'De kerstmarkt
is van
oudsher een
begoocheling'
Zo overweldigend is het, zo gezellig, zo vol.
Eindeloos veel straten met stalletjes en alles
is gericht op kerst. Overal vertier, gemoede
lijke mensen. Nee, wij gaan niet om te
shoppen, het gaat om het kerstidee. In Ne
derland ben je zo door de kerstmarkt heen."
Ver is Essen niet: twee uur met de bus
(177 kilometer). Roosen: „Een overnachting
kost ook niet veel."
Kerstengeltjes in plaats
van telefoonhoesjes
Het aanbod in de kramen, stalletjes en tra
ditionele houten chalets is in Nederland
duidelijk anders: commerciëler. Dordrecht
beschikt met ruim driehonderd kramen
over de grootste kerstmarkt van het land
(14-16 december). De sfeer is zeker 'in orde',
zoals liefhebber Peter van den Hazel (64)
uit Rheden zegt. „Maar ik zie daar ook tele
foonhoesjes, zonnebrillen, zeep. Het komt
dichter bij een gewone markt. Ook gezellig
hoor, maar in bijvoorbeeld Hannover of
Nürnberg zie je meer bijzondere artikelen.
Adventkransen, kleine cadeautjes, Christ-
baumgeback - dat zijn kleine deegvormpjes
die je in de boom hangt."
„In Duitsland is de Weihnachtsmarkt
traditioneel meer gericht op lokale produc
ten", zegt Strouken. Je loopt daar dan ook
uren langs uitstallingen van handbeschil
derde kerstornamenten, afkomstig van lo
kale nijverheid, vaak houtsnijwerk. Overal
draaien kerstengeltjes op kunstig gemaakte,
kleine carrousels, of staan ze in rijen opge
steld in verfijnde variaties. In Duitse regio's
is glasblazen vaak een traditioneel ambacht
en daarom zie je ook veel mondgeblazen
Christbaumschmuckengeltjes, dieren, kerst
mannetjes, kabouters. Ook de Leuchtglaser
zie je alleen in Duitsland: glazen komme
tjes beschilderd met een kleurig tafereel,
van binnenuit verlicht met een kaarsvlam.
Glühwein, Glühbier,
Currywurst en Lebkuchen
Van oudsher is een kerstmarkt een begoo
cheling van (liefst) sneeuw, droge kou,
duisternis opgeluisterd met wemelend
licht, kerstklanken en geuren van drank en
spijs. Glühwein is dan de term die valt: ook
de Nederlandse kraamhouders schenken
het met ruime hand. Zoete wijn, verwarmd
en bereid met honing, kruidnagel, kaneel
en citrusschillen.
In Duitsland is het aanbod groter. Daar
heb je bijvoorbeeld ook Glühbier, Curry-
wurst, Bratwurst en het traditionele fakkel
vlees, Lebkuchen (peperkoek), gebrande
amandelen, geroosterde kastanjes, gekon
fijte appels, gekookte champignons begoten
met vette saus en Reïbekuchen (aardappel
pannenkoek).
Ook sekt wordt veel geschonken, een
mousserende wijn die in smaak niet onder
doet voor prosecco of cava. Bekend is de
Riesling, maar ook de Rotkappchen uit Frey-
burg is een soort met een lange lokale tra
ditie. Dan is er nog de Feuerzangenbowle,
geflambeerde punch. Al met al een grote
variatie aan eten en drinken.
Kouder, donker en sneeuw
Ook belangrijk, in Nederland doet het natte
en winderige zeeklimaat ongetwijfeld af
aan de kerstsfeer. Zeker de oostelijker gele
gen Duitse steden kennen meer een land
klimaat, wat betekent dat de temperatuur
in december gemiddeld lager is; bovendien
is er meer kans op sneeuw. Dat geldt zeker
voor de hoger gelegen gebieden, zoals het
Thüringer Wald, de Harz (waar Goslar ligt,
zie kader), het Zwarte Woud en Sauerland.
Daar wordt het ook iets vroeger donker.
Strouken: „Kortom, in Duitsland stap
je echt in een andere wereld. Een kerst
wereld."
38
De kerstmarkt in Goslar
is klein, maai"sfeeK/t>L
WG