de lusten niet opwegen tegen de lasten
tij
9
19
ledereen wil zo'n
feestje. Maar als
je na afloop de
rekening krijgt,
wordt het anders'
Wie wil de Olympische Winterspe
len van 2026 nog hebben? Calgary in
ieder geval niet. De Canadese stad
waar in 1988 de toen 23-jarige
Yvonne van Gennip tot 'koningin
van de Spelen' werd uitgeroepen be
dankte vorige week na een referen
dum voor de eer nogmaals gaststad
te zijn. 56,4 procent van de inwoners
zag meer na- dan voordelen en
stemde 'no'.
Calgary werd zo de negende stad
die op aandringen van de eigen be
woners afhaakt als organisatiestad.
In Sion (Zwitserland) en Graz (Oos
tenrijk) zagen bewoners er eerder dit
jaar om vergelijkbare redenen van af.
Erzurum (Turkije) had zich daarvoor
al teruggetrokken omdat het de ge
vraagde infrastructuur voor 2026
niet rond krijgt en Sapporo (Japan)
wilde bij nader inzien liever vier jaar
later aan de beurt komen. Geruchten
gaan dat Stockholm (Zweden) twij
felt, zodat mogelijk alleen de Itali
aanse combi Milaan-Cortina d'Am-
pezzo voor de 25ste editie overblijft.
Feestje
Het is een trend, dat afhaken. De
olympische spoeling wordt onder
hand zo dun dat je je mag afvragen
wie er straks nog 'ons' feestje wil or
ganiseren? Want Winterspelen zijn
best wel oranje. Er is geen internati
onaal sportevenement waar het Wil
helmus vaker klinkt: 41 keer alleen al
voor onze schaatsers. Van Kees Ver
kerk, Carry Geijssen en Ans Schut in
Grenoble (1968) tot Kjeld Nuis, Sven
Kramer, Carlijn Achtereekte, Ireen
Wüst en Esmee Visser afgelopen
winter in Pyeongchang (Zuid-Ko-
rea). Allemaal warme herinneringen
die wij als nazaten van Hans Brinker
terecht koesteren.
Onder degenen in Calgary 'no'
stemden is opvallend genoeg ook
voormalig Europees schaatskampi
oen Tonny de Jong-Knoll (44). Ze
woont er met de Canadese schaatser
Mark Knoll. Aan de telefoon licht de
Sportvrouw van 2997 haar keuze toe.
„Voor mij waren de Spelen altijd iets
bijzonders, een grote show waar al
lerlei sporters samenkwamen. Met
die verwachting ging ik in '94 naar
de Spelen van Lillehammer. Dat viel
tegen. We moesten door naar Ha-
mar, waar ik nooit een olympisch ge
voel had. Het was gewoon een
schaatswedstrijd.
Nu wilden ze het weer opsplitsen:
Calgary kreeg ongeveer een derde
van de disciplines, de rest zou naar
Edmonton en zelfs naar Whistier
gaan (900 kilometer verderop, red.),
gaan. Zo blijft er van die olympische
sfeer weinig over."
Quitte
Los daarvan rammelde het geprojec
teerde kostenplaatje, zegt de tegen
woordige moeder van drie kinderen.
De vorige keer zou de stad min of
meer quitte hebben gespeeld dankzij
tv-geld, hoewel het toenmalige bud
get voor de Spelen met 60 procent
werd overschreden. Uiteindelijk
kwamen de kosten uit op omgere
kend r,2 miljard euro. Voor 2026
stond 3,5 miljard euro begroot, maar
met veel open eindjes. Te veel, von
den De Jong-Knoll en de meesten
van haar stadgenoten. Vooral het
idee dat Calgary voor een flink deel
zelf zou opdraaien voor extra kosten
bij budgetoverschrijding viel slecht.
„Die berekeningen waren gewoon te
vaag. De renovatie van de schaatshal
voor de Spelen zou vanwege veilig
heid en andere olympische eisen
tien keer duurder uitvallen. Zulke
dingen." Ja, ze worstelde ermee,
maar stemde toch tegen. Mark
heeft wel voor gestemd, zo was het
ook weer in evenwicht."
Sponsors
De Amerikaanse onderzoeker van
Nederlandse afkomst Bob Heere (42)
doet al jaren onderzoek naar de lus
ten en lasten van grote sportevene
menten. Hij is verbonden aan de
universiteit van South Carolina en
auteur van het kritische boek Het
Olympische Speeltje. Hij zag al eerder
dat westerse steden afhaken terwijl
Rusland (Sotsji in 2014), China (Pe
king in 2022) en andere autoritaire
staten er vanuit een politiek oogpunt
nog wel voor willen gaan. „Daar zijn
de grote sponsors niet blij mee, die
willen ook hun eigen landen erbij
betrekken", zegt Heere.
In Calgary hebben ze vast ook
even aan Montreal teruggedacht,
vermoedt hij. De stad beleefde in
2976 prachtige Zomerspelen, die Ne
derland overigens geen goud ople
verden. Maar zilveren medaillewin
naar Eric Swinkels (schieten) zat niet
ver van zijn pensioen toen de bewo
ners van de provincie Québec dertig
jaar later eindelijk hun olympische
schuld van 1,5 miljard dollar hadden
afgelost.
Het Internationaal Olympisch Co
mité, dat door televisiegelden zelf al
tijd wel winst boekt, reageert in een
communiqué bijna berustend op
Calgary's afwijzing: 'Het is teleur-
stellend dat de sportieve argumen
ten en de sociale en langetermijn-
voordelen de stemming niet hebben
doen omslaan.'
Heere heeft na zijn boek nooit wat
gehoord van het IOC, maar weet dat
de bobo's inmiddels wat maatjes
kleiner zijn gaan denken en eindelijk
meer nadruk leggen op de duur
zaamheid van nieuwe infrastruc
tuur. In Calgary was dat ook het
plan. En jammer voor het olympi
sche idealisme van Tonny de Jong-
Knoll, maar de Winterspelen zullen
alleen maar verder worden opge
splitst, voorspelt Heere. „Zwitser
land kan ervoor gaan en het schaat
sen uitbesteden aan Nederland.
Scheelt ze flink in de kosten."
Het laatste woord is aan de 'konin
gin van Calgary'. Vanuit Japan, waar
ze verblijft als teammanager van de
nationale schaatsselectie langebaan,
vermoedt Yvonne van Gennip dat
haar sporthart de doorslag had gege
ven als ze voor de keuze had gestaan.
„Maar ik snap Tonny ook wel als je
daar woont. Iedereen wil zo'n
feestje. Maar als je na afloop de reke
ning krijgt, wordt het anders. Dat
zou in Nederland niet anders zijn.
Dat de Winterspelen verschillende
locaties gebruiken, is onvermijdelijk
vanwege de kosten. Ze kijken naar
bestaande faciliteiten en die liggen
helaas soms ver uit elkaar."
Zomerspelen en WK's voetbal
worden ook steeds vaker opgeknipt,
constateert Van Gennip. Maar jam
mer is het wel. Calgary's drievoudig
gouden winnares had zich best ver
heugd op een terugkeer naar haar
bevroren koninkrijk.
Out of the box
Maar wat als straks ook Stockholm
en wie weet Milaan-Cortina d'Am-
pezzo er de brui aan geven: moeten
we 2026 dan maar overslaan? Van
Gennip kan het zich moeilijk voor
stellen, er komt vast een plek. „Maar
durf eens out of the box te denken.
Ga rond de tafel zitten met trend-
watchers, experts in grote evene
menten en andere specialisten en ga
dan geleidelijk dingen veranderen.
Niet te snel, want anders haken de
mensen af. Maar af en toe een
nieuwe sport toevoegen is de oplos
sing niet. Ik denk aan meer interac
tieve Spelen of met games erbij.
Gokken ligt gevoelig, dat weet ik,
maar zelf zou ik toch wel anders op
mijn stoel zitten als ik bijvoorbeeld
had ingezet op de winnende tijd op
de 500 meter."
GO ZATERDAG 24 NOVEMBER 2018
-
f
lllï
r
De Duitser Linus Strasser in actie
op de Winterspelen van 2018 in
Pyeongchang, Zuid-Korea.
FOTO DIRK WAEM/BELGA
