Paul Polman
17
eridium
'Het had me
twee minuten
gekost om van
Nederland
naar Engeland
te verhuizen'
Nu:
unoxj
2014 2015 2016 2017
Omzet per markt
prodent
„Ja, tuurlijk. Ik heb hier ook een
groot risico genomen, dat is het
zelfde. Ik heb hier een hele poli
tieke situatie die ik moet mana
gen, dat is niet makkelijk. Ik word
heel veel aangevallen, meer dan
Rutte in Nederland. Lees je de En
gelse pers?
Geërgerd: „Dat bedoel ik. Je kunt
niet meer in een klein landje wo
nen en een krant gaan schrijven.
Dat werkt niet meer, vandaag de
dag. Wij hebben te maken met on
noemelijke druk. Ze roepen van
alles. Ik ben een Nederlander, zeg
gen ze, dus daarom verhuis ik Uni
lever naar Nederland. Ik zou in
Nederland een lintje krijgen. Maar
wij doen wat goed is voor het be
drijf: daarom stelden we de ver
huizing voor. We wisten dat het
moeilijk zou worden om genoeg
aandeelhouders in Engeland mee
te krijgen. Maar we hebben het ri
sico genomen. Hier moet 75 pro
cent voor stemmen, in Nederland
maar 50 procent. Het had me twee
minuten gekost om van Nederland
naar Engeland te verhuizen."
Met het afketsen van de verhui
zing is voor de multinational een
soort vacuüm ontstaan. Unilever
is nog steeds van mening dat een
samenvoeging van de hoofdkanto
ren in Rotterdam het beste zou
zijn. Polman sluit niet uit dat 'Rot
terdam' alsnog op tafel komt.
De hele hoofdkantorendiscussie
barstte los nadat het Amerikaanse
Kraft Heinz begin 2017 Unilever
overviel met een vijandig overna
mebod. In Nederland was de
schok groot. De grootmacht achter
geliefde merken als Calvé en Zwit
sal, met wortels in Rotterdam en
Oss, kon toch niet in handen val
len van buitenlandse concurren
ten? Dat ook een andere Neder
landse multinational (AkzoNobel)
op dat moment het slachtoffer
dreigde te worden van een agres
sieve concurrent, maakte de on
rust alleen maar groter.
Om geen prooi te worden van de
durfinvesteerders achter Kraft
Heinz kwam Polman razendsnel
in actie. Hij kondigde veranderin
gen aan waar aandeelhouders al ja
renlang tevergeefs om vroegen. De
dure en inefficiënte constructie
met hoofdkantoren en beursnote
ringen in twee landen moest over
boord. Het onderdeel spreads, met
merken als Becel en Zeeuws
meisje en de margarinefabriek in
Rotterdam, werd verkocht. Con
current Zwanenburg nam de
Unox-fabriek over. Verder kocht
Unilever voor 11 miljard eigen aan
delen op, zodat de waarde van de
overgebleven aandelen steeg.
Het wordt alom gezien als een
knieval van Polman, die altijd
gruwde van dit soort trucs om be
leggers te paaien. Bij zijn aantre
den als Unilevertopman („Ik
dacht: ze ontslaan je vast niet op je
eerste werkdag", verklaarde hij la
ter) baarde hij opzien door de
kwartaalcijfers af te schaffen. Die
zorgen volgens hem voor een
focus op kortetermijnwinst.
Zijn ultieme doel: Unilevers
omzet verdubbelen en tegelijker
tijd de ecologische voetafdruk hal
veren. Hij lanceerde het Unilever
Sustainable Living Plan, dat de
leefomstandigheden van een mil
jard mensen moet verbeteren.
Daarmee liet hij zien dat het ver
beteren van de wereld samen kan
gaan met prima bedrijfsresultaten.
Bijvoorbeeld door kinderen te le
ren drie keer per dag hun handen
te wassen. Daardoor sterven in
Afrika minder mensen aan diarree
én verkoopt Unilever meer zeep.
Bij de Verenigde Naties, in Da-
vos, bij de paus: overal kreeg hij
een podium om dat succesverhaal
te vertellen. De keerzijde, volgens
analisten, is dat Polman zo druk
bezig was met de rest van de we
reld, dat hij niet genoeg aandacht
had voor zijn eigen aandeelhou
ders. Die hadden het gevoel dat er
meer uit Unilever moest zijn te
halen. Dat heeft het vijandige bod
van Kraft Heinz uitgelokt, is de al
gemene opvatting.
Om dat scenario af te wenden
spekte u beleggers met liefst 11
miljard, door eigen aandelen
terug te kopen. Voelde dat als
zelfverloochening?
„Nee, helemaal niet. De verkoop
van de spreadsdivisie was al inge
zet. De extra cash die daarmee
binnenkwam, hebben we aan de
aandeelhouders uitgekeerd."
„Ik had het liever niet hieraan uit
gegeven, nee. Maar het was geen
probleem. Als we op dat moment
voor vijf miljard een goede over
name hadden kunnen doen, had
den we dat gedaan. We zijn ook
gewoon blijven investeren in
duurzaamheid. Sterker: we heb
ben die investeringen opge
schroefd. Maar dat interesseert
blijkbaar niemand."
„Nee dat zijn weer de kranten, ze
schrijven het tien keer, en dan is
het een verhaal. Dat is weer Do-
nald Trump. Elke tien jaar hebben
wij die discussie over onze strate
gie. Na het overnamebod is ons
aandeel met maar liefst 30 procent
omhooggegaan, en dat van Kraft
Heinz met 30 procent omlaag. De
markt heeft ons begrepen, aan
deelhouders vonden ons plan
sterker."
„Nee, bij ons draait het niet alleen
om aandeelhouders. Ik kan heel
makkelijk een derde van het per
soneel eruit gooien en de kosten
omlaag schroeven. En natuurlijk
zijn er aandeelhouders die dan
zeggen: yes, I lïke that. De vraag is:
wil je winst voor een paar miljar
dairs of voor miljarden mensen?"
„Mijn grootste zorg is het econo
mische systeem waarin de inko
mensverschillen groter worden.
Het wereldvoedselvraagstuk, het
klimaat: zulke problemen vereisen
langetermij noplossingen, terwijl
de markt veel druk zet op korteter
mijnwinst."
„Ik zou niet weten waarom. Wij
hebben juist laten zien dat het wél
werkt: dat je tien jaar lang kunt
groeien op een verantwoorde ma
nier. Dit jaar stonden we alweer
bovenaan in de Dow Jones Sustai-
nability Index (een gerenom
meerde ranglijst van duurzame
bedrijven, red.). Helaas, zou ik
bijna zeggen. Ik had graag gezien
dat een ander bedrijf zo verwas."
Polman kapt de vraag af. „Je stelt
de juiste vraag niet! Waarom vraag
je niet of we 600 miljoen mensen
hebben bereikt met betere health
and wellbeingl Of we vijf miljoen
mensen hebben bereikt door ba
nen te creëren voor kleinschalige
boeren? Hoeveel van onze produc
tie duurzaam is?"
Het gebeurt vaker tijdens het ge
sprek: Polman negeert onwelge
vallige vragen of hij weerlegt ze
kribbig. Dan speelt hij op de man.
Bijvoorbeeld als we hem vragen
naar het spanningsveld tussen het
afschaffen van de dividendbelas
ting en de duurzame ontwikke
lingsdoelen van de VN. Onderdeel
van de mede door Polman be
dachte doelen is dat bedrijven hun
'redelijk deel' aan belastingen be
talen. Staat dat niet lijnrecht te
genover elkaar? Polman: „Dat staat
helemaal niet lijnrecht tegenover
elkaar! Jij bent werkelijk polair in
je denken."
Op de suggestie dat hij, na alles
GO ZATERDAG 24 NOVEMBER 2018
Ontstaan
In 1927 fuseren de
Brabantse boter- en
margarineproducenten
Van den Bergh en Jurgens.
In 1930 gaan zij samen met
de Engelse zeepfabrikant
Lever Brothers verder
als Unilever.
306 Fabrieken wereldwijd
Ruim 400 merken in 190 landen
Meer dan 161.000 medewerkers
Elke dag gebruiken
2,5 miljard
mensen een
Unilever- Nettowinst
product 6,5 mld euro
(+17%)
Producten in Nederland
Persoonlijke
verzorging
o.a. Dove,
Zwitsal
Prodent
20,7
mld
Omzet
€53.7
mld
Voeding
o.a.Unox,
Calvé,
Knorr
12,5 mld
IJs
en thee
o.a. Lipton,
Magnum,
Ben&Jerry's
9,9 mld
Schoon
maak
middelen
o.a.Omo,
Glorix, Robijn
10,6 mld
verbondenheid, of schuld? Hij
stond daar ook voor u.
We krijgen wel eens wat mee.
U stond vast niet te juichen. Dat
geld kon niet naar duurzaamheid
of innovatie.
Onder druk van de aan
deelhouders besloot u
beide hoofdkantoren
samen te voegen.
Paspoort
Leeftijd: 62 jaar
Opleidingen: Universiteit
van Cincinnati, Rijksuniver
siteit Groningen (bedrijfs
economie)
Loopbaan: Proctor
Gamble, cfo Nestlé, vanaf
2009 ceo van Unilever
Privé: Getrouwd met Ame
rikaanse celliste, drie zonen,
woont in Genève
Hobby's: Zeilen, auto
sport, hardlopen
Salaris: Polman komt dit
jaar waarschijnlijk uit op een
jaarsalaris van 13,7 miljoen
euro. In tien jaar zou hij dan
85 miljoen hebben verdiend.
Opmerkelijk:
Wilde vroeger priester wor
den en ging naar het semi
narie. Besloot vervolgens
medicijnen te gaan stude
ren, maar werd drie keer uit
geloot.
Woont al veertig jaar in het
buitenland.
Polman overleefde de
terreuraanslagen in Mumbai
in 2008, waarbij ruim hon
derd slachtoffers vielen. De
bedrijfstop van Unilever was
aan het vergaderen in het
Taj Mahal Palace Hotel, toen
terroristen binnenvielen.
Alle bestuurders van Unile
ver bleven ongedeerd.
Premier Rutte: kort lijntje
met Paul Polman.
FOTO ANP
1
Had u niet eerder in actie moeten
komen om de aandeelhouders
tevreden te stellen?
U maakt zich zorgen over de
macht van miljardairs?
Bent u wat dat betreft
gedesillusioneerd geraakt?
Maar toch moest ook u na zeven
jaar buigen voor de macht van het
snelle geld...
LEES VERDER OP PAGINA18
