan zich in die conclusie vinden,
al waagt ze zich niet aan aantal
len. „Criminele verbanden hou
den zich niet aan provinciegren
zen, maar je komt wel degelijk
uit bij een beperkte groep die in
de toplaag zit en aan de touwtjes
trekt. We weten vrij aardig wie
we moeten hebben. Heel veel
lijntjes komen steeds bij de
zelfde mensen samen."
Sinds vijfjaar richt de
Taskforce Brabant-Zeeland zich
op de ondermijnende criminali
teit in deze provincies. Door
slim samen te werken tussen ge
meenten, politie en OM, maar
ook de Belastingdienst en de
FIOD, steeg het aantal opgerolde
drugslabs aanzienlijk. Maar de
werkwijze kenmerkte zich tot
nu toe door vaak de korte klap
toe te passen. Bij een opgerolde
hennepkwekerij werden wel de
direct betrokkenen gepakt, maar
de uiteindelijke opdrachtgever
bleef buiten schot. En dat moet
veranderen.
Ontmantelde kwekerijen wor
den simpelweg afgeboekt als be
drijfsrisico, schrijft Bureau Beke.
En door de hogere pakkans zijn
criminelen inventiever gewor
den. Hennepkwekerijen worden
bijvoorbeeld regelmatig met een
stofzuiger schoongemaakt, om
dat in strafprocessen uit de hoe
veelheid stof in de ruimte werd
berekend hoeveel oogsten zijn
gedraaid. „Criminelen worden
inventiever", beaamt burge
meester Weterings. „Kwekerijen
vind je onder volledig afgegra
ven tuinen, die bereikbaar zijn
via een jacuzzi die eigenlijk een
andere functie heeft. Of ze lig
gen onder mestverzamelpunten.
Er wordt veel meer in geïnves
teerd. Kennelijk loont dat nog
steeds."
Een impuls van 25 miljoen
euro vanuit het Rijk én intelli
gente opsporing moeten de mis
daadbestrijders bij de absolute
top brengen. Zo is een Smartcell
Finding Money opgericht,
waarin knappe koppen fiscale
informatie koppelen aan open
source informatie, zoals sociale
media. „We hebben ons laten
helpen door Defensie, waar ze
vooroplopen in intelligence"ver
telt Caspar Hermans. „Hun me
thodiek hebben we toegepast op
een wijk in Brabant. Meteen
kwamen vitale onderdelen in
beeld, zoals administratiekan
toortjes en financiële adviseurs,
die daarvoor nog onder de radar
waren gebleven."
Alle drie zouden graag nog
meer geld ontvangen voor de
grote follow-the-money-onder-
zoeken, die de honderden mil
joenen euro's van de drugsmaf
fia aan het licht moeten brengen.
„Wij vonden die schikking met
ING van 775 miljoen euro wel
erg geschikt om over te maken
aan het opsporingsapparaat",
zegt Hermans. „Wij moeten qua
investering concurreren met an
dere overheidsdomeinen. Maar
waar staat de democratische
rechtsorde nu het meest op het
spel? Volgens ons is dat hier."
De aandeelhouders zijn witheet.
Afgelopen woensdag maakte ge
deputeerde Carla Schönknecht
van haar hart geen moordkuil in
de algemene aandeelhoudersver
gadering. Maak een eind aan de
bonuscultuur bij PZEM, was haar
heldere boodschap aan de Raad
van Bestuur en Raad van Commis
sarissen. Ze sprak voor alle aan
deelhouders, dus ook voor alle
Zeeuwse gemeenten. Aanblijfbo
nussen tot wel de helft van het
jaarsalaris zijn niet te rijmen met
een energiebedrijf dat verlies
maakt, vinden ze.
Nu hebben de aandeelhouders
maar beperkt invloed op de sala
rissen en bonussen bij PZEM. Het
lijkt er vooralsnog niet op dat de
top van PZEM meteen zwicht. Uit
het verweer van president-com
missaris Gerard van Harten van
PZEM viel woensdag op te maken
dat het energiebedrijf medewer
kers op sleutelposities koste wat
kost binnenboord wil(de) houden.
„De aanblijfbonussen waren
noodzakelijk om de continuïteit
van het energiebedrijf te waarbor
gen", sprak Van Harten, die de ge
moederen onder de aandeelhou
ders tegelijkertijd probeerde te
sussen met de bijzin: 'Ik begrijp de
commotie'.
Er kwam vanachter de bestuurs
tafel geen keihard 'ja, beste aan
deelhouders, we gooien het bo-
nusbeleid overboord'. PZEM be
vindt zich immers in een lastig
parket. Het energiebedrijf waarin
de energiecentrales zoals de kern
centrale en de Sloecentrale van het
toenmalige brede energiebedrijf
Delta ziin ondergebracht, draait
door de lage energieprijzen jaar
lijks vele miljoenen verlies. Omdat
de provincie en gemeenten de risi
co's als eigenaar van een verliesla
tend commercieel bedrijf te groot
vinden worden, is dan ook aange
drongen op verkoop van bedrijfs
onderdelen van PZEM. Het Rijk is
in dit scenario om hulp gevraagd
voor een oplossing van de kern
centrale.
Dat soort onderzoeken leidde
tot onzekerheid op de werkvloer,
zegt de top van PZEM. Deskundig
personeel zou driftig kunnen gaan
solliciteren. Daarom besloot de
PZEM-directie medewerkers op
sleutelposities een aanblijfbonus
tot de helft van het salaris te ge
ven.
De woede van de aandeelhou
ders is te begrijpen. Ze vangen al
jaren geen dividend meer uit het
verlieslatende energiebedrijf.
Daarnaast gaat het per persoon om
grote bedragen. De weg gereorga
niseerde directeur van de energie
handelstak, die per 1 januari zijn
baan verliest, krijgt naast een aan-
bliifbonus ook een vertrekoremie
mee. Zijn jaarinkomen zou daar
mee oplopen tot een half miljoen
euro.
Het is ook niet de eerste keer dat
de aandeelhouders aan de bel trek
ken. Eerder maakten ze bezwaar
tegen de aanblijfbonus die alge
meen directeur Frank Verhagen
vorig jaar kreeg toen hij nog finan
cieel directeur was. Hij beurde een
'blijfbonus' van 166.650 euro. Sa
men met zijn pensioenlasten, on
kostenvergoeding en 'blijfbonus'
was PZEM in 2017 582.000 euro
aan hem kwijt.
Het Zeeuwse energiebedrijf
heeft ook een geschiedenis van sa-
larisrellen. Terwijl personeel van
het destijds noodlijdende Delta in
onzekerheid verkeerde over hun
baan, weigerde topman Arnoud
Kamerbeek in 2016 zijn exorbi
tante salarisverhoging (van
400.000 euro naar 520.000 euro)
terug te draaien. Hij vertrok uit
eindelijk met acht ton.
Bonussen zijn per saldo ineffec
tief, blijkt uit onderzoek. De druk
om doelen te halen wordt zo hoog
dat managers aan creativiteit in
boeten. Maar nog meer voeden ze
het beeld van een gewetenloze
graaicultuur. Iedereen herinnert
zich bankiers die tijdens de finan
ciële crisis nog doodleuk miljoe
nen euro's aan bonussen in hun
zak staken. Dat gevaar ligt nu ook
op de loer. De gemiddelde
Zeeuwse belastingbetaler, die in
direct opdraait voor de verliezen
van PZEM, ziet volgend jaar zijn
energierekening met 360 euro stij
gen, terwijl managers bij PZEM
zomaar een ton opstrijken. De
aandeelhouders kunnen dat moei
lijk aan de Zeeuwse bevolking ver-
koDen.
Van VOOr 16,45
'cheon
PC ZATERDAG 15 DECEMBER 2018
Caspar Hermans (Taskforce),
burgemeester Theo Wete
rings van Tilburg en politie
chef Hanneke Ekelmans
(vlnr). FOTO KOEN VERHEI JDEN
FRANK BALKENENDE
Vier de winter! Ontdek de winterse wereld in de preshistorie,
Romeinse tijd en de middeleeuwen. De eerste sneeuw is al gevallen
en de hele familie kan genieten van de oud-Hollandse winter
in Archeon met vele activiteiten. Volop ijspret op de overdekte
ijsbaan en de Tijd-tovenarij show, van Tovenaar Trucasius, neemt
je gemakkelijk terug in de tijd. Bewonder de tentoonstelling
"Ontstaan van Holland" met "Het Hollandse Huis-van Gerulf tot
"onze" Floris". Na afloop lekker genieten van de koek en zopie
of een heerlijke pannenkoek dat kan allemaal in Archeon.
Ga naar pzc.nl/archeon Tickets zijn geldig t/m 29 maart 2019
1b
jnnr
