Ilc heb geleefd
'Vroeger wisten mensen hoe
ze zich moesten gedragen'
21
'Ze heeft al haar
politieke kapitaal
in brexit zitten'
'Ik wil
niet op
de bank
blijven
zitten tot
ik 36 kilo
weeg'
Britse media over haar geschreven
als mogelijk toekomstig leider van
de partij."
Livestro ziet een serieuze en
sympathieke parlementariër ('en
dat waren ze lang niet allemaal').
Een dossiervreter ook. En belang
rijk: „Ze maakte geen vijanden."
'Voordringers'
Ze maakt pas echt naam als ze in
2010 minister van Binnenlandse
Zaken wordt. Het departement
wordt tegelijk 'de begraafplaats'
genoemd: bewindslieden vallen er
bij bosjes. May niet. Premier Ca-
meron kan op haar leunen. Ze be
looft én levert. May buigt de crimi
naliteitscijfers om, hervormt de
politie en pakt corruptie aan. Een
grote groep Britten waardeert haar
keiharde standpunten op immi
gratie. De cijfers moeten omlaag,
zegt ze klip en klaar. En hoewel ze
die belofte niet waarmaakt, levert
het de Conservatieve Partij wel
kiezers op.
Ook later, tijdens de brexit-onder-
handelingen hamert ze op het on
derwerp. „Het beëindigen van het
vrije verkeer van personen werd
haar belangrijkste rode lijn", zegt
Livestro. „Ze denkt dat kiezers
willen dat de overheid uitstraalt
dat ze controle heeft over immi
gratie. Daar gaat ze niet altijd chic
mee om: ze noemde migranten
eerder 'inwoners van nergens',
en EU-burgers 'voordringers'."
Als premier Cameron na de
uitslag van het brexit-referen-
dum vertrekt, stapt May uit zijn
schaduw. Even lijkt ze die sterke
leider waar het Verenigd Ko
ninkrijk naar hunkert. Maar ze
gooit haar eigen glazen in als ze
vervroegde algemene verkiezin
gen uitschrijft. Het plan: haar
Conservatieve meerderheid ver
groten. Uitkomst: de verkie
zingscampagne mislukt
totaal.
Mays tekortkomin
gen worden pijnlijk duidelijk.
Ze heeft moeite met spontane
momenten, zoals bij ontmoe
tingen met kiezers. Tv-optre-
dens zijn al even ongemakke
lijk. Ze dreunt oneliners op
die soms niet eens op de ge
stelde vragen slaan. Door
haar robotachtige optreden
krijgt ze de bijnaam May-
Bot. De slotsom is een
vernederende verkie
zingsuitslag, waarbij
de Conservatieven hun meerder
heid verliezen.
Na de verkiezingsramp begin
nen partijgenoten te morren en
staat haar positie voortdurend ter
discussie. Haar leiderschapsstijl
maakt dat niet beter: May houdt
haar kaarten graag dicht tegen de
borst, en staat erom bekend maar
een heel klein kringetje vertrou
welingen te hebben.
„May heeft nooit een kliek om
zich heen gehad zoals Cameron
die had", zegt politicoloog Simon
Usherwood. „Ze betrekt maar wei
nig mensen bij haar beslissingen.
Haar zwakke punt." Haar kabinet
voelt zich regelmatig gepasseerd
als ze het weer eens meedeelt wat
haar beslissing is. Brexit-minister
Dominic Raab stapt zelfs om die
reden op.
Dus staat ze steeds vaker alleen
in een verdeeld land, een verdeeld
parlement en een verdeeld kabi
net. Zeker als het om de brexit
gaat. Maar ze houdt zich onverbe
terlijk optimistisch en standvastig.
Typisch May, vindt Usherwood.
„Het is duidelijk dat ze vindt dat
ze een taak heeft: het Verenigd Ko
ninkrijk uit de Europese Unie
loodsen. Daar heeft ze al haar poli
tiek kapitaal in zitten."
Om dat doel te bereiken, moet
alles wijken. Als het in een inter
view gaat over het risico dat de
medicijntoevoer hapert in geval
van een chaotische brexit zonder
deal, gooit de normaal zo gesloten
May haar persoonlijke leven in de
strijd. „Dat raakt mij ook persoon
lijk. Ik ben diabetespatiënt. Mijn
insuline-injecties komen uit De
nemarken. Ik weet dat dit een ont
zettend belangrijk onderwerp is."
Alles om het Britse volk en parle
ment te overtuigen.
De komende weken wor
den cruciaal voor de ge
plaagde premier, die zich
ondanks alles ge
steund weet door een
groep medestanders,
zoals kabinetscollega
Alan Duncan. Hij
spreekt van een co
meback. „Haar re
putatie is verbe
terd. Iedereen
heeft respect voor
haar stevigheid. Ze
is betrouwbaar. Al
die mannen probe
ren haar pootje te
lichten, maar ze zit er
nog steeds. Ze is niet
weg te krijgen."
Tenzij het Britse
parlement zich
dinsdag zo uitge
sproken van May en
haar brexit-deal af
keert, dat zelfs zij
het bijltje erbij
moet neergooien.
Annemarie Haverkamp praat met mensen over hun leven en het einde dat nadert.
oe oud Mira is geworden,
weet Fia Gaillard (66) niet
precies. Mira kwam uit
Griekenland, daar leefde
ze in een container op de
parkeerplaats van de Lidl. „Op een
gegeven moment waren we samen
ziek, gingen we samen dood", vertelt
Fia. „Maar zij ging eerder."
Vijf jaar woonde de zwerfhond bij
haar en haar man in Tilburg. In het
begin ging het voor geen meter.
Thuis was Mira een schat, maar zodra
er andere honden in de buurt waren,
beet ze van zich af. Toen het beest
een hap uit haar echtgenoot nam,
was de maat vol. Misschien was een
spuitje het beste, dacht de Brabantse.
Als laatste strohalm bezocht ze een
soort hondenfluisteraar. Die begreep
de hond en leerde Fia hoe ze met haar
om moest gaan.
Uiteindelijk kreeg Mira dit jaar
toch een spuitje, maar niet omdat ze
vals was. Mira zat onder de tumoren.
De dierenarts kwam aan huis. „We
hebben nog even haar mooie oortjes
geaaid en 'dag lieve meid' gezegd.
Toen ging ze met de dierenarts mee
het busje in. Dood."
Fia Gaillard hoopt dat het bij haar
ook zo gaat. Dat ze sterft op het mo
ment dat het klaar is. En dat iedereen
dan het gevoel heeft dat het goed is.
Inmiddels is ze zelf een soort hon
denfluisteraar, maar dan voor haar ei
gen soort. Ze leert mensen hoe ze
zich moeten gedragen als er een kan
kerpatiënt voor ze staat. „Er is zo veel
ongemak. Sommigen beginnen met
een over hun tante Joke die ook kan
ker had en op een gruwelijke manier
aan haar eind kwam."
Om die pijnlijke momenten te
voorkomen, trekt Fia bij een ontmoe
ting eerst tien minuten uit om de
stress bij haar gesprekspartner weg te
nemen. „Anders hebben we er allebei
niks aan." Mensen zeggen de stomste
dingen, vindt Fia. Dat ze voldoende
vitamine B moet slikken. Of 'beter
schap', bij wijze van afscheid. „Ik zeg
dan weieens venijnig: 'Is goed joh, we
sturen nog wel een kaart.' Maar dat
grapje hebben ze meestal niet door."
Fia wordt niet meer beter. Op scans
zie je dat haar skelet gevlekt is als een
tijgervel. Soms zweeft ze van de mor
fine, de botkanker is erg pijnlijk.
Maar omdat ze nog helder wil kun
nen functioneren, probeert ze de do
sis zo laag mogelijk te houden en
doet ze vrijwilligerswerk. „Ik wil niet
op de bank blijven zitten tot ik 36 kilo
weeg."
Haar gewicht schommelt nu nog
rond de 90 kilo. Dat leidt ook weer
tot ongemakkelijke situaties. Mensen
die zeggen dat ze er hartstikke goed
uitziet. „Ze verwachten bij een kan
kerpatiënt een Biafra-look. Ik krijg
dan het gevoel dat ik moet bewijzen
hoe ziek ik wel niet ben."
Fia haast zich te zeggen dat de
mensen het heus niet slecht bedoe
len, ze schieten gewoon in de paniek.
„Ik vertel vlug wat er met me is, mas-
seer het gesprek en vraag of er iets is
wat ze willen weten. Dat haalt de kou
uit de lucht."
Vroeger wist de hele straat het als
op nummer 23 iemand lag dood te
gaan. Zodra de pastoor het huis bin
nenging, snelden de buren naar bui
ten om volgens traditie kippensoep
te brengen. „Mensen wisten hoe ze
zich moesten gedragen."
Fia komt uit een grote Brabantse
familie, veel tantes zijn al overleden.
Familieleden overlegden met elkaar
wie wanneer zou waken. Hoewel ze
zelf niet in God gelooft, vindt de Til-
burgse het zonde dat met het weglek
ken van het geloof uit de samenle
ving ook de rituelen zijn verdwenen.
„We zijn niet meer gewend met de
dood om te gaan, we zijn onze hand
vatten kwijt." Gevolg: vermijdings
gedrag en gestamel op straat.
Als haar energie het toelaat, geeft ze
gastlessen op het roe. Laat ze zien dat
de patiënt gewoon een mens is en dat
leerlingen haar alles kunnen vragen.
Fia koestert die uurtjes, waarin altijd
veel wordt gelachen. Tot ze vorig jaar
ziek werd, werkte ze als ploegleider
in een fabriek van Bosch. Ze was dol
op het oplossen van communicatie
problemen.
„We doen zo ingewikkeld allemaal.
Dezelfde emotionele spanning die
het woord kanker oproept, kleeft in
ons land ook aan homoseksualiteit of
huidskleur. Waarom zo krampachtig,
denk ik dan. Waarom kunnen we
niet gewoon vragen: 'Jij bent dus
homo, hoe is dat nou?' Of: 'Vertel
eens over jouw kanker.'"
Wees eerlijk, praat met elkaar en
zeg wat je in elkaar waardeert. Dat is
Fia's boodschap voor de achterblij
vers. En ook: lach erom!
Over de parallel met haar zieke
zwerfhond Mira maakte ze het
boekje Mijn hond en ik gaan dood. 'Ik
ben gelukkig', schrijft ze in het voor
woord. 'Deze maanden hebben me
lucht gegeven, lucht waarin mijn
hart kon leren wat ik nog te leren
had.'
GO ZATERDAG 8 DECEMBER 2018
missie
FOTOFAM. GAILLARD
Fia Gaillard
met Sammy,
haar andere
hond.
Wilt u ook
uw verhaal
vertellen?
Annemarie@
persgroep.nl