Ze schrijft over
dingen die we
allemaal hadden
kunnen zien
SCHRIJVER LEEST
'Ik had
graag met
Darwinop
de Beagle
gezeten'
in heldere taal. En ja, grappig is het ook
vaak. Omdat de mens, met al zijn getob en
gedelibereer, nu eenmaal grappig is - en
tragisch, waarbij de relativering maar het
beste in de vorm van humor kan komen.
Of toch van verdriet, zoals in dit gedicht:
VRAAG
Hoe is dat zo geworden
Van altijd komen slapen
Tot nooit meer willen zien?
De duidelijkste opvolger van Judith Herz-
berg is Tjitske Jansen, ook een publieks
lieveling. Jansen heeft een genadeloos oog
voor de obsessies en hersenkronkels waar
mee we elke dag weer bezig zijn, omdat we
nu eenmaal allemaal mensen zijn met rom
melige gedachten. Het is niet zo moeilijk
om de invloed van Herzberg aan te wijzen
in de gedichten van veel andere dichters.
Zonder Herzberg geen Tjitske Jansen,
en ook de poëzie van bijvoorbeeld Ester
Naomi Perquin en Hagar Peeters zou er
zonder haar waarschijnlijk anders uit
hebben gezien.
Judith Herzberg zou je 'een wijzende
dichter' kunnen noemen. Dat is misschien
ook de motor achter die veelgeroemde her
kenbaarheid en toegankelijkheid van haar
werk: ze maakt je bewust van dingen die je
de hele tijd zelf al dacht en ziet. Ze wijst je
op wat in je leeft. Ze schrijft, zoals elke
goede theaterschrijver (want dat is ze ook)
zoals mensen praten. En in gewonemen
sentaal vestigt ze de aandacht op dingen die
we allemaal hadden kunnen zien, als we
dezelfde opmerkzaamheid bezaten voor
alle rode lampjes in dit bestaan. Maar dat
doen we niet.
Daarom is het goed dat we Judith Herz
berg hebben, en meer dan terecht dat haar
de Prijs der Nederlandse Letteren is toege
kend.
Marcel Haenen (58)
schreef de biografie
De bokser over
advocaat Max
Moszkowicz.
Ik lees nu
In mijn jeugdjaren
verslonden
CHArles
de®
beagle
Het boek dat ik zelf had
willen schrijven
Het boek dat ik wil
herlezen
Gelezen als fan
Lezen
TEKST PETER SIERKSMA
John Steinbeck
East of Eden
„Toen ik mij verdiepte in het
leven van Max Moszkowicz,
ontdekte ik dat hij zijn plei
dooien vaak doorspekte met
literaire citaten, bijvoorbeeld
van John Steinbeck. Regelma
tig noemde hij hem in de recht
bank abusievelijk 'Bechstein'.
Met literaire verwijzingen naar
grote thema's als recht en on
recht en goed en kwaad wilde
Moszkowicz imponeren. Dat
ging hem goed af. Zo goed dat
ik Steinbeck, of 'Bechstein', nu
aan het lezen ben."
Jan Cremer
Ik Jan Cremer
„Op school liep ik weg met de
Tachtigers. Vooral de gedichten
van Willem Kloos vond ik
prachtig. Ik kende ze uit mijn
hoofd. Later las ik Ik Jan
Cremer, met dank aan mijn ou
dere broer Rob. Om dat boek
heb ik zo verschrikkelijk gela
chen dat ik, gezeten in de bus,
bijna vergat uit te stappen.
Ik ging er helemaal in op."
VINTAGE
The Wo
Charles Darwin
De reis van de Beagle
„Niet omdat het zo geweldig
goed geschreven is, maar om
de reis zelf. Ik vind het zo fasci
nerend wat Charles Darwin tus
sen 1831 en 1836 aan boord
van de Beagle heeft gezien,
ontdekt en meegemaakt. Ja,
daar was ik als embedded jour
nalist graag bij geweest om er
verslag van te doen."
Willem Elsschot
Het dwaallicht
„Dit verhaal is zo geniaal en
eenvoudig. Het draait om een
paar vreemdelingen in Antwer
pen, op zoek naar een lekker
wijf dat toevallig ook nog eens
Maria heet. Simpeler is nauwe
lijks denkbaar. Hoe Elsschot
dat kerstverhaal dan kleur
geeft: ik vind het 't allermooiste
wat ooit geschreven is."
Apsley Cherry-Garrard
The Worst Journey in the
World
„In de loop der jaren heb ik een
grote interesse voor pinguïns
ontwikkeld. Dit is een van de
waanzinnigste boeken die ik
op dit gebied gelezen heb.
Als jonge onderzoeker maakt
Apsley Cherry-Garrard deel uit
van de roemruchte Zuidpool
expeditie van kapitein Scott in
1911. Anders dan Scott en vier
andere collega's keert hij terug.
Met, je gelooft het of niet, drie
eieren van de keizerpinguïn. Zo
bizar: terwijl iedereen aan het
overleven is in de barre kou,
zoekt hij 35 dagen onafgebro
ken naar die eieren die hij ver
volgens beschermt alsof het
zijn eigen kinderen zijn."
WG
ZATERDAG 8 DECEMBER 2018 35
