Je kunt niets leren
als je het allemaal
al weet
VOOR U GEPROEFD
David& Arjan
8
Geloof nooit
iemand die
zegt datje
twijfelen
moet afleren
Nu de goedheiligman weer in het land is, zijn chocolade
letters niet aan te slepen. Maar welke smaakt het lekkerst?
Ons panel proeft een half alfabet aan pure varianten.
'Een dunne letter
met een subtiele
kralc zou een mooie
innovatie zijn'
David en Arjan (r.)
van geluksplatform
365 Dagen Succesvol
delen hun lessen
voor een leuker leven.
et zou zomaar kun
nen dat ik in mijn
leven als werkge
ver en ondernemer
al meer dan vijf
honderd sollicitatiegesprek
ken heb gevoerd. Honderden
mensen heb ik gesproken en
allemaal betrapte ik ze op de
Vier Woorden Die Niemand
Zegt. Tussen al die leuke, ner
veuze, inspirerende of slecht
voorbereide mensen was er
niemand die zei: 'Dat weet ik
niet'.
Ik kom erop omdat ik laatst
zat te kijken naar de recensies
van films die ik wilde zien op
de grootste filmwebsite van
de wereld, de Internet Movie
Database. Er staan miljoenen
beoordelingen op en bijna
allemaal geven ze maar twee
soorten rapportcijfers: een 1
of een 10. Niemand die erover
twijfelde. Die nog even niet
wist wat-ie ervan vond.
Waar komt die enorme
stelligheid toch vandaan?
Waarom geloven sollicitanten
dat je beter een antwoord uit
je mouw schudt, dan dat ze
toegeven iets nog te moeten
leren? Waarom geven film
kijkers geen 6,5 met een beetje
uitleg erbij?
Twijfel is verdacht. Een poli
ticus die van gedachten veran
dert, geloven we nooit meer.
We lopen achter dieetgoeroes
en nieuwe politieke partijtjes
aan die de realiteit met grote
stelligheid zwart-wit verkla
ren. We zoeken zo hard naar
antwoorden en verklaringen
dat we langzaam geloven dat
het zo duidelijk ligt.
Maar die tweedeling bestaat
niet. In de mooiste zwart-
witfoto's komt bijna geen
zwart en wit voor: juist al het
verschillende grijs zorgt voor
schoonheid. In het grijs zit
de onduidelijkheid, de zoek
tocht, de onzekerheid, de
mystiek.
Het is het grijze dat ons
misschien wel mens maakt.
Als David en ik samen naar
een seminar gaan, nemen we
ons altijd voor om de domsten
van de zaal te zijn. Om ervan
uit te gaan dat we nog niets
weten. Want precies daar zit
vaak de verrassing.
Een sollicitant die eerlijk
zegt het ook niet te weten,
kan zomaar die baan bij ons
krijgen. Voor je het weet ont
staan er oplossingen die geen
expert ooit had kunnen be
denken. Je kunt niets leren
als je het allemaal al weet.
Het is bevrijdend om van
twijfel en verwondering je
levenshouding te maken: de
meeste mensen willen vooral
alles weten omdat het de illu
sie van controle geeft. Maar
wat als dat helemaal niet
hoeft?
Als je jezelf toestaat te twij
felen, valt vaak een facade weg
van kunstmatige zekerheden.
Tijdens je date hoefje het
opeens niet meer te weten.
Tijdens de vergadering zijn
vragen belangrijker dan ant
woorden. Tijdens een sollici
tatie kom je iets leren. Gun
jezelf twijfeltijd. Durf het niet
te weten. Geloof nooit iemand
die zegt dat je twijfelen moet
afleren, het is juist de essentie
van wetenschap en vooruit
gang.
De grote filosoof Descartes
zei al: 'Ik twijfel, dus ik denk,
dus ik besta.'
Tenminste, dat denk ik.
-Arjan Vergeer
Vare Willemse is een
man met oog voor
detail. Wat heet:
de bevlogen choco
latier bekijkt
chocoladeletters zoals een
verzekeringsinspecteur de kras
sen op je auto bestudeert of een
paleontoloog mammoetbeende
ren onder de loep neemt. Waai
ers, vlekken, putjes. Zelfs het
ribbeltjesreliëf waarvan vrijwel
elke letter traditioneel is voor
zien, krijgt met zijn erudiete
blik een verklaring. „De cacao-
botervetten - net als suiker
een soort kristalletjes - krijgen
dankzij die ribbeltjes meer
oppervlak om af te koelen,
terwijl ze tegelijkertijd stevig
tegen elkaar aan worden ge
drukt. Het gevolg: meer glan
zende chocolade."
Willemse bestiert in de voor
malige Honigfabriek te Nijme
gen - de proefruimte van van
daag - The Chocolate Bar. Dat is
een plek waar het evangelie van
de cacaoboon wordt verspreid
middels workshops bean-to-
bar-repen, erotische bonbons
(de vormpjes mag u er zelfbij
denken) en chocoladeletters
maken. „De letters werden van
oudsher niet altijd met een mal
gemaakt, maar geregeld uit de
hand opgespoten op de bak
plaat", legt Willemse uit. „De
gesmolten chocola loopt echter
zo snel je spuitzak uit, dat alleen
de beste patissiers dit onder de
knie kregen."
Buikchocola
Niet verwonderlijk dus dat de
tien letters in deze blinde proe-
verij - allemaal van pure chocola
- stuk voor stuk uit de mal af
komstig zijn. Van finesse geven
de fabrikanten volgens het panel
sowieso weinig blijk. „Ik snap
niet waarom het altijd van die
enorm dikke letters moeten
zijn", verzucht Paul van Dijk,
voor zijn webshop chocolade-
verkopers.nl altijd op zoek naar
bijzondere repen uit alle wind
streken. „Een dunne letter met
een subtiele krak zou een mooie
Wouter Egtberts
(32)
Mare Willemse
(59)
Paul van Dijk (34)
innovatie zijn."
Ook chocolatiers blijken tij
dens het sinterklaasfeest helaas
nogal streng in de leer. Terwijl
elders in het schap al lustig
wordt gepionierd met zogehe
ten single origin chocolade - van
slechts één soort boon, regio, of
zelfs een en dezelfde plantage -
regeert in letterland nog altijd
de buikchocolade. Gevolg is
dat de verschillen tussen de
(huis)merken klein zijn, aange
zien de unieke eigenschappen
van de bonen in de mix groten
deels worden uitgevlakt. „Het
soort bonen is niet meer onder
scheidend", legt Van Dijk uit.
„Alleen door minieme variaties
in de hoeveelheid suiker, vanil-
learoma's of brand tijd van de
bonen ontstaan er verschillen."
Aan het eind van de rit steken
alleen Jamin en Tony's Choco-
lonely hun hoofd boven het
maaiveld uit. Tony's scoort
dankzij subtiele tonen van
sinaasappel, gember en zelfs
een pepertje op de tong. De pure
letter van Jamin oogst nog meer
lof dankzij een frisse echo van
tropisch fruit. Hema en Lidl
hebben daarentegen veel te gul
met de suikerbus gestrooid.
Terug in de zak, retour naar
Spanje.
ZATERDAG 17 NOVEMBER 2018 GO
Reageren? zo@persgroep.nl
Wie zoet is,
krijgt letters
MATTHIJS MEEUWSEN
Fijnproever van Het
Hoofdkwartier Ho
reca, o.a. van restau
rant De Meester
proef in Nijmegen.
Cacaokenner van
The Chocolate Bar,
voor al uw DIY-
chocoladeletters.
Speurt voor zijn cho
coladeverkopers.nl
de wereld af naar
single origin repen.
