Medisch stappenplan
Medicijnen voor hart- en vaatziekten zijn vaak
niet nodig als je gezond leeft en eet. Internist
Hanno Pijl (59) en diëtist Karine Hoenderdos
(51) onderbouwen dat in hun informatieve
kookboek. Maak jezelf beter!
10
Een man die
veel insuline
spoot en
medicatie
slikte is er
nu vanaf'
Begin de dag goed
Eet de regenboog
Leef werelds
Jaa jaa, we weten het wel, toch?
Meer bewegen, meer groente
eten en niet meer roken. „In
de praktijk valt dat tegen",
zegt internist Hanno Pijl van
het Leids Universitair Medisch Cen
trum. Hij behandelt dagelijks men
sen met hart- en vaatziekten. „Een
grote groep kwetsbare Nederlanders
weet amper wat een gezonde leefstijl
is. Ik maak mee dat mensen chips
gezond vinden, omdat ze denken
dat het gewoon aardappelen zijn
met wat zout. Ze weten niet waar
ze moeten beginnen met veranderen.
Een boek met duidelijke stappen en
weekmenu's geeft houvast."
Hoenderdos en Pijl schreven twee
jaar geleden een soortgelijk boek,
toen voor mensen met diabetes type
2. Dit keer spreken ze een publiek aan
van 1,2 miljoen Nederlanders die pro
blemen hebben met hun hart of
bloedvaten. Ze hebben bijvoorbeeld
een hoge bloeddruk, hoog choleste
rol of pijn op de borst bij inspanning.
Patiënt X
Pas je leefstijl aan en binnen enkele
weken merk je verbeteringen, zeggen
beiden. Dan kan de medicatie - in
veel gevallen - worden afgebouwd.
De internist: „Ik behandelde een
man die elke dag tweehonderd een
heden insuline spoot en vier soorten
medicatie slikte vanwege suiker
ziekte, hoge bloeddruk en hoog cho
lesterol. Hij woog 130 kilo, had amper
energie en liep moeizaam. Die man
heeft zijn leven omgegooid met dit
stappenplan. Na drie maanden ge
bruikte hij niets meer: geen pillen,
geen insuline. Hij viel 40 kilo af en
heeft zijn leven terug. Misschien een
uitgesproken voorbeeld, maar zo
hebben we er legio. Niet elke patiënt
komt van zijn medicijnen af, maar
iedereen knapt er enorm van op."
Hoe je dat doet? Met dit stappenplan:
Stapl
Je lichaam de kans geven gezond
te blijven of te herstellen begint
nog vóór het ontbijt. In Hart
en vaatziekten? Maak jezelf beter
adviseren Pijl en Hoenderdos om
de wekker een half uurtje eerder
te zetten, meteen in de sportkle-
ren te schieten en een rondje hard
te lopen of te fietsen op de home
trainer. Pijl doet dat drie keer in
de week. „In het begin had ik er
he-le-maal geen zin in. Ik vond
het verschrikkelijk. Het went,
want het kost me nu geen moeite
meer. Het effect is waanzinnig: het
is zó fijn als 's morgens de buit al
binnen is. Ik voel me er overdag
veel fitter door."
Maar wat als je een gezin hebt,
met drie kinderen die 's ochtends
naar school of opvang moeten - is
een half uur sporten rond die tijd
dan niet te veel gevraagd? „Dat is
inderdaad moeilijk in te passen",
zegt de internist. „Anderzijds
hoort het bij de omslag die je dient
te maken. Een hoog cholesterol
verandert niet vanzelf. Je moet
dingen op een andere manier
doen, anders ben je nog steeds
op weg naar dat hartinfarct."
Diëtist Karine Hoenderdos:
„Probeer in oplossingen te den
ken. Ik heb zelf kinderen en toen
ze nog klein waren, bracht ik ze
lopend naar school in plaats van
met de auto. Heb je toch weer
twintig minuten beweging te pak
ken. Eerder opstaan om te sporten
is best lastig en dat voelt als een
offer. Maar na een tijdje ben je
het gewend en treedt wat wij het
tandenpoetseffect noemen in. Je
denkt er niet meer over na, je doet
het gewoon."
Daarmee verwijzen de diëtiste
en de internist naar de zogeheten
blue zones in de wereld: de regio's
waar mensen bovengemiddeld
gezond oud worden. Sicilië, Oki-
nawa in Japan en Ikaria in Grie
kenland zijn er voorbeelden van.
Hoenderdos: „De mensen blij
ven tot op hoge leeftijd actief. Ze
eten lokale producten, hebben
een groot sociaal netwerk, bewe
gen veel, houden een moestuin.
Ik vind het mooi om te zien dat
een gezonde leefstijl niet alleen
voortkomt uit gezond eten, maar
uit een manier van leven."
Kan Nederland ook een blue
zone worden? „Makkelijk!" zegt
Pijl. „We zijn een fietsland, dus
met dat bewegen komt het wel
goed. We hebben volop vis uit
de Noordzee, prachtige groente
uit het Westland, fruit uit de
Betuwe. Met wat meer sociale
cohesie en samenhorigheids
gevoel zou het zomaar kunnen."
Hoenderdos: „Dit is vooral een
pleidooi om gevarieerd te eten
en kleur is daarvoor een goede
graadmeter. Elke kleur van een
stuk fruit of een groente staat
voor een bepaalde antioxidant,
een beschermende stof tegen
ziekte of veroudering. In Ame
rika riepen ze ooit op om elke
week 'de regenboog' te eten.
Hartstikke leuk om op te let
ten. Nederlanders zijn geneigd
om vooral rood en groen op
hun bord te kiezen. Maar kijk
ook eens naar roodlof, paarse
wortels of een gele paprika."
Pijl: „Groente zijn dé oplossing
om je maag te vullen zonder
dik te worden. Ze zitten boor
devol voedingstoffen, dus het
is zaak er zoveel mogelijk van
te eten.
Kieper nu niet 400 gram sper
ziebonen bij je kipfiletje, maar
houd het gevarieerd. Eet bij je
lunch een salade en een kopje
groentesoep, en 's avonds bij
voorbeeld spaghetti van cour
gette, een wortelpuree of een
koolsalade."
Stap 3
Stap 2
ZATERDAG 17 NOVEMBER 2018 GO
Krijg je leven
terug (zonder
al die pillen)
JETTE PELLEMANS
n
