Marjan Berk
t
17
Hard rapport over EU-lidmaatschap
4
Wie is Kati Piri?
Men
projecteert
zijn
zieligheids-
gevoelens
oeverloos
op de dieren
Ik praat met Pauline de Bok,
schrijfster en jager. Haar laat
ste boek Buit geeft veel in
zicht in dat geheimzinnige
gebied van de jacht en wat de
mens daarbij voelt. En ik wil van
haar weten wat ze, als kenner van
het leven van de wilde dieren in
het bos en op de hei, vindt van de
gebeurtenissen rond de Oost-
vaardersplassen, waar ik af en toe
in de trein naar Zwolle doorheen
rijd. Er is op het eerste gezicht
weinig te zien van de heftige
emoties die daar spelen: veel
dode bomen, kale takken en af en
toe een paar paarden in een
groepje bij elkaar.
Pauline: „Door de Oostvaar-
dersplassen te zien als wilder
nis houd je een misverstand in
leven. Wij hebben hier in Neder
land geen wildernis. De mens die
ingrijpt in het leven van de
dieren door ze achter hekken te
plaatsen, verstoort daarmee het
ecosysteem. Ze kunnen niet weg
om hun eigen leefgebied te ma
ken. Door ze op te sluiten doe je
ze geweld aan. En de houding
van verschillende natuurorgani
saties is ook wonderlijk. Ze mof
felen de problemen zo'n beetje
weg!"
„Het publiek vindt het zielig
dat de dieren honger hebben.
Goedwillende mensen gooien
hooibalen over de hekken. Het
knuffelhormoon speelt bij ze op.
Men projecteert zijn zieligheids-
gevoelens oeverloos op de dieren.
Een aantal mensen schreeuwt
luid dat het beleid niet humaan
zou zijn. Maar over dat hele idee
van de Oostvaardersplassen is
niet goed nagedacht. De mens is
bezig het ecosysteem kapot te
maken. Kijk naar de afnemende
hoeveelheid insecten op de
aarde... Daaraan zij wij allemaal
schuldig. En wat de dieren in de
Oostvaardersplassen betreft, ze
hebben daar in dat reservaat geen
natuurlijke vijanden. Nou ja, de
wolf rukt op. Maar die kun je ook
moeilijk loslaten op de dieren,
die door de hekken niet in staat
zijn weg te komen..."
„Ze gaan nu een groot aantal
overtollige edelherten afschieten.
Maar de vrouwtjes zijn al be
vrucht. Dan zijn er in het voor
jaar weer heel veel jonge dieren.
Te veel! Dan begint het pro
bleem weer van voren af aan!"
Ik denk aan de Weerribben,
waar ik al jaren woon en waar
mannen van de grond waarop ze
jagen precies weten hoeveel
reeën er leven. Die in de gaten
houden wanneer er te veel van de
ene of te weinig van de andere
soort rondlopen. Die het natuur
lijk evenwicht scherp in de gaten
houden. Een oud jachtbeleid, dat
nog steeds geldt. Ik heb nog wel
eens van een buurman een haas
gekregen om klaar te maken. En
een reeboutje. Heerlijk vlees,
waar geen hormoon aan te pas is
gekomen. Alles in evenwicht.
Wanneer wij ons afvragen wie
de natuurlijke vijand van de die
ren is, wie het ecosysteem kapot
maakt waarin wij allemaal, mens
en dier, met onze kinderen en
kleinkinderen, willen leven en
blijven leven, dan is dat de mens.
Waarmee wij onszelf ook tot
onze eigen natuurlijke vijand
maken.
Waarom Osman Kavala? En Sela-
hattin Demirtas? Twee namen in
een treurig stemmend rapport over
Turkije. We lezen over de meer dan
50.000 mensen die nog steeds vast
zitten sinds de mislukte coup van
juli 2016, maar zij blijven bijna alle
maal anoniem. We lezen over
152.000 ambtenaren, leraren, dok
ters, aanklagers en rechters die de
afgelopen twee jaar hun baan heb
ben verloren. Over de 89.000 men
sen die slachtoffer zijn geworden
van de noodtoestand en nog niks
gehoord hebben van de commissie
die hun zaak moet onderzoeken.
We lezen nog veel meer, maar het
zijn vooral de namen van deze twee
mannen die blijven hangen. Kati
Piri kent Kavala en Demirtas goed.
Ze is al sinds 2014 rapporteur over
Erdogan is op het
punt gekomen dat hij
koste wat kost aan de
macht moet blijven
Turkije en ging elk jaar bij ze langs
om te praten over de staat van hun
land. En nu zitten ze vast. „Ze zijn
eigenlijk het symbool van wat er op
dit moment mis is in Turkije."
Selahattin Demirtas is leider van
de pro-Koerdische oppositiepartij
HDP, en zit al twee jaar achter de
tralies. „Let op, hè, een oppositielei
der die al twee jaar in de cel zit, zo
ernstig is het." Hij deed vanuit de
gevangenis zelfs mee aan de laatste
presidentsverkiezingen en ein
digde toen als derde. „Dit is hoe
moeilijk het is om in dit land oppo
sitie te bedrijven."
Osman Kavala runt een van Tur-
kijes bekendste liefdadigheids
instellingen, en doet vooral veel
werk in het onderontwikkelde oos
ten van het land. Ook hij is opge
pakt, mogelijk vanwege banden
met 'de terreurgroep van Fethullah
Gülen' (de aartsvijand van presi
dent Recep Tayyip Erdogan), moge
lijk vanwege 'het wegsluizen van
geld naar bepaalde plekken', moge
lijk vanwege iets heel anders, want
er ligt nog steeds geen aanklacht.
„Niemand snapt er iets van", zegt
Piri.
Het Turkije van Kavala en Demir
tas is officieel al sinds 2005 in ge
sprek met de Europese Unie. Mag
het land erbij? Wanneer dan? En
onder welke voorwaarden? In het
begin was de liefde wederzijds, al
waren er EU-landen die het maar
niks vonden dat de 'christelijke' EU
werd uitgebreid met het islamiti
sche Turkije. Piri deelt deze scepsis
niet ('Het is onze buurman, een
mede-Navo-lid'), maar ziet wel een
'stevige neerwaartse trend', zeker
sinds de couppoging.
Referendum
De laatste rode lijn die werd over
schreden, was het referendum van
vorig jaar, toen de bevolking Erdo
gan op diens verzoek het mandaat
gaf (zij het krap) om het parlemen
tair systeem te vervangen door een
presidentieel systeem. „Alle macht
is nu in één hand", zegt Piri. „Die
van president Erdogan." En als je
ervan uitgaat dat alleen een stabiel
en democratisch Turkije in het
belang is van de Europese Unie, dan
moet er iets gebeuren.
Dat 'iets' is in de ogen van Piri het
formeel opschorten van de toe-
tredingsgesprekken. „Dat is niet
symbolisch. Dat is behoorlijk defi
nitief."
Stoppen met praten dus. Totdat
er iets verandert. Dat kan weieens
heel lang duren, want iemand die
zo veel moeite doet om macht te
verzamelen, gaat die niet zomaar
afgeven. „Erdogan is nu op het punt
gekomen dat hij koste wat kost aan
de macht moet blijven. Voor zich
zelf, voor zijn familie. Dus de trend
is zeker niet een positieve, nee."
Dat hebben de Turken inmiddels
ook in de gaten. Het afgelopen jaar
weigerde de regering Piri te ont
vangen, terwijl dat eerder nog wel
gebeurde. Sterker: Ankara heeft de
aanval op haar ingezet. „Ik ben rap
porteur namens het hele Europese
Parlement, maar ze proberen me
nu weg te zetten als individu, Kati
Piri, een symbool dat ze kunnen
bashen. Erdogan noemde me zelfs
bij naam in een speech, waarna in
regeringsgezinde kranten en op so
ciale media een heel onaangename
sfeer is gecreëerd. Het remt me niet
in mijn oordeel, maar het is wel het
minst leuke deel van mijn op
dracht."
Ze vindt niet dat Europa de ban
den helemaal moet doorsnijden.
„Al is het alleen maar om de andere
helft van de bevolking. Vergeet niet
dat het laatste referendum het maar
nét haalde."
Daarom staan er ook openingen
in het rapport. Het gaat slecht met
de Turkse economie, dus waarom
niet blijven praten over een uitbrei
ding van de douane-unie? Of over
vrij reizen voor Turkse burgers?
Heel belangrijk met al die familie
leden in landen als Nederland en
Duitsland. Of over speciale fondsen
voor studiebeurzen voor Turkse
studenten. „Chantage? Nou nee,
eerder gebruikmaken van het
moment. De situatie is zeer bedrei
gend. We moeten echt ons best blij
ven doen."
woensdag 14 november 2018
GO
Mens
r
'De EU is even
klaar met Turkije'
Europarlementariër Kati Piri
(PvdA) kraakt Turkije in een
rapport dat vandaag verschijnt.
Haar conclusie: de situatie in het
land is zo slecht dat van een
EU-lidmaatschap geen sprake
kan zijn. Haar advies: stop alle
gesprekken daarover.
Mark van Assen
Brussel
President Erdogan in juni, bij de algemene verkiezingen, fotoepa
Kati Piri, EU-rapporteur
Kati Piri is Turkije-
rapporteur van het
Europees Parlement.
Ze praat haar colle
ga's jaarlijks bij over
dit dossier en doet
ook aanbevelingen.
Haar rapport wordt
vandaag gepresen
teerd in Straatsburg.
Daarna wordt het
besproken in de
commissie Buiten
landse Zaken, met
de mogelijkheid tot
wijzigingen. Vervol
gens gaat ze onder
handelen met de
verschillende frac
ties, waarna er ge
stemd wordt in het
parlement. Dit pro
ces gaat een paar
maanden duren.
