Hoe kunnen
we ons wapenen
tegen de klimaat
veranderingen?
'Het biologisch
boeren past
beter bij ons'
DE MEIJER-HAAK
Lozeschorweg 1
4542 PP Hoek
Martin de Meijer en zijn
vrouw Carla de Haak zijn
agrariër in hart en nieren.
Beide hebben ze hun ouders
opgevolgd en de ouderlijke
bedrijven in Waterlandkerkje
en Hoek samengevoegd
tot één groot agrarisch
bedrijf met meer dan tweehonderd hectare landbouwgrond waar ze onder andere
aardappelen, wintertarwe, wortelen, suikerbieten, bruine bonen, witlof en andere
gewassen telen.
Proefboerderij Rusthoeve in Colijnsplaat is een onderzoeks- en
demonstratiebedrijf voor de akkerbouw met als missie om nieu
we kennis te ontwikkelen, bestaande kennis te implementeren
en dit te delen met agrarische ondernemers.
Vanuit het keukenraam van René en Christine de Wilde zie je de
gitzwarte koeien in de wei staan. "Kijk, die is vannacht geboren",
zegt René, terwijl hij glimlachend op een kalfje wijst dat vrolijk
rond rent.
www.proeftuinprecisielandbouw.nl
Als agrariër kom je niet uit onder het gebruik van meststoffen en bestrijdingsmiddelen, maar Martin wilde zijn bedrijf
graag zo duurzaam mogelijk maken en toen hij iets las over de Nationale Proeftuin Precisie Landbouw (NPPL) was zijn
interesse meteen gewekt. "NPPL is een project van het Ministerie van Landbouw, omdat zij vinden dat er preciezer
gewerkt moet. Niet meer middelen dan nodig, op de juiste plaats en op het juiste moment. De hoeveelheid mest en
bestrijdingsmiddel die je nodig hebt is afhankelijk van de grond. Op de ene plek heb je meer nodig en op andere
plekken heb je bijna niets nodig. Onze percelen bestaan uit verschillende gronden en daarnaast heb ik veel overlast van
vrij levende aaltjes. Op de ene plaats spuit ik schade en op de andere plaats is de inzet veel te licht. Die gegevens bij
elkaar maakte het voor mij interessant om mee te doen met dit project. Er waren 57 aanmeldingen voor dit projecten ik
ben blij dat ik als één van de zes ben uitgekozen om mee te doen. Nu krijg ik hulp van Wageningse experts om concreet
aan de slag te gaan met toepassingen van precisielandbouw. Je moet wel echt actief mee gaan doen, niet alleen op je
bedrijf zelf, maar je moet het ook uitdragen via blogs en social media. Je moet daar wel een beetje een mens voor zijn.
Het kost heel veel tijd, maar ik vind dit echt leuk en zie het ook als een investering in mijn bedrijf."
Het boerenleven van
Met name voor dat laatste organiseert Rusthoeve regelmatig bijeenkomsten, variërend van
grote evenementen met zo'n 2.500 bezoekers tot kleinere, themagerichte bijeenkomsten
of excursies. Half november verzorgde Rusthoeve in samenwerking met Delphy, ZLTO,
Fooddelta Zeeland, het ZAJK (de Zeeuwse jonge boeren) het symposium 'Naar een
klimaatbestendige akkerbouw 2025'.
Al enige jaren achter elkaar hebben we in de akkerbouw te maken gehad met extreme
regenval en dit jaar kregen we ook te maken met extreme droogte met hoge temperaturen.
Deze omstandigheden hebben uiteraard effect op de opbrengst van de gewassen en het
daarbij behorende saldo. De verwachting is dat deze extreme situaties vaker voor gaan
komen, maar wat kunnen we in de toekomst verwachten en hoe denken we ons hier tegen
te wapenen?
Tijdens het symposium ging Rusthoeve samen met sprekers, telers en andere betrokkenen
op zoek naar antwoorden op dit dilemma. Volgens de visie van spreker Jaap van Wenum
(LTO Nederland) moeten we in Nederland werken aan een koppositie in kringlooplandbouw
waarbij er zo min mogelijk afval en emissies vrijkomen. Cees van den Bos van de Rabobank
gaf in zijn lezing een beeld van de gevolgen van de klimaatveranderingen op wereldniveau.
De gehele wereldbevolking groeit, maar de productie staat onder druk. Als oplossing bracht
hij onder andere betere technieken, goede zorg voor de bodem en klimaatneutraal werken
naar voren. Als afsluiter sprak Gerrit Hiemstra. Hij wist iedereen te doordringen van de
In dezelfde periode openden ze een winkeltje bij hun boerderij waarin ze het vlees van
hun eigen koeien verkopen. Daarna begonnen René en Christine ook met het leveren aan
andere partijen. Om het bedrijf nog rendabeler te maken was schaalvergroting nodig.
De veehouderij is René met de paplepel ingegoten. Zijn vader en moeder hadden vroeger
melkvee en als klein jongentje wilde René al boer worden. Samen met zijn vrouw Christine
maakte hij de overstap naar vleesvee. "We fokten hiervoor de dikbil, maar dit ras had wel een
aantal nadelen", vertelt René. "De bevallingen vinden vrijwel altijd plaats door middel van
een keizersnede, dat is belastend voor het dier en erg kostbaar. Daarnaast heeft dit ras vrij
veel antibiotica nodig. Al met al kostte het elk jaar heel veel geld."
Dat kostenplaatje zorgde ervoor dat René en Christine zes jaar geleden serieus overwogen
om de handdoek in de ring te gooien. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en ze
gingen zich eerst eens verdiepen in de mogelijkheid om over te schakelen op een ander ras.
Tijdens hun zoektocht ontdekten ze de Aberdeen Angus en ze besloten uiteindelijk om in
één keer over te schakelen op dit, destijds nog vrij onbekende, ras. "Achteraf gezien is dat
wel een heel rigoureus besluit geweest", geeft René toe. Helemaal omdat ze tegelijkertijd
besloten om volledig biologisch te gaan boeren. "Dat was in ons geval ook wel een logische
stap", licht Christine toe. "Het biologisch boeren past beter bij ons en we hebben heel veel
percelen van Natuurmonumenten en die zijn al biologisch."
