li
INTERVIEW
ons realiseren dat zulke gebeurtenissen een
relatie hebben met onszelf, ze zijn een reac
tie, een zoektocht, een verkeerd antwoord
op het verlangen naar zingeving waarvan
we allemaal doordrongen zijn. Ik denk dat
literatuur en kunst ons die spiegel moeten
voorhouden en ons tot reflectie moeten
aanzetten."
„Ik schrijf ook over ecologie en de zoek
tocht naar een andere manier van leven dan
de kapitalistische. In Puglia, in het uiterste
zuidoosten van Italië, zijn de milieuproble
men groot, en dat leidt tot strijd. De scène
waarin honderden olijfbomen worden
gekapt om te worden vervangen door gene
tisch gemodificeerde exemplaren, is geba
seerd op wat daar op dit moment speelt.
Zo zijn er meer voorbeelden, van Frank
rijk, Spanje of Duitsland tot India. In Italië
is de situatie extra complex, omdat er gi
gantische verschillen bestaan tussen het
noorden en het zuiden. Als je van Turijn
naar Puglia reist, kom je in een andere we
reld terecht. In het zuiden is het leven
moeilijker. In talloze dorpen wonen geen
jonge mensen meer; die konden er geen
bestaan opbouwen."
„Dat was een van de uitgangspunten voor
mijn boek. In onze leeftijdsfase is het overal
om ons heen - vrienden krijgen hun eerste
of tweede kind, hebben moeite om zwan
ger te raken of besluiten juist om geen kin
deren te krijgen. Voor veel mensen is het
een veel grotere worsteling dan ik had ge
dacht. Het weerspiegelt de sociale en eco
nomische context van de wereld waarin we
leven. We groeien allemaal op met een
vastomlijnd idee: eerst moeten we stude
ren, daarna krijgen we een baan, dan moet
je genoeg verdienen om een stabiel leven
te kunnen leiden, een huis en een auto te
betalen. Helemaal aan het einde van de rit
beginnen we na te denken over een gezin.
En tegen die tijd moet dat ook wel, want
dan is er eigenlijk niet zo veel tijd meer.
Dat vind ik verwurgend.
Het leven zou gewoon moeten inbreken,
zodat er nog iets spontaans zou zijn aan het
krijgen van kinderen. Maar jonge generaties
kunnen er niet meer op die manier over na
denken, en ik denk dat mede om die reden
steeds meer jonge mensen er maar hele
maal van afzien, omdat kinderen krijgen
het zoveelste wordt op het to-dolijstje. Zo
vergaat het mijn personages ook in zekere
zin: op een gegeven moment besluiten ze
dat er een kind moet komen. Maar de na
tuur blijkt niet genereus. Hoe ga je om met
die tegenslag? En met wat er inmiddels alle
maal kan op het vlak van voortplanting? Er
zit een eng kantje aan de medische en tech
nologische vooruitgang, tegelijkertijd gaat
er veel lijden gepaard met onvruchtbaar
heid. Over al die onderwerpen wordt in
Italië niet openlijk gesproken."
„Ik denk van wel, omdat ze een onderwerp
aan de orde stellen dat niet op televisie of in
de kranten wordt behandeld. Vanuit men
selijke optiek, niet vanuit veroordeling. We
worden omgeven door oordelen, maar het
is juist de taak van de literatuur om de
menselijke kant van zulke kwesties te be
lichten. Individuele lezers die ermee te ma
ken hebben, zullen zich hopelijk gesteund
voelen. Als een roman hun gevoel van
schaamte en eenzaamheid
enigszins kan verlichten,
dan is dat het grootste suc
ces."
30
Lezen
Kinderen krijgen is voor veel
mensen een grotere worsteling
dan Paolo Giordano dacht.
Op wat voor manier weerspiegelt jouw
roman de problemen van de huidige tijd?
Net als jouw collega en landgenoot Silvia
Avallone schrijf je over hoe moeilijk het is
voor jonge mensen om kinderen te krij
gen.
Kunnen romans dat taboe doorbreken?
VEpSt'rNDEN
PAOLO
GIQRDANQ
De hemel verslinden
verschijnt bij uitgeverij
De Bezige Bij (€25).
WG
Markus Zusak is
geboren in Sydney als
zoon van een Oosten
rijkse vader en een
Duitse moeder.
In het Nederlands zijn
van Zusak gepubli
ceerd: De underdog,
De vechter, De bood
schapper en De boe-
kendief. Dat laatste
boek is inmiddels
in meer dan dertig
landen uitgegeven en
werd in 2013 verfilmd.
