21
'Nu kunnen honderden
meisjes die geen
toekomst hadden,
toch studeren'
Meisjes raken er niet zelden piepjong zwan
ger. Wat weer het hoogste percentage moeder-
kindsterfte oplevert. Ze bevallen in een lemen
hut, de meest onhygiënische plek. „Omdat
hun lichaam niet volgroeid is, scheurt het tij
dens de bevalling vaak uit, waarna moeder en
kind overlijden. Nu kunnen honderden meis
jes die geen toekomst hadden, toch studeren."
Nergens is de saamhorigheid zo groot als in
de Village of Hope, een werkplaats en oplei
dingscentrum voor gehandicapten bij Kambia
Town. Gehandicapten zijn de paria's van de
samenleving. „Sommigen werden achttien
jaar lang verborgen gehouden in een hut."
In het centrum wordt de stoet van De Kra
mer hartstochtelijk welkom geheten door kin
deren in zelfgemaakte rolstoelen en op kruk
ken. Alimany is een van de eersten. De twinti
ger heeft een fysieke handicap en epilepsie.
„Hij werd door zijn moeder in het bos achter
gelaten om dood te gaan, omdat ze dacht dat
hij door de duivel bezeten was. Nu gaat hij
naar de universiteit."
Inmiddels zijn al twaalf scholen geopend. Er
volgen er meer. Aan het Johan en Danny
Cruijff-school in Hastings, een plaats vlak bui
ten de hoofdstad Freetown, wordt de laatste
hand gelegd. De Kramer koestert elke steen.
Hij is trots. Trots op de leerlingen van de meis
jesscholen in Kambia die hun diploma hebben
gehaald. Op de drumband die drie maanden
heeft geoefend voor de feestelijke opening. De
gehandicapten die paria af zijn en nu produc
ten maken.
De Kramer wijst op zijn armen als hij ver
telt. Kippenvel. „De kinderen geven me zoveel
energie. Het is ontzettend dankbaar. Deze kin
deren moeten zelfvertrouwen krijgen, en kun
nen uitgroeien tot rolmodellen. Voor die kin
deren doe ik het."
erin kunnen. En waar het hoofdgerecht elke
avond rijst is met een groenbruine prut van
gestampte casavebladeren.
Voor het gezelschap is het vooruitzicht
van een week zonder wifï een groter schrik
beeld dan de dodelijke gifslang zwarte
mamba, slapen in een lemen hutje of wassen
met koud water. Dertien blanke Nederlanders
die zich in een volgestouwd busje tussen pri
mitieve hutjes door voortbewegen zijn een
kermisattractie op zich. De kinderen komen
naar buiten, rennen mee en zwaaien vrolijk.
Ze roepen opgewonden: „Opotho, opotho!"
Ofwel: „Witte mensen."
Ceremonie
De Nederlanders krijgen een les in nederig
heid en geduld. In Siërra Leone is de tijd van
elastiek. Bij elk gebouw dat wordt geopend
wacht een urenlange ceremonie waarin iedere
lokale bobo zijn kans pakt om te speechen.
Het is het evenement van de eeuw.
Gekoppeld aan rituelen, uiteraard. Zo spren
kelt men alcohol voor de deur van een nieuw
gebouw, om voorvaderen aan te roepen. Niet
te veel alcohol, maant chief Fredo bij de ope
ning van een dorpscentrum in Bo. Er wordt
iets te veel whisky gebruikt. „We hoeven onze
voorouders niet dronken te voeren!" De rest
van de fles is bovendien voor hem en zijn Ne
derlandse gasten.
De reis is bovenal een confrontatie met
schrijnende armoede en hartverscheurende
verhalen. Siërra Leone bungelt onderaan alle
ranglijsten. Het land dat rijk is aan grondstof
fen als goud, ijzererts en diamanten, is nog
steeds een van de armste landen ter wereld.
Er is geen fatsoenlijke infrastructuur, medi
sche zorg, industrie, schoon drinkwater of
elektriciteit. Na 18.00 uur is het land in donker
gehuld. Alles wat verdiend wordt, verdwijnt in
de zakken van grote buitenlandse investeer
ders. Een Siërra Leonees wordt gemiddeld am
per 50 jaar oud.
In één van de dorpjes drukt een moeder
daarom haar dochtertje in de armen van een
Nederlander. Ze vraagt of hij het kind wil
meenemen naar Nederland, waar een betere
toekomst wacht. Hij is tot tranen geroerd.
Overal zijn de littekens van de oorlog nog
zichtbaar. Mensen die blind zijn geworden,
omdat rebellen brandend plastic in hun ogen
drukten. Of Abdulai (19), die een arm mist. Hij
werd als baby uit de draagdoek gerukt van zijn
moeder, die zich verzette tegen verkrachting.
De rebellen hakten als straf zijn arm af.
Tegenover de wanhoop, uitzichtloosheid en
armoede staan hoop en blijdschap bij iedere
vorm van hulp. Overal is dankbaarheid voel
baar. In de innige omhelzingen, de vele high
fives, stralende ogen. De scholen worden ge
bouwd door lokale aannemers. Ex-kindsolda
ten zijn er nu in de leer. Voormalig straatpros
tituees maken nu de schooluniformen. Ook
voor de meisjes, die eerder geen kans op scho
ling hadden. „Als er geld is voor school, stuur
den ze de jongens omdat zij de grootste kans
op een baan hebben", zegt De Kramer.
GO ZATERDAG 10 NOVEMBER 2018
Overal waar Sander de
Kramer komt, wordt hij
door de schoolkinderen
als een volksheld ont
vangen. FOTO DANNY VAN KOLCK
Rechtsboven: Deze kin
deren werden uit de dia
mantmijnen gehaald en
gaan nu gratis naar
school.
Rechts midden: Neder
landse ondernemers die
met De Kramer meerei
zen zijn een beziens
waardigheid.
Rechtsonder: De
schooluniformen wor
den gemaakt door ex-
straatprostituees.
FOTO'S SUNDAY FOUNDATION
Togethe'1
