Condooms
testen op
Utrecht CS
Energieleveranciers
zijn veel minder groen
dan ze zelf beweren
Toilet in cafés schoner
dan in ziekenhuizen
9
Wegwezen!l
INPAKKEN OF
DOE JU IETS AAN
DOE IK IETS UIT,
poli's van de Gemeentelijk Ge
zondheidsdiensten (GGD's). Van
de heteroseksuele mannen en vrou
wen gaf slechts 27 procent aan een
condoom te gebruiken bij het
meest recente sekscontact met een
losse partner. Het aantal gevonden
soa's steeg ook juist flink onder he
teromannen: van nog geen 14 pro
cent in 2013 naar bijna 20 procent in
2017. Bij vrouwen ging het in die
periode van ruim 23 procent naar
ruim 16 procent.
Druiper
Waar mensen met soa's in de prak
tijk last van krijgen? „Van soa's kun
je last krijgen door bijvoorbeeld een
druiper of een herpesinfectie. Dat
komt neer op een soort koortslip
beneden en dat is echt heel pijnlijk
bij plassen en bewegen", licht arts
Bos toe. „Maar sommige soa's uiten
zich niet meteen en daar kom je dan
pas jaren laten achter, als je wat ou
der bent en bijvoorbeeld een kin
derwens krijgt die niet in vervul
ling gaat." Zij benadrukt dat je als
gevolg van een soa 'in een heel ver
velend vruchtbaarheidstra
ject terecht kunt komen dat
had kunnen worden voor
komen met condoomge
bruik'.
Aids Nederland mogen geloven is
het zelfs de eerste winkel ter we
reld met een heuse paskamer
waar je zelf condooms kunt tes
ten.
Volgens condoomexpert Kalja
van der Linden, bekend van Con-
domerie, een condoomspeciaal
zaak in Amsterdam, bestaan er
veel misverstanden over con
dooms. „Voor veel mensen is het
bijvoorbeeld een eyeopener dat
het meer om de breedte van de
penis gaat, dan om de lengte." Zo
legt de condoomkenner uit wat
de maat van een gemiddeld con
doom is. „De meeste condooms
zijn 53 millimeter breed. Dat past
bij een penis met een omtrek van
12 centimeter." Dat kun je thuis
opmeten, bijvoorbeeld door tij
dens een erectie een touwtje om
de penis te doen en dat langs een
centimeter te leggen. „En dat
moet je meten bij de buik,
niet aan de top." Maar tot 25
november kun je daarvoor
ook in de pop-up store op
Utrecht Centraal Station
terecht. „Je kunt hier een
condoom omdoen om te
passen", verklaart Van der
Linden. „Vergelijk het met een
spijkerbroek, als die te strak zit,
kom je er niet in en dat zit echt
niet lekker. Als van een broek de
pijpen te lang zijn, kun je die al
tijd nog opstropen." De afgelopen
jaren is het condoomgebruik sterk
afgenomen. Onder seksueel ac
tieve jongeren van ruim 80 pro
cent in 2009 naar 55 procent vorig
jaar. Van de volwassenen met een
losse partner of onenightstand
gebruikt 5 op de 10 mannen en 4
op de 10 vrouwen geen condoom.
In de 'try before youfly shop', die
ook een webvariant heeft, zijn
condooms te krijgen in alle soor
ten en maten.
Dat blijkt uit onderzoek van de
Consumentenbond, Greenpeace,
Natuur Milieu en WISE naar de
duurzaamheid van energieleve
ranciers. Bijna twee derde van de
Nederlanders heeft een contract
voor groene stroom, maar in Ne
derland wordt nog geen 14 procent
van de elektriciteit opgewekt uit
duurzame bronnen. Vooral aan be
drijven, scholen en ziekenhuizen
leveren energiebedrijven nog veel
grijze stroom, constateerden de
vier organisaties. Zij namen de in-
t Met de productie
van duurzame
energie loopt ons
land niet voorop
vesteringen, inkoop en levering
van 54 stroomleveranciers in Ne
derland onder de loep. „Consu
menten worden door energie
maatschappijen verleid met recla
mespotjes vol natuur, groene wei
den, windmolens en zonnepane
len", zegt woordvoerder Casper
Schrijver van Natuur Milieu. „Zij
verwachten dat ze met hun keuze
voor een groene energieleverancier
bijdragen aan een duurzame ener
gievoorziening. Dat bedrijven bui
ten het zicht van consumenten
vooral stroom uit fossiele bronnen
leveren, vinden wij daarom mislei
dend. Het gemak waarmee leve
ranciers vervuilende stroom door
schuiven van de particuliere naar
de zakelijke markt geeft te den
ken."
Als het gaat om productie van
duurzame energie, loopt Neder
land - met 23,8 procent - niet be
paald voorop. Het gemiddelde in
de EU is 17 procent. De verduurza
ming van energievoorziening in
Nederland kan alleen een vlucht
nemen als ook zakelijke klanten,
zoals scholen, eisen gaan stellen
aan hun stroomleveranciers, stel
len de organisaties.
Ranglijst
De grote energieleveranciers heb
ben wel stappen vooruit gezet,
blijkt uit hun onderzoek. Op de
ranglijst voor consumenten vielen
Nuon, Essent en ENGIE vorig jaar
nog in de categorie 'vervuilers', nu
behoren ze tot de middenmoot.
Met name Nuon maakt een grote
sprong dankzij investeringen in
duurzame energieopwekking. De
zakelijke ranglijst laat dus echter
nog een heel ander beeld zien. De
grote energiebedrijven scoren daar
een onvoldoende, omdat ze voor
hun zakelijke klanten vooral grijze
stroom inkopen of opwekken.
Elf consumentenleveranciers
scoren op de ranglijst een 8 of meer
voor duurzaamheid. Zij produce
ren zelf duurzaam opgewekte
stroom of kopen deze direct in bij
de bron. Groene voorlopers zijn
onder andere easyEnergy, Qur-
rent, Vandebron en Greenchoice.
Energiebedrijf Delta is een van de
minst groene energieleveranciers
op de nieuwe ranglijst.
Onderzoekers van vakmagazine
Service Management en groothan
del in hygiëne Facility Trade
Group onderzochten afgelopen
maanden steekproefsgewijs 150
toiletten in winkels, ziekenhui
zen, horeca-gelegenheden, scho
len, bioscopen, sportcomplexen
en andere openbare gelegenhe
den.
Wat blijkt? In de horeca hebben
Nederlanders de grootste kans om
een schoon toilet aan te treffen.
Bijna één op de twee (49 procent)
wc's is op orde. Ziekenhuizen vol
gen op plek twee met 42 procent.
Daarna komt de categorie 'open
bare gebouwen' (onder meer
stadhuizen, bioscopen en biblio
theken) met 36 procent. Ook win
kels en warenhuizen eindigen op
dat percentage. Al met al is slechts
41 procent van de bezochte toilet
ten schoon. Hoewel een minder
heid, is dat het hoogste percentage
in vijfjaar tijd. In 2023 waren nog
geen 3 op de 10 toiletten (29 pro
cent) goed onderhouden, twee
jaar terug 38 procent.
Dienstverlening
„Helaas blijft de hygiëne in veel
openbare toiletten te wensen
overlaten", zegt Ronald Bruins,
hoofdredacteur van Service Ma
nagement. Hij ziet echter positieve
punten. „In de horeca is sprake
van een duidelijke verbetering.
Veel ondernemers zien schone
toiletten als onderdeel van hun
dienstverlening."
Ook in tankstations zien de
wc's er steeds beter uit. „De tijd
dat je in een ranzig toilet onder
een anti-drugslamp je behoefte
moest doen, is voorbij", stelt
Bruins. Het schoonste toilet werd
dit jaar aangetroffen in het Delftse
Reinier de Graaf ziekenhuis.
dinsdag 20 november 2018
GO
Dit is Erik. Hij hoeft niet veilig te vrijen, want
hij kent niemand met Aicls.
Denk na.Vrij veilig
1990
1995
De overheidscam
pagne voor veilig
vrijen ging met haar
tijd mee en liet aan
duidelijkheid niets te
wensen over.
In 2011 kwam er een
eind aan.
ILLUSTRATIES STICHTING SOA
1999
1997
Chlamyd
Condooms trouwe
(Lwri j Vfti*,of ik vkij
1995
Op Utrecht Centraal Station
opent vandaag een pop-up con
doomwinkel waar je zelf con
dooms kunt passen. Als we Soa
Kijk op de site bij /video
De vrij veilig-campagne
door de jaren heen.
Het energieaanbod in Neder
land verduurzaamt slechts
mondjesmaat. Energiebedrij
ven die zich voordoen als
groen, leveren vooral aan zake
lijke afnemers volop grijze
stroom.
Annemieke van Dongen
Amsterdam
Openbare toiletten blijven een
broeinest van bacteriën.
Slechts vier op de tien wc's
krijgen het predicaat schoon in
het Nationaal Toiletonderzoek
2018. Wél stijgt het aantal hy
giënische toiletten langzaam.
David Bremmer
Alphen aan den Rijn
