Missionaris begroet met dodelijke pijlenregen
EUWS 11
De oer-Hollandse spruit is een ware
hype in de Verenigde Staten. De
groente wordt daar massaal vermalen tot
een ultragezonde smoothie. Ook in ons
land is de groente meer sexy dan ooit.
Amerikaanse spruitensmoothie
m
Amerikanen hebben in de gaten dat
de groene groentebolletjes uit de Ne
derlandse klei een stuk gezonder zijn
dan een met bacon en kaas belegde
burger. De Brassica-plant, waar on
der meer spruitjes aan groeien, is aan
de andere kant van de Atlantische
Oceaan enorm in opkomst, zegt
spruitjesteler Jaap Bos uit Nieuw-
Beijerland. „Ze maken er smoothies
van. Het is daar echt een hype. Vooral
omdat het een gezonde koolsoort is
waar weinig calorieën in zitten."
Het merendeel van de spruitjes, die
vooral worden geteeld op de eilanden
Hoeksche Waard, Voorne-Putten en
Goeree-Overflakkee, gaat sowieso de
grens over. Duitsland is al jaren een
groot afnemer en ook andere Euro
pese landen hebben de groente lang
en breed ontdekt. Maar sinds kort
komt de oer-Hollandse groente, die
ook door de Amerikanen zelf wordt
geteeld, dus ook aan in wereldsteden
RECEPT
New York, Atlanta en Washington.
Dat had niemand jaren geleden
kunnen voorspellen, want sinds jaar
en dag wijzen kinderen spruiten aan
als de meest afschuwelijke groente
op aarde. Maar dat imagoprobleem is
inmiddels verleden tijd. Ook in Ne
derland. Want niet langer worden ze
op een heet vuur tot 'pap' gekookt en
vervolgens met gekookte aardappe
len en vlees op tafel gezet; spruiten
zijn sexy en worden vaker dan ooit
gewokt, gegrild en gestoomd.
De smaak van spruitjes is in de
loop der jaren ook veranderd, zegt
Johan van Driel, voorzitter van de
Land- en Tuinbouworganisatie
(LTO) Noord. „Vroeger moest je echt
wachten op nachtvorst, om spruiten
te kunnen oogsten. Door de kou ma
ken de planten extra suiker aan om te
overleven, waardoor de spruiten zoe
ter worden. Maar nu hebben we ras
sen die van zichzelf al zoeter zijn.
Daardoor kunnen we langer spruiten
oogsten en hebben we bijna het jaar
rond spruiten op ons bord."
5Së*
Teler Jaap Bos weet er alles van. Twee
extra uitzendkrachten heeft hij tus
sen augustus en maart op zijn 85 hec
taren spruitengrond in de Hoeksche
Waard rondlopen. Ze zijn hard nodig
om het arbeidsintensieve werk tij
dens de lange piekperiode aan te
kunnen. Een machine snijdt de plant
af, maar mensenhanden moeten de
steel in de machine leggen. Daar
worden de spruiten verder gesor
teerd.
De grotere spruiten gaan resoluut
naar het buitenland, de kleintjes blij
ven binnen de landsgrenzen. Bos:
„Kennelijk vinden wij die het lek
kerst."
Op welke soort de Amerikanen
Spruiten zijn
qua smaak
echt enorm
verbeterd
V
217000
6000 11000 25.000 29.000 48..000
2010 H 12 13 14 15 16 2017
verzot zijn, weet Bos niet. Wel is het
zo dat de Amerikaanse interesse de
groente ook in Nederland weer
'kleur' geeft. „Spruiten zijn qua
smaak echt enorm verbeterd en dat
merkje. Niet alleen bij de Amerika
nen, maar ook bij ons in Nederland",
zegt Bos. „Je kunt er tegenwoordig
alle kanten mee op. Je ziet ze zelfs in
de Aziatische keuken. Hopelijk waait
de hype vanuit Amerika ook verder
naar ons."
John Allen Chau (27) betaalde vis
sers om zich afgelopen weekend
naar het Noord-Sentineleiland te
laten varen, waarna hij het laatste
stukje zelf per kano aflegde. Ver zou
hij niet komen. Eenmaal aan land
werd een pijlenregen hem fataal.
„Hij werd aangevallen met pijlen,
maar bleef wandelen", vertelde een
visser aan Indiase media. De vissers
zijn aangehouden door de Indiase
politie, tegen de inheemse stam zelf
zal hoogstwaarschijnlijk geen actie
worden ondernomen.
De Sentinelezen hebben een
nogal aparte status. Al 60.000 jaar
bevolken ze het 72 vierkante kilo
meter grote paradijselijk ogende ei
land, omgeven door koraalriffen en
bijna volledig bedekt door mangro
ven. Schattingen over de omvang
van de stam lopen uiteen van veer
tig tot vijfhonderd personen. Maar
eigenlijk heeft niemand echt een
idee.
Contact met de bewoners van het
afgelegen eiland in de Golf van
Bengalen is op zijn zachtst gezegd
schaars. Hun taal en gewoonten
zijn een mysterie. Wat wel (bijna)
zeker is: ze hebben geen internet,
landbouw of vuurwapens. Ver
moed wordt dat deze jagers-verza-
melaars niet weten hoe ze vuur
moeten maken. Ze wachten op een
blikseminslag en houden het vuur
tje zo lang mogelijk brandend. Hun
leven zou nog het beste te vergelij
ken met dat van onze voorouders
10.000 jaar geleden.
En dat leven bevalt de Sentinelezen
prima. De 'begroeting' die Chau ten
deel viel, is hun gebruikelijke ritu
eel wanneer bezoekers hun eiland
betreden. In 2006 werden twee vis
sers gedood die iets te dicht in de
buurt kwamen. Een helikopter die
na de tsunami in 2004 eventuele
overlevenden wilde helpen, werd
eveneens op een regen van pijlen
getrakteerd.
Op dat moment had de Indiase
overheid alle pogingen om contact
te maken al gestaakt. Vanaf 1967
probeerde India de eilandbewoners
te paaien met cadeaus, zonder veel
succes. Aan een expeditie van
National Geographic in 1974 hielden
de Sentinelezen onder meer een
kleine plastic auto, een pop, kokos
noten en pannen over. Hun ant
woord? Pijlen! De regisseur van de
beoogde documentaire werd in zijn
dij getroffen.
Inmiddels wordt het eiland met
rust gelaten. Sterker nog: bezoek
aan het eiland is verboden. En dat is
wel zo verstandig, volgens de orga
nisatie Survival International, die
de Sentinelezen de meest geïso
leerde stam ter wereld noemt. „Ze
zijn de kwetsbaarste gemeenschap
op deze planeet, staan machteloos
tegen ziektes als griep of mazelen.
De kans dat ze uitgeroeid zullen
worden door een epidemie, is heel
groot."
Nog een reden dus, om met een
grote boog om dit bijzondere eiland
heen te varen.
donderdag 22 november 2018
GO
So happy
met onze
sexy spruitjes
Bas Boerma
Nieuw-Beijerland
Een voor Amerika
nen paradijselijke
akker in Nieuw-Beijer
land staat vol met
heerlijke spruitjes.
FOTO QPHOTO
Wil je weten wat een Ameri
kaan met zijn Hollandse
spruiten doet? Haal dan on
derstaande ingrediënten in
huis en gooi ze in de blender.
Spruiten: 60 gram (slechts
korte tijd koken of roer
bakken)
Banaan: 1 stuk
Magere yoghurt: 150 ml
Ijsblokjes: 4 stuks
Honing: 1 eetlepel.
Jaap Bos, teler
Export spruitjes
Nederland naar VS
in kg
1,68 min
0,55 min
Een Amerikaanse missionaris
die de inheemse bevolking van
een Indiaas eiland had willen be
keren tot het christendom, is di
rect bij aankomst gedood. Hij is
niet het eerste slachtoffer van
de Sentinelezen, de meest
geïsoleerde stam ter wereld.
Tim Niemantsverdriet
Rotterdam
Niemand weet
precies hoeveel
Sentinelezen op
hun eiland leven,
maar het zijn er
waarschijnlijk
hooguit 500.
