WIM HOFMAN
Straf
9
Resten uit middeleeuwen duiken op bij herinrichting Oostkapelle
■wan
cb-
Aadertb ck. Z&M
jdmS (te- zcw,
dM cjt^
da.
Lichamelijke straf was in mijn jeugd heel gewoon.
Als je niet deed wat er gezegd werd (zo heette dat),
kon je een tik krijgen, zowel thuis als op school.
Geen wonder dat veel kinderen liever hun tijd op straat
doorbrachten. Je kon een klap voor je kop krijgen, een
pak op je billen met de mattenklopper of een tik met de
pook of iets anders wat voorhanden was: een bezem,
een kleerhangertje.
Op school had men ook een reeks straffen. In de hoek
staan of op je knieën voor het bord zitten. Je kon daar
ook een tik krijgen en ik herinner me een onderwijzer
die smeet met de borstel waarmee het bord werd
schoongeveegd. Zelfs als hij mis gooide, raapte hij het
ding niet eens zelf op.
Opvoeden bestond verder nogal eens uit bangmakerij.
Dan hoorde je dat, als je zo doorging, er niks van je te
recht zou komen. Ik kon me niet goed voorstellen wat
dat 'niks' dan was. In november begon men te dreigen
met Sinterklaas die kinderen meenam naar Spanje en
met Zwarte Piet die een roe had. Dat laatste heb ik ge
weten.
In het K.M.T. in Vlissingen werd een Sinterklaasfeest
gehouden door de K.A.V. Op een bepaald moment werd
ik door andere kinderen gewaarschuwd dat ik bij Sint
Nicolaas moest komen. Daar stond ik dan en bij hem
stonden twee Zwarte Pieten, compleet met jute zak en
een uit twijgen bestaande roe. Sinterklaas legde me uit
dat ik nogal eens stout was en dat ik straf had verdiend.
Ik hield uit voorzorg mijn twee handen voor mijn broek,
maar dat bleek onverstandig. Een van de Pieten sloeg
me zo hard op mijn vingers dat ik geen pepernoot meer
kon vasthouden.
Je leerde al vroeg pijn verbijten. Jongens huilden in
die tijd niet in het openbaar, maar het meest nare was
dat ik helemaal niet wist wat ik fout had gedaan en ik
voelde me gegriefd. Men verzon voor kinderen allerlei
straffen. Ook minder lichamelijke.
Strafregels schrijven bijvoorbeeld
werd meer en meer gangbaar. Zo
kreeg ik ooit straf, omdat ik een
tweede stem probeerde te fluiten bij
het lied: 'Door berg en dal klinkt
hoorngeschal'. Ik vond het nog een
mooi lied ook, maar dat telde niet. Ik
moest honderd maal schrijven: 'Ik
mag niet fluiten tijdens de zangles'.
Maar zo'n straf was voor mij een
fluitje van een cent.
ck csnaéf
dk yM/ vy
ik am<d
ük mad
/YVUtCp YlAbn
f<\<SA/ /iw).
Mij
MAX
%W
<YUOf
tAAV
'/TUif
Jdmh/1
da-,
deze
M Zi -
<k XOMaXffê
cijy zaAcfis
(ML- XtVMty
aa
Ajl- XouAmAj
ch- ÏMia
da tc
dn- xc
„tdiws da
Archeoloog Bernard Meijlink is
enigszins verrast door de vondst,
omdat de skeletten buiten de gren
zen van het kerkhof liggen. „Maar
wel in de buurt wat bewijst dat
Oostkapelle destijds een grote ge
meenschap was."
Volgens hem liggen de skeletten
in 'de katholieke traditie'. Dat wil
zeggen; het hoofd naar het westen,
de voeten naar het oosten zodat ze
op de dag van de wederopstanding
Christus' komst in het oosten tege
moet kunnen zien. Na de vondst
van de eerste skeletdelen is de Wal-
cherse Archeologische Dienst erbij
gehaald en zijn enkele archeologen
ter plaatse om alle vondsten veilig
te stellen.
Groepsgraven
Het gaat tot nu toe om veertig indi
viduele skeletten die volgens Meij
link vrijwel compleet zijn en ook de
nodige skeletdelen. Een deel van de
skeletten ligt in groepsgraven. „Dat
is niet vreemd. Het was destijds de
gewoonte om mensen die geen
geld hadden voor een begrafenis in
zo'n groepsgraf aan de noordkant,
de schaduwkant, van de kerk te be
graven."
De skeletten liggen in lagen op
elkaar. Dat is volgens Meijlink ook
niet bijzonder omdat de oudste,
vermoedelijk, uit de dertiende
eeuw komen. En de jongste uit de
zestiende eeuw. „Het gebeurde va
ker dat de een dode boven op een
'oudere overledene' werd begraven.
Hij kan de ouderdom ruw bepa
len aan de hand van andere vond
sten, zoals aardewerk bij een van de
onderste skeletten en een potje bij
een van de bovenste. „Dat aarde
werk komt uit de twaalfde eeuw en
het potje uit het midden van de zes
tiende." Hij trof op een skelet een
broche of een metalen speld aan.
„Maar daar hebben we nog geen
onderzoek naar kunnen doen, want
het materiaal valt bijna uit elkaar."
Het merendeel van de gevonden
skeletten wordt opnieuw begraven
op de begraafplaats van Oostka
pelle. Meijlink: „Daar hebben we
een speciale knekelput voor. We
gaan respectvol met hen om." Een
deel van de gevonden botten wordt
ook onderzocht door een fysisch
antropoloog. Zij hoopt te kunnen
vaststellen op welke leeftijd ze zijn
overleden, of ze ziek waren en wat
ze destijds aten." Ook wordt via
koolstofdatering bepaald hoe oud
de skeletten zijn.
Door de vondst van de skeletten
loopt de herinrichting in Oostka
pelle mogelijk enige vertraging op.
Wethouder Arie Schot weet nog
niet of dat gevolgen heeft voor de
oplevering van het werk. In de oor
spronkelijke planning staat dat het
werk op 18 april moet zijn afgerond,
omdat dan het toeristenseizoen be
gint.
vrijdag 30 november 2018
GO
De wereld van Wim Hofman, schrijver/illustrator
/Y\M
(WASd
ÖJL-
Tientallen skeletten gevonden
Archeologen Niels Bouma en Wouter Bonhof bij een van de middeleeuwse skeletten die zijn gevonden in Oostkapelle. fotobernardmeulink
Bij de herinrichting van de
Dorpsstraat in Oostkapelle heb
ben bouwvakkers tientallen mid
deleeuwse skeletten gevonden.
Het gaat om mensen die tussen
de twaalfde en de zestiende
eeuw stierven en werden begra
ven in de omgeving van de
dorpskerk.
Emile Calon
Oostkapelle
